مهربانی منش پیامبر (ص) است

موجودی که دلیل وجودش لطف و شفقت بر خلق است، ذاتا نمی‌تواند برخلاف قاعده رحمت عمل کند.

این گزاره دقیقا همانند آن است که بگوییم خداوندی که به عدل حکم می‌راند، ذاتا نمی‌تواند ظالم بوده یا عملی خلاف عدالت الهی انجام دهد.

تفسیر افراط‌گرایانه از اسلام، پیامبر یا امر الهی در دوران معاصر ما، باز حامل اعوجاج‌هایی سنگین و سخت در فهم اسلام و معرفی نبی مکرم اسلام به انسان معاصر شده است.

اگر داعش به عنوان حرکت و نهضتی اسلامی مثل تمثال نبوی در دوران معاصر باشد که صد البته نیست، پس تکلیف مخاطبان قرآن با گزاره «و ما ارسلناک الا رحمه‌للعالمین» چیست؟ چطور ممکن است پیامبری که مشیر رحمت الهی به عالمیان است و خود فرموده است که هدایت انسان به رحمت الهی برایش عالی‌ترین هدف است، رفتاری داعشانه داشته باشد، یا چطور ممکن است او که در فتح مکه بزرگ‌ترین دشمنان اسلام، توحید و عبودیت خدای متعال را در حفاظ رحمت خود قرار داد، بتواند الگوی رفتار داعشی با عالم و آدم شود؟

داعش حتی تابع قوانین جاهلی هم نیست. در روایات تاریخی رفتارهایی از فهم و تبعیت از قواعد اجتماعی دیده می‌شود.

پیامبر در میان همان مشرکان و در میان امان ابوطالب زیست و کسی از جاهلیت هم در عمل با فهم همان قرارداد اجتماعی بدوی آسیبی به وی نرساند، اما آنچه افراط‌گرایان امروزه بر سر بشریت آورده‌اند، بسی فراتر از خوی جاهلی است.

اینجا احتمالا دیگر سخن از اسلام نیست. داعش باید سخن از الگوی خود برای خود بگوید و دامان نبوی را به خرافه‌های خود نیالاید.

پیامبراسلام الگوی اخلاق، عرفان، رحمت و مغفرت و فهم است. در جای جای حرکات حضرت ختمی مرتبت اخلاق جاری است.

حکمت اساس عمل وی است و به تعبیری کان خلقه القرآن، او قرآن به طراز انسانی و قرآن ناطق است.

تفسیر افراط‌گرایانه داعش همسوی با همان رویکردهای شرق‌شناسان قرن 18 و 19 در معرفی اسلام به عنوان دین شمشیر و خشونت است. تصویری که آنها از اسلام ارائه کرده بودند، همانی است که داعش در عمل به آن دست یازیده است.

آنچه جهان اسلام امروزه بیش از پیش به آن نیازمند است بازگشت به الگوی رحمانی نبوی و شناساندن آن به انسان معاصر است.

داعش علاوه بر اعمال غیرانسانی خود، همکاری برخی رسانه‌های ضد اسلام را نیز به همراه خود دارد.

آن رسانه‌ها داعش را به عنوان گروهی اسلامی نامیده‌اند که وجه افراطی دارد، حال آن‌که مسلمانان قرن‌ها زیسته‌اند، اما هرگز داعش نبوده‌اند. داعش محصول بحران دوران مدرن است؛ بحرانی که با زندگی پیامبر رافت و مهربانی هیچ‌گونه همخوانی ندارد.

سید امیرحسین اصغری - جام‌جم