شکست طرح تشکیل کشور فلسطین در شورای امنیت

به گزارش ایسنا، شامگاه سه‌شنبه نشست شورای امنیت سازمان ملل برگزار شد. پیش‌نویس قطعنامه فلسطین قرار بود در این نشست بررسی شود، اما برای مطرح شدن باید 9 رای به‌دست می‌آورد که فقط توانست 8 رای موافق به‌دست آورد. در این نشست چین، فرانسه و روسیه به عنوان اعضای دائم در کنار آرژانتین، چاد، شیلی، اردن و لوکزامبورگ به عنوان اعضای غیردائم به این قطعنامه رأی موافق دادند. در این میان انگلیس تنها عضو دائم شورای امنیت بود که به این قطعنامه رأی ممتنع داد. در کنار انگلیس، لیتوانی، نیجریه، کره‌جنوبی و روآندا نیز به عنوان اعضای غیردائم به این قطعنامه رأی ممتنع دادند. کشورهای استرالیا و آمریکا نیز به طرح این قطعنامه رای منفی دادند. جالب توجه این‌که عضویت غیردائم سه کشور استرالیا، کره جنوبی و روآندا امروز به پایان می‌رسد.

پیشتر گفته شده بود حتی اگر این قطعنامه 9 رأی موافق را به‌دست می‌آورد از سوی آمریکا وتو می‌شد. واشنگتن از زمان تاسیس سازمان ملل تاکنون 79 بار از حق وتو استفاده کرده که 30 مورد آن علیه مساله فلسطین و به نفع اسرائیل بوده است.

جف راتکه، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا پیشتر گفته بود: فکر نمی‌کنیم این قطعنامه موثر و سازنده باشد. به عقیده ما این باعث بروز یک بن‌بست اجباری در دستیابی به توافق صلح و عقب‌نشینی اسرائیل از کرانه باختری خواهد شد.

نمایندگان کشورهای عربی در سازمان ملل روز دوشنبه پیش‌نویس این قطعنامه را تصویب کرده بودند. براساس این قطعنامه یک ضرب‌الاجل سه ساله برای پایان اشغالگری سرزمین‌های فلسطینیان از سوی رژیم صهیونیستی درنظر گرفته شده بود. همچنین ازسرگیری مذاکرات صلح میان دو طرف براساس مرزبندی‌های ۱۹۶۷ و پیش از ورود اسرائیل به این مناطق، در متن این قطعنامه مورد تاکید قرار گرفته بود. پیش‌نویس یاد شده بر تعیین بیت المقدس به عنوان پایتخت کشور فلسطین، آزادی زندانیان فلسطینی، حل مسائل پیچیده از جمله مساله آب‌ها و توقف عملیات شهرک‌سازی و دیوار حائل از سوی صهیونیست‌ها تاکید داشت.

حدود دو هفته پیش بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی گفته بود به هیچ وجه طرح فلسطینی‌ها برای عقب‌نشینی اسرائیل از مناطق اشغالی بیت‌المقدس شرقی و کرانه باختری را نخواهد پذیرفت. رد این قطعنامه بار دیگر موجب خشنودی و رضایت این رژیم شد.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، تزاهی هانگبی، معاون وزارت خارجه رژیم صهیونیستی گفت: اسرائیلی‌ها از نتایج این رای‌گیری راضی هستند. در مقابل فلسطینی‌ها از رد این پیش‌نویس خشمگین شده و گفتند در واکنش به این اقدام به‌طور رسمی به دادگاه کیفری بین‌المللی (لاهه) خواهند پیوست.

صائب عریقات، مذاکره‌کننده ارشد تشکیلات خودگردان فلسطین تاکید کرد: ناکام ماندن پیش‌نویس قطعنامه پایان اشغالگری اسرائیل در فلسطین از سوی آمریکا ضربه‌ای به قانون بین‌المللی و توجیهی برای اسرائیل جهت ادامه تجاوزات خود علیه مردم فلسطین و مقدسات آنها در قدس است.

وی در پاسخ به رای منفی آمریکا به این طرح گفت: تمام تلاش خود را برای پیوستن به دادگاه کیفری خواهیم کرد و تشکیلات خودگردان با تشکیل جلسه‌ای اضطراری چگونگی پیوستن به سازمان‌های بین‌المللی را بررسی خواهد کرد.

ریاض منصور، نماینده فلسطین در سازمان ملل نیز ضمن ابراز ناخرسندی و محکومیت اقدام آمریکا علیه تصویب پیش‌نویس قطعنامه پایان اشغالگری تاکید کرد: نتایج رای‌گیری نشان می‌دهد که شورای امنیت آمادگی لازم را برای به‌عهده گرفتن مسئولیت‌های خود در ایجاد راهکار عادلانه برای مساله فلسطین ندارد. در این میان، جنبش حماس از محمود عباس به خاطر شکست طرحش در شورای امنیت سازمان ملل انتقاد کرد.

سامی ابوزهری، سخنگوی حماس گفت: شکست رای‌گیری طرح تشکیلات خودگردان در شورای امنیت، به شکست گزینه «مذاکرات سازش» اضافه شد.

وی افزود: محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین باید از بازی کردن با سرنوشت ملت فلسطین و کوتاه آمدن از حقوق آن دست بردارد.

واکنش‌های بیشتر

ویتالی چورکین، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد ضمن ابراز تاسف درباره بی‌نتیجه ماندن قطعنامه کشور فلسطین در شورای امنیت، آن را اشتباهی راهبردی خواند. وی همچنین واشنگتن را به تک‌قطبی کردن مذاکرات سازش میان رژیم صهیونیستی و فلسطین و هدایت آن به سوی بن‌بست متهم کرد.

چورکین افزود: در سال 2014 شاهد بودیم که انحصارطلبی واشنگتن جایگزین نقش‌آفرینی کمیته چهارجانبه خاورمیانه متشکل از سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا و روسیه شد و روند صلح خاورمیانه را به بن‌بست کشاند.

همچنین فرانسوا دیلاتر، سفیر فرانسه در سازمان ملل نیز گفت: فرانسه از این‌که امروز اجماعی حاصل نشد، متاسف است. وی افزود: ما با وجود ملاحظاتی که داشتیم به آن رای مثبت دادیم و باید تلاش‌های خود را ادامه دهیم. همچنین فدریکو موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بروکسل گفت: یک بار دیگر معلوم شد ضرورت دارد گفت‌وگوهای واقعی بین طرفین شروع شود و جامعه جهانی باید تلاش‌های خود را در این جهت متمرکز کند تا این گفت‌وگوها به نتیجه نهایی برسد. از سوی دیگر دینا قعوار، نماینده دائم اردن در سازمان ملل گفت: پیش‌بینی کرده بودم که پیش‌نویس قطعنامه پایان اشغالگری به دلیل وتوی آمریکا در شورای امنیت شکست بخورد.

گام بعدی

مقامات تشکیلات خودگردان از زمان ارائه پیش‌نویس قطعنامه خود به سازمان ملل در ماه سپتامبر اعلام کرده بودند در صورت شکست در شورای امنیت، رشته معاهده‌ها و کنوانسیون‌های جدیدی را برای پیوستن به بیشترین تعداد سازمان‌های بین‌المللی امضا خواهند کرد. فلسطینی‌ها از اواخر 2012 که از وضع کشور ناظر در سازمان ملل برخوردار شدند، امکان پیوستن به این سازمان‌ها را پیدا کردند. در رأس این نهادها دیوان کیفری بین‌المللی قرار دارد که فلسطینی‌ها قصد دارند برای تحت پیگرد قراردادن مسئولان اسرائیلی برای «جنایات جنگی» بویژه در نوار غزه که طی شش سال در سه مناقشه ویران شده است، به آن بپیوندند. برخی مسئولان فلسطینی همچنین تهدید کردند توافق‌نامه‌های همکاری امنیتی با اسرائیل را لغو می‌کنند، اما ناظران و دیپلمات‌ها چنین سناریویی را بعید دانسته‌اند.