بانمک‌ترین رستوران ایران کجاست؟

در این رستوران که حدود سه سال پیش در شهر شیراز و به همت دو طراح جوان شیرازی بنا شد، نمک عنصر اصلی است که تمام دیوارها، سقف‌ها و حتی برخی وسایل آن از جمله میزها، صندلی‌ها و لوستر با استفاده از آن ساخته شده؛ امری که این بنا را به سازه‌ای سفید چون برف، پالایش‌کننده هوا و در مجموع زیبا و بی‌نظیر در دنیا تبدیل کرده است.

کاربرد زباله‌های فلزی برای ساخت و تهیه میز و صندلی نیز از دیگر امتیازات این رستوران بوده که گام دیگری در جهت حفظ محیط‌ زیست است.

این معماری منحصربه‌فرد که توانست دو جایزه معماری سال 91 و طراحی داخلی ایران در این سال را از آن خود کند، چندی پیش خبرنگاران آسوشیتدپرس را نیز به شیراز کشاند تا گزارشی تصویری از سازه‌ای که نظیرش در جهان وجود ندارد، تهیه کنند.

آن‌طور که فخرپور، مالک و مدیر این رستوران به جام‌جم می‌گوید، می‌خواسته رستورانی کاملا متفاوت و خاص داشته باشد که در شهر گردشگرپذیر شیراز سرآمد باشد و مشتریان زیادی را اعم از گردشگران داخلی و خارجی به سوی خود جذب کند، به همین دلیل از یکی از طراحان برجسته شیرازی می‌خواهد که کار طراحی و ساخت چنین سازه‌ای را در مکانی که به همین مناسبت خریداری کرده است، به عهده بگیرد.

کار به علیرضا امتیاز، طراح جوان شیرازی، شاگرد استاد تناولی سپرده می‌شود و او که از ذهن خلاق و طبیعت‌دوستی برخوردار است، همراه همکار خود ساغر خاکدان‌دلیر تصمیم به ساخت بنایی نمکی می‌گیرد تا علاوه بر لحاظ کردن ویژگی‌هایی همچون زیبایی، پاکی و متفاوت بودن از خاصیت آلایندگی این عنصر نیز برای تمیز کردن هوای فضا و آرامش‌بخشی به مشتریان استفاده کند.

امتیاز دراین باره به جام‌جم می‌گوید: رستوران در یک منطقه نیمه‌مسکونی شهر شیراز که از نظر تجاری نیز بدنه قوی ندارد، واقع شده است و پیش از این نیز سه فست‌فود در همین مکان راه‌اندازی و به دلیل نبود مشتری تعطیل شده بود، شاید به همین دلیل بود که مالک جدید این مکان، از ما خواست سازه‌ای نو و متفاوت برایش طراحی کنیم که بتواند مشتریان بیشتری را جذب کند بنابراین ما نیز درصدد برآمدیم سازه‌ای طراحی کنیم که از یک سو پا را از مرزهای محلی و منطقه‌ای فراتر گذاشته و نمود ملی و جهانی داشته باشد و از سوی دیگر ساخت آن به هزینه چندان زیادی نیاز نداشته باشد. ضمن این‌که به نوعی معماری خاص بر اساس اصول معماری پایدار و همسو با طبیعت و محیط‌زیست نیز می‌اندیشیدیم. در این باره آنچه در وهله اول به ذهن ما خطور کرد، استفاده از عنصر نمک بود، زیرا اولا دریاچه نمکی در حاشیه شهر شیراز وجود دارد که می‌توانست مصالح مورد نیاز ما را تامین کند و دوم این‌که با بحث رستوران، غذا و طبیعت همخوانی دارد. در عین‌حال ویژگی خاصی که نمک دارد این است که یون‌های کلر و سدیم آزاد می‌کند که این یون‌های آزادشده، آلودگی‌های محیطی را جذب می‌کند و هرچه هوا تمیزتر باشد، حس آرامش بیشتری به انسان دست می‌دهد. تحقیقاتی در دانشگاه استنفورد نیز انجام شده و نشان می‌دهد افرادی که در مکان‌ها یا معدن‌های نمکی زندگی می‌کنند، از نظر جسمی و تنفسی مشکلات کمتری دارند. تمام این موارد ما را بر آن داشت تا رستورانی نمکی طراحی کرده و بسازیم تا مردم بتوانند در آن، هنگام سرو غذا حس خوب و آرامش بیشتری داشته باشند.

او با اشاره به این‌که برای ایجاد سازه‌ای مستحکم، نمک را با صمغی که در صنعت آدامس و لاستیک‌سازی استفاده می‌شود، مخلوط و ترکیبی چسبنده و قوی تهیه کرده، یادآور می‌شود که درمجموع حدود 20 نوع نمک در طبیعت وجود دارد، از انواع کریستال‌ها و سنگ‌های نمکی گرفته تا انواع نمک طعام که این نمک‌ها در رنگ‌های متفاوت آبی، صورتی، سفید و... در طبیعت وجود دارد که ما در کار خود از هفت هشت نوع نمک البته با رنگ‌های سفید و شفاف استفاده کردیم. استفاده از رنگ سفید از جهاتی برای ما مهم بود؛ اولا هیجان دیگر رنگ‌ها را نداشت و پاکی و آرامش محض را القا می‌کرد و دوم این‌که می‌توانست به مشتریان، این اطمینان ذهنی را بدهد که غذای رستوران نیز به اندازه خود، فضا پاک، تمیز و بهداشتی است.

خودمان کارگاه و کوره ساختیم

طرح، نهایی و تصویب می‌شود و از آنجا که هیچ کار مشابهی در این زمینه چه در ایران یا خارج از کشور وجود نداشت، طراح جوان با همکاری خاکدان‌دلیر، کارگاه کوچکی در مکان رستوران درست کرده و ساخت آزمایشی دیوارهای نمکی را آغاز می‌کنند. آزمایش جواب می‌دهد و ساخت رستوران آغاز شده و دیوارها با ترکیب نمکی ایجاد شده بالا می‌رود. سقف، میز و صندلی‌ها، توالت، روشویی و حتی لوستر نیز با نمک جان می‌گیرد. با این حال بخش‌هایی در یک رستوران وجود دارد که دیگر نمی‌توان با نمک به آنها شکل داد و باید از مصالحی چون چوب یا فلز در ساخت آنها کمک گرفت؛ امری که مد نظر طراح نیز قرار گرفته است.

امتیاز در تشریح این بخش از کار می‌گوید: بهترین روش استفاده از آشغال‌های بازیافت فلزی بود، بنابراین به مدت 9 ماه به جمع‌آوری قوطی‌های خالی پپسی و درواقع آشغال‌های فست‌فودهای اطراف اقدام کردیم و سپس در کوره‌ای که خودمان در همان مکان رستوران ساخته بودیم، آنها را ذوب کرده و با آن تمام وسایل و موارد مورد نیاز رستوران از قبیل دستگیره درها، راه پله‌ها و تعدادی صندلی ساختیم و در رستوران نصب و جانمایی کردیم.

راحتی زیاد هم خوب نیست

تنها رستوران نمکی دنیا اوایل سال 91 تکمیل و افتتاح شد و مشتریان زیادی را از داخل و خارج از کشور به سوی خود کشاند؛ مشتریانی که به گفته مالک رستوران روزبه‌روز به تعداد آنها افزوده می‌شود. هرچند نارضایتی‌هایی را هم اکنون می‌توان میان این مشتریان مشاهده کرد. به گفته آنها دیوارها و درکل فضای داخلی رستوران دیگر همچون گذشته پاک و تمیز و سفید نیست، ضمن این‌که صندلی‌های فلزی هم که هیچ روکشی ندارد، کمی آزاردهنده است.

فخرپور، مالک رستوران با تائید شکایت مشتریان از سختی و زمختی صندلی‌ها می‌گوید: درصدد هستیم برای راحتی بیشتر مردم صندلی‌ها را تعویض و از صندلی‌های راحت‌تری استفاده کنیم که به این ترتیب بخشی از فضا از حالت خاص بودن در می‌آید.