ایران و عمان در مسیر توسعه اقتصادی

باید توجه داشت ایران و عمان با وجود روابط مستحکمی که دارند، در بعد تجاری و اقتصادی سطح همکاری‌هایشان چشمگیر نیست.

براساس آمار موجود، هم‌اکنون دو کشور سالانه 877 میلیون دلار حجم تجاری دارند که قطعا منافع هر دو و شرایط جدیدی که در منطقه خلیج‌فارس در حال تکوین است، ایجاب می‌کند که حجم مبادلات تجاری خود را به چند برابر افزایش دهند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد زمینه جهش در روابط تجاری دو کشور فراهم و زیرساخت‌های آن موجود یا در حال آماده شدن است.

اکنون منابع نفتی عمان رو به کاهش است، از این‌رو این کشور نیاز دارد منابع درآمدی خود را توسعه داده و از حالت تک‌محصولی خارج شود. این کشور برای تنوع این منابع احتیاج به انرژی دارد و گاز ایران بهترین گزینه برای این منظور است.

از سوی دیگر این کشور اهداف بلندپروازانه تجاری دارد که بدون حضور ایران، دستیابی به این اهداف دشوار یا حتی ناممکن است. عمان در حال احداث بزرگ‌ترین بندر خاورمیانه به نام «بقوم» نزدیک اقیانوس هند و مرز دریای سرخ است.

حجم سرمایه‌گذاری این بندر به حدی است که چینی‌ها در حال مذاکره برای سرمایه‌گذاری 300 میلیارد دلاری در آن هستند.

مخازن نفت، پتروشیمی، صنایع متوسط و دو پالایشگاه که یکی از آنها احداث شده، بخشی از تاسیسات این بندر را تشکیل می‌دهد.

این بندر قرار است به عنوان شاهراه استراتژیک مبادله کالا از آسیای میانه تا شرق آفریقا و بالعکس عمل کند. روشن است ایران و بندر چابهار نقش بسیار عمده‌ای در این شاهراه دارد.

به خاطر داریم که سال گذشته قرارداد عشق‌آباد میان چهار‌کشور ایران، عمان، ترکمنستان و ازبکستان برای فعال کردن همین شاهراه امضا شد و البته بعدا قزاقستان نیز به آن پیوست.

ایران به عنوان کشور اصلی در این بین نقش عمده‌ای در اتصال آسیای میانه به بندر بقوم و دیگر نقاط دنیا دارد به طوری که می‌تواند کالاهای حمل شده از بقوم را از راه بندر چابهار و از طریق زمینی به آسیای میانه برساند.

ایران و عمان زمینه‌های خوبی برای همکاری در حوزه توریسم نیز دارند و می‌توانند گردشگر مبادله کنند.

عمان به طور مشخص در بندر پرباران سلاله که بندری با آب و هوای حاره‌ای است و همچنین شهر تاریخی مسقط می‌تواند پذیرای گردشگران ایرانی باشد.

به علت چنین زمینه‌های گسترده همکاری است که دو کشور توسعه روابط اقتصادی را به طور جدی کلید زده‌اند و برای اجرایی‌کردن آن، هیات عمانی به ریاست رئیس اتاق بازرگانی این کشور متشکل از نمایندگان دو بانک، بخش نفت و گاز و برجسته‌ترین تجار بخش خصوصی این کشور امروز به تهران می‌آیند.

هدف این است که حجم مبادلات دو کشور ظرف سه سال آینده به چهار میلیارد دلار در سال برسد و البته این امر در گرو برخی اقدامات است.

یکی از مهم‌ترین این اقدامات رفع موانع صدور روادید فرودگاهی برای تجار ایرانی با وجود عمل پیشدستانه ایران است که هیات عمانی قول رفع این مشکل را همزمان با سفر خود به تهران داده است.

همچنین راه‌اندازی خط کشتیرانی مستقیم میان دو کشور با توجه به ضرورت‌های تجاری پیش‌گفته، یکی از نیازهای اساسی است که آن هم قرار است در سفر هیات عمانی تعیین تکلیف شود.

با رفع یک چنین موانعی می‌توان انتظار داشت شاهراه تجاری‌ای که عمانی‌ها در حال راه‌اندازی آن هستند، به رونق اقتصاد ایران نیز کمک قابل‌توجهی کرده و دو کشور بتوانند در سایه روابط فرهنگی و سیاسی نزدیک و تاریخی، در بعد روابط اقتصادی نیز افق‌های جدیدی را بگشایند.

محسن ضرابی - رئیس اتاق مشترک ایران و عمان