به گزارش جام جم ورزشی ، باشگاههای حرفهای فوتبال در سراسر قاره اروپا ملزم به رعایت فاکتورهای خاصی در صنعت فوتبال و رابطه آن با اقتصاد هستند و با توجه به رعایت هر دو موضوع، باید برای افزایش رقابتپذیری در مسابقاتی چون لیگ قهرمانان اروپا و لیگ اروپا، بهترین بازیکنان جهان را به خدمت بگیرند.اعتبار و جذابیت لیگهای مطرح فوتبال اروپا ممکن است نشات گرفته از همین بازیکنان ارزشمندی باشد که در هر کشور بازی میکنند. شاید این جذابیت چشمگیر باشد، اما در پس این جذابیت همه چیز در ورزش خلاصه نمیشود.
تاثیر قوانین مالیاتی هر کشور و مسئولیتهای اجتماعی هر بازیکن در لیگهای کشورهای اروپایی میتواند برای بازیکنان جذاب یا در تضاد آن باشد؛ مسالهای که اختلافات زیادی را در فوتبال اروپا ایجاد کرده و باعث خلق رقابتی سخت میان غولهای فوتبال اروپا در چند کشور خاص شده است.
تلاشهای یوفا
سازمان قوانین بینالمللی چندی پیش مطالعه و آنالیزی در رابطه با مقایسه مالیات و مسئولیتهای اجتماعی بازیکنان و باشگاههایشان در پنج لیگ مطرح اروپایی یعنی انگلیس، فرانسه، آلمان، ایتالیا و اسپانیا انجام داد. البته در این میان کشورهایی چون پرتغال و روسیه نیز با توجه به پیشرفتهای فوتبالی اخیرشان، برای این مطالعه قابل توجه بودند، اما قابل پذیرش است که در حال حاضر بهترین فوتبالیستهای جهان در پنج لیگی که به نوعی شناختهشدهترین لیگهای فوتبال جهان هستند، توپ میزنند.
در سالهای اخیر اهمیت مساله میزان مالیات و بار اجتماعی آن به طور قابل توجهی برای یوفا افزایش یافته و گاه به یک بحران سخت برای پلاتینی و همکارانش تبدیل شده است. یوفا در حال به تکامل رساندن قوانینی است که چندی پیش برای مالیات و شرایط اقتصادی فوتبال قاره سبز وضع کرد.
قوانین جوانمردانه اقتصادی یوفا برای باشگاههای بزرگ فوتبال اروپا وضع شد تا فوتبال در این قاره شاهد رقابتی برابر و عادلانه باشد، اما در همین دو سالی که از شکل گرفتن چنین قوانینی گذشته، شاهد آن هستیم که باشگاهها و بازیکنان بزرگی چون بارسلونا و لیونل مسی نتوانستند به تعهدات خود دربرابر این قوانین عمل کنند.
دور زدن قوانین
قوانین مالیاتی و مسئولیتهای اجتماعی فوتبال در هر کشور جوهره یک مبحث اصلی است، اما تاثیر آن با جابه جایی بازیکنان میان کشورهای مختلف میتواند از حالت تعادل خارج شود. بازیکنان میتوانند با انتقال از یک باشگاه درجه یک از کشوری مانند اسپانیا به باشگاه درجه دو در انگلیس قوانین مالیاتی را دور بزنند و به نوعی با مالیات و قوانین اجتماعی معامله کنند. در این جابهجایی بازیکنان به دنبال مسئولیتهای اجتماعی کمتر و مالیاتهای مناسبتر هستند.
در مقابل برای باشگاهها چنین جابهجاییهایی قابل تصور نیست و زمانی میتوان در مورد آنها قضاوت خوبی داشت که بتوانند با میزان مالیات قابل توجهی که در کشور خود دارند، بخوبی مواجه شوند. بدون شک باشگاههای فوتبال با اعتبار، برند، درآمدزایی و... بخش مهمی از جهانی شدن صنعت فوتبال هستند، اما در موقعیتی قرار ندارند که بتوانند ورزشگاه، محل تمرین یا دیگر داراییهای خود را از کشوری که به طور تاریخی و ذاتی در آن قرار داشتند، جابهجا کنند بنابراین باید با سیستم مالیاتی منطقه و شهری که در آن قرار دارند، مواجه شوند.
اهمیت مالیات در قراردادها
با افزایش توجه به سلامت اقتصادی و مالیاتی باشگاههای اروپایی طی سالهای اخیر، مالیات به یک مساله مهم رقابتی میان باشگاههای مختلف این قاره و حتی یک کشور تبدیل شده است چراکه با ارائه بستههای مناسب اقتصادی و مالیاتی میتوانند بهترین بازیکنان دنیا را به خدمت بگیرند. در حال حاضر مالیات یکی از مهمترین بندهای قرارداد بازیکنان مطرح محسوب میشود چراکه به همان میزان که پول بیشتری برای بازی در یک تیم دریافت میکنند، به همان میزان باید مالیات بیشتری بپردازند و در این میان این باشگاهها هستند که میتوانند با روشهای مختلفی ازجمله پرداخت بخشی از مالیات این بازیکنان پیشنهادهای وسوسهکنندهتری ارائه دهند. بنابراین میتوان تصور کرد برای باشگاهها و بازیکنان تا چه اندازه مالیات و جوانب اجتماعی یک قرارداد اهمیت دارد.
وضعیت مالیات در لیگهای مطرح
جدا از روسیه، بسیاری از کشورهای اروپایی دامنه نرخ مالیاتی مشابهی برای فوتبال دارند و از 45 درصد برای فرانسه، انگلیس و آلمان تا 48 درصد برای پرتغال و در نهایت 52 درصد برای اسپانیا متغیر است.
قوانین مالیاتی و مسئولیتهای اجتماعی فوتبال در هر کشور جوهره یک مبحث اصلی است، اما تاثیر آن با جابه جایی بازیکنان میان کشورهای مختلف میتواند از حالت تعادل خارج شود |
در میان کشورهای اروپایی روسیه با داشتن میزان مالیات 13 درصد نسبت به دیگر کشورهای اروپایی شرایط مالیاتی بسیار خوبی دارد و مالیات برای بازیکنان در این کشور چهار بار کمتر از کشوری چون اسپانیاست. به همین دلیل بود که در سالهای گذشته بازیکنانی چون روبرتو کارلوس، ساموئل اتوئو و چند چهره سرشناس دیگر روزهای پایانی فوتبال خود را در این کشور سپری کردند. آنها در قراردادهای خود پول زیادی دریافت میکردند، اما در عوض مالیات اندکی میپرداختند. در این میان پرتغال اگرچه در میان پنج لیگ مطرح اروپایی جایی ندارد، اما پس از اسپانیا بیشترین میزان مالیات را در فوتبال اروپا در اختیار دارد. در فرانسه اگرچه میزان مالیات با کشورهایی چون آلمان و انگلستان برابر و حدود 45 درصد است، اما این میزان مالیات برای بازیکنانی که متولد ی ا تبعه این کشور هستند، کاهش چشمگیری دارد. در ایتالیا میزان مالیات 43 درصد است و در میان پنج لیگ مطرح فوتبال اروپا کمترین میزان مالیات را دارد. با این حال جرائم مالیاتی دیگر مساله حائزاهمیت است که میتواند برای بازیکنان قابل توجه باشد. در حالی که در کشورهایی چون اسپانیا، انگلستان و روسیه بازیکنان ملزم به پرداخت هیچ گونه جریمه مالیاتی نیستند، در سایر کشورها این میزان جریمه از 5/2 درصد در پرتغال تا 5/5 درصد در آلمان متغیر است. در اسپانیا اگر یک بازیکن مجموع حقوق سالانه اش کمتر از 600 هزار یورو باشد، میزان درصد مالیات از 52 به 24 درصد کاهش پیدا میکند. البته به ادعای روزنامه مارکا این رویه محبوب در فوتبال اسپانیا بزودی لغو میشود.
در فرانسه نوع دیگری از بخشش مالیاتی وجود دارد و آن بدین گونه است که چنانچه یک بازیکن فرانسوی یا خارجی برای پنج سال در فرانسه زندگی کند دیگر مالیات پرداخت نمیکند. در مجموع در میان کشورهای اروپایی که در فوتبال حرفی برای گفتن دارند، روسیه بهترین بسته مالیاتی و اقتصادی را به میزان 13 درصد به بازیکنان پیشنهاد میدهد و پس از این کشور، ترکیه قرار دارد که مالیات بازیکنان در سوپرلیگ تنها 15 درصد است. این در حالی است که مالیات در لیگهای پایینتر این کشور به ترتیب 10 و 5 درصد است، اما مربیان ملزم به پرداخت 35 درصد مالیات هستند.
از سوی دیگر کشور سوئد بیشترین مالیات را برای بازیکنان فوتبال در نظر گرفته و با دریافت 9/56 درصد مالیات، بیشترین میزان مالیات را در کشورهای اروپایی دارد. پس از سوئد، دانمارک و بلژیک در ردههای بعدی قرار دارند و هر یک از این کشورها، 6/55 و 7/53 درصد مالیات دریافت میکنند.
قانون مشترک فوتبال
برخی از کشورهای اروپایی مانند روسیه و ترکیه دارای قوانین مالیاتی خاص و جذابی هستند، موضوعی که برای بازیکنان اهمیت زیادی دارد، اما بزرگترین معضل این کشورها دور بودن از قوانین و معیارهای استاندارد صنعت فوتبال است که باعث میشود بازیکنان بزرگ دنیا برای حضور در لیگهای فوتبال آنها، رغبتی از خود نشان ندهند. اکنون سلامت اقتصادی باشگاه و بازیکن در شرایطی تامین میشود که میزان درآمد بازیکن پس از کسر مالیات و حق بیمه و ارزش یک باشگاه در جهان به طور همزمان مثبت و رو به رشد باشد.
بر همین اساس به نظر میرسد کشور روسیه در مقایسه با اسپانیا و آلمان در این باره اوضاع مناسبتری داشته باشد، اما در عوض اسپانیا و آلمان به دلیل داشتن محیط جذاب فوتبالی، جذابیت بیشتری برای حضور بازیکنان بزرگ در لیگهای فوتبال خود دارند و این جذابیت بر قوانین مالیاتی سنگین و سختی که وجود دارد، غلبه میکند. از سوی دیگر شاید فرانسه قوانین مالیاتی مناسبی داشته باشد، اما با توجه به شرایط اجتماعی، یکی از گرانترین کشورها برای خرید بازیکنان فوتبال محسوب میشود. با توجه به این اختلافات که در کشورهای مختلف وجود دارد، وجود یک قانون هماهنگ اقتصادی برای فوتبال اروپا لازم به نظر میرسد؛ قانونی که یوفا آن را تنظیم کرده و بزودی در تمام این قاره اجرا میشود. این قانون با توجه به شرایط تاریخی و سیاسی همه کشورها در نظر گرفته شده و میتواند راهنمای خوبی برای بازیکنانی باشد که میخواهند فوتبال خود را در لیگهای مطرح اروپایی دنبال کنند.
عرفان خماند
ورزش
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد