اجلاس وین آغاز یک فرآیند

بحران سوریه، موضوعی است که عوامل منطقه‌ای و بین‌المللی در آن کاملا دخیل هستند و به همین دلیل، حل آن بدون هماهنگ شدن این عوامل ممکن نیست.

بر همین اساس آمریکا و هم‌پیمانان منطقه‌ای آن که پیش از این همواره تاکید می‌کردند ایران نباید در چنین نشست‌هایی شرکت کند در یک عقب‌نشینی بزرگ، به این نتیجه رسیدند که بدون ایران دستیابی به راه حلی معقول درباره بحران سوریه، امکان‌پذیر نیست.

یکی از دلایل این عقب‌نشینی و دعوت بدون شرط از ایران برای اجلاس وین این بود که بعد از ورود روسیه و کمک‌های مستشاری ایران به دولت سوریه، معادلات تا حد زیادی تغییر کرد و در حال حاضر، دولت سوریه با گشودن نزدیک به ده محور جدید، مشغول پیشروی است و بسیاری از نیروهای تکفیری که هم‌پیمان امثال ترکیه و عربستان هستند در حال عقب‌نشینی هستند.

از سوی دیگر غرب همواره این پیش‌شرط را داشت که اسد نباید در آینده سوریه هیچ نقشی ایفا کند و بر همین اساس می‌توان گفت دعوت از ایران، یک پیروزی برای دولت و ملت سوریه است زیرا ایران معتقد است حق تعیین سرنوشت یک حق انحصاری و متعلق به ملت سوریه است و تحت هیچ شرایطی، دخالت در امور داخلی این کشور مجاز نیست.

به همین دلیل دعوت از ایران در کنار روسیه که دیدگاه‌های مشابهی دارند تا حد زیادی شرایط گفت‌وگوهای اخیر درباره سوریه را بهبود بخشیده و نگاه دولت سوریه را نیز به گونه‌ای در این دور از گفت‌وگوها مطرح می‌کند.

در مجموع می‌توان گفت بحران سوریه در مرحله‌ای است که همه در خصوص رسیدن به اجماع درباره آن باور دارند و طبیعتا در چنین اجماعی، باید کشورهایی چون ایران، روسیه، عربستان، ترکیه و آمریکا حضور داشته باشند. در گذشته هرگز چنین اجتماعی از کشورهای موافق و مخالف، جمع نشده بودند و جمع شدن آنها نشان می‌دهد که شرایط جدیدی به‌وجود آمده است و همه به دنبال راه حل سیاسی هستند.

در گذشته کشورهایی چون آمریکا، عربستان، ترکیه و قطر سعی می‌کردند با کمک به مخالفان کار را در ابعاد نظامی یکسره کنند، اما شکست خوردند و دولت سوریه با موفقیت‌های زیادی که به دست آورد از مرحله سقوط و براندازی عبور کرد و غرب به‌ناچار واقعیت‌های جدید را پذیرفت و نه تنها به راه حل سیاسی روی آورد، بلکه بر اساس مشورت با ایران و روسیه به دنبال راه‌حلی است که در آن دولت و مردم سوریه مبنای اصلی تعیین نقشه راه هستند.

حسین رویوران - کارشناس مسائل خاورمیانه