کلوپ که سابقه قهرمانی آلمان با دورتموند و حضور در فینال لیگ قهرمانان اروپا به همراه این تیم را دارد، در حالی بهعنوان سرمربی لیورپول انتخاب شد که پیش از او فقط ماگات 62 ساله در بالاترین سطح فوتبال انگلیس کار کرده بود؛ مردی که در فوریه 2014 پس از هفت ماه حضور در فولام و ناتوانی در نجات این تیم از سقوط به دسته پایینتر از کار کنار گذاشته شد. فرگوسن در حمایت از حضور کلوپ در لیگ جزیره در مصاحبهای با مجله کیکر عنوان کرده است: «مربیان انگلیسی اندکی در لیگ برتر کار میکنند و آخرین باری که یکی از آنها توانسته در این لیگ به قهرمانی برسد، به سال 1992 برمیگردد. مربیان زیادی از پرتغال، اسکاتلند، اسپانیا، فرانسه و ایتالیا اینجا با موفقیت کار میکنند پس چرا مردانی از آلمان حضور نداشته باشند؟ دلیلی وجود ندارد که آنها کارشان را با اعتماد به نفس بالا ادامه ندهند.»
فلسفه احساسی فوتبال کلوپ
او در فوتبال آلمان توانست دو باشگاه متفاوت را از جوانب مختلف پیشرفت دهد و عناوین قابل توجهی کسب کند، اما حالا در لیگ برتر ماجراجویی جدیدی را در پیش دارد؛ چیزی که برای یک آلمانی یکی از عناصر موفقیتش محسوب میشود. وقتی در سال 2013 از وی درباره فلسفه فوتبالی اش پرسیده شد، گفت: «شما نمیتوانید بدون هیچ ابداع تاکتیکی پیروز شوید، اما این احساسات است که تفاوت ایجاد میکند.»
همین احساسات وجه تمایز کلوپ با دیگر مربیان است؛ احساساتی که الهامبخش، تهییجکننده و هدایتکننده تیم از کنار زمین است، مشخصهای که تنها تعداد اندکی از مربیان جهان همچون کلوپ قادر به انتقال آن به بازیکنان تیم خود هستند، اما باید پذیرفت که این مربی آلمانی در این زمینه یکی از بهترینهای جهان است. حالا این فلسفه فوتبالی خود را به لیگ برتر رسانده است؛ لیگی که طی گذشت دو دهه از موجودیت یافتنش با مردانی چون سرالکس فرگوسن، آرسن ونگر و خوزه مورینیو هواداران زیادی را به خود جلب کرده، فراز و نشیب زیادی را پشت سر گذاشته، ویژگیهای قابل توجهی از آن خود کرده و داستانهای فراوانی برای دنیای فوتبال نوشته است. اکنون کلوپ میتواند در صف این مربیان قرار بگیرد و به چنین جایگاهی برسد. اکنون لیگ برتر از حضور کلوپ سیراب شده و با این مربی جوان به آرزوهایش رسیده است و فرصت آن فرا رسیده تا لیگ برتر هم از تفکرات و فلسفه فوتبالی وی بهره ببرد. منصفانه باید گفت که هشت بازی ابتدایی این فصل دورتموند در بوندسلیگا حتی بدون حضور کلوپ در کنار زمین، هیجان فوقالعادهای داشته است. با این حال میتوان اذعان داشت نهتنها دورتموند، بلکه فوتبال آلمان و لیگ این کشور سرمایه بزرگی را از دست داده است. میتوان این فقدان را به فقدان لیگ برتر انگلیس و زمانی که سرالکس فرگوسن را از دست داد و این مرد اسکاتلندی بازنشسته شد، تشبیه کرد.
کلوپ در اولین مصاحبهاش پس از انتخاب شدن بهعنوان سرمربی لیورپول ضمن بروز هیجان خود از این اتفاق از فلسفه احساسی فوتبال خودش گفته است: «اینجا گروهی از بازیکنان مستعد حضور دارند و هنوز راه زیادی برای رقابت در این فصل باقی مانده است. پیروزی مهم است، اما این که چطور پیروز شوید و چگونه بازی کنید هم مهم است. من به فلسفه فوتبالی اعتقاد دارم که بسیار احساسی، سریع و قدرتمندانه باشد. تیم من باید بتواند با تمام نیروی خود بازی کند. برایم مهم است فلسفه فوتبالی داشته باشیم که بتواند انعکاسدهنده ذهنیت، روح باشگاه و مسیری باشد که میخواهید طی کنید.»
هیجانی در آنفیلد
برای هواداران یکی از پرافتخارترین تیمهای فوتبال انگلیس زمان از دو دهه پیش تاکنون به سختترین شکل ممکن سپری شده است. برندن راجرز که یکشنبه هفته گذشته کار خود را در آنفیلد از دست داد شاید تنها مربیای بود که توانست بار دیگر تیمش را به قهرمانی لیگ نزدیک کند، اما این حس قهرمانی هم برای هواداران کوتاه بود و باردیگر مسیر افول آغاز شد. اما حال و روز کنونی لیورپول چیزی شبیه احوالات دورتموند در سال 2008 است. اوضاعی که با یک اتفاق مشابه ممکن است به پایان برسد. در آن سال با حضور کلوپ و تحولاتی که با نام «کپ» شناخته شد، دورتموند راه دیگری در پیش گرفت و چند سال بعد به قهرمانی آلمان رسید. حال که لیورپول به دنبال کسی بود تا بتواند با خود تحولات را به جان آنفیلد بیندازد، به کلوپ رسید تا اینگونه باردیگر قدرت کپ نمایان شود. این مربی آلمانی که به فوتبال بهعنوان نوعی از سرگرمی نگاه میکند، در توضیح شیوه فوتبالی که از تیمش میخواهد آن را اجرا کند، آن را به موسیقی سبک متال تشبیه میکند.
«صدایش بلند است و تا زمانی که به خواستهاش نرسد، رهایتان نمیکند.»
آرام بازی کردن برنامهای نبود که ما در دوران حضور کلوپ در دورتموند شاهدش باشیم. برای کلوپ پایبند به اصول و باقی ماندن در راه خودش از هر چیز دیگری در فوتبال حیاتیتر است.
نسل تازه لیورپول
کلوپ در هر دو تجربه مربیگری که تاکنون داشته، تیمهایی را خلق کرده که کمترین اتکا را به مسائل اقتصادی داشته و دریایی از استعداد در میان بازیکنان و ترکیب تیمش، صفتی جداییناپذیر از تیمهای کلوپ بوده است. این مربی آلمانی با اعطای لقب «درختان مرده» به بازیکنان کهنهکار، آنها را بدون هیچ تعارفی از ترکیب تیمش کنار میگذاشت و بازیکنان جوان و مستعدی که تلاش داشتند خودشان را اثبات کنند، به تیمش دعوت میکرد. در دورتموند بازیکنانی چون مت هوملس، ایلکای گوندوگان، روبرت لواندوفسکی و شینجی کاگاوا با کمترین قیمت ممکن به وست فالن آمدند؛ بازیکنانی که اکنون با هزینههای زیادی در تیمهای مختلف جا به جا میشوند و به اندازه کافی در دنیای فوتبال شناختهشده هستند. در لیورپول کلوپ با مشکل حذف بازیکنان کهنهکار مواجه نیست، چرا که در دو سال گذشته این تیم بازیکنانی چون لوئیز سوارز، رحیم استرلینگ و استیون جرارد را کنار گذاشته و به نظر میرسد اکنون بهترین زمان برای حضور کلوپ بود تا میراث خود را برای آنفیلدیها بسازد. اگر وی همچنان به اظهارنظرهای گذشته خود وفادار باشد، هواداران لیورپول میتوانند در انتظار تحولی بزرگی در تیم خود باشند. وی در مصاحبهای با روزنامه الپاپیس در سال 2013 گفته بود «اگر شما پول ندارید اما کیفیت میخواهید، باید شجاع باشید. اینگونه ما با هم رشد میکنیم.»
به محتوای این مصاحبه در حالی استناد میکنیم که میدانیم در لیورپول و لیگ برتر برخلاف دوران حضور کلوپ در ماینز یا روزهای اول حضورش در دورتموند، پول بدون هیچ مشکلی خرج میشود. کلوپ در دورتموند مانند بسیاری دیگر از مربیان آلمان با محدودیت در هزینهها و نقل و انتقالات مواجه بود، اما نشان داد میداند چگونه باید استعدادهای جوان را رشد و تربیت دهد.
صحنه آماده است
لیگ برتر پول، بازیکن، ورزشگاه و هر چیزی که مورد نیاز یک مربی است را در اختیار دارد و شاید بزرگ ترین صحنه برای هر مربی باشد. شاید اکنون کلوپ در این وضعیت نباشد، اما او روزگاری نهچندان دور به خاطر بیرون کشاندن دورتموند از تاریکی و درخشش با این تیم، یکی از محبوبترین مربیان دنیای فوتبال بود و خیلی زود در دنیا شناخته شد. اکنون لیورپول و لیگ برتر قاطعانه روشنایی خود را روی این مربی انداخته است. بیشک از همین ابتدا کلوپ زیر ذرهبین خواهد بود و مرسی ساید از همان روز اول به تماشای تمریناتی خواهد نشست که او برای بازیکنان جوان و مستعد خود تجویز خواهد کرد. در روزهای حضورش در دورتموند در اظهار نظری گفته بود «وقتی شما در این ورزشگاه مینشینید و چشمانتان را میبندید، باید حس کنید تیمی احساساتی در زمین است.» اما این شاید آخرین چیزی باشد که هواداران لیورپول از کلوپ بخواهند. آنها میخواهند چشمهایشان را ببندند و بدانند یک مربی آلمانی سالها هدایت تیمشان را در اختیار داشته و مانع آن شده تا حداقل عنوان دومین تیم پرافتخار فوتبال بریتانیا را از دست ندهند.
وجه تمایز کلوپ
احساسات وجه تمایز کلوپ با سایر مربیان است؛ احساساتی که الهامبخش، تهییجکننده و هدایتکننده تیم از کنار زمین است، مشخصهای که تنها تعداد اندکی از مربیان جهان همچون کلوپ قادر به انتقال آن به بازیکنان تیم خود هستند، اما باید پذیرفت این مربی آلمانی در این زمینه یکی از بهترینهای جهان است
مترجم: عرفان خماند
منبع: دویچه وله
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد