متن‌های خوب بازیگر را وسوسه می‌کند

با تلویزیون اما شناخته شد، با کارهای مناسبتی و البته90قسمتی، بیشتر هم طنز و کمدی. روزهای بد به‌در سعید آقاخانی، دودکش محمدحسین لطیفی، زمانه حسن فتحی، چک برگشتی سیروس مقدم، ساختمان پزشکان سروش صحت، فاکتور هشت رضا کریمی و... در سینما اما بیشتر ایفاگر نقش‌های جدی بوده است، از آرایش غلیظ و کیفر گرفته تا یک تکه‌نان و گناهکاران و ملکه. بهانه این گفت‌وگو با برق‌نورد اما بازی متفاوت او در نقشی متفاوت‌تر است؛ حاج آقا مهدوی سریال پرده‌نشین، اثر خوش‌ساخت بهروز شعیبی. برق‌نورد این بار از نقش‌های پیشین تلویزیونی‌اش فاصله گرفته و تجربه و اتفاق جدیدی را در کارنامه هنری‌اش ثبت کرده است. خودش می‌گوید همیشه دوست داشته نقش یک روحانی را بازی کند و حالا که قرعه فال را در پرده‌نشین به نامش زده‌اند، درنگ نکرده و تردید به دل راه نداده برای نقش‌آفرینی در یکی از شاه‌نقش‌های سریال شعیبی؛ روحانی مشهور و شناخته شده‌ای که برای تبلیغ عزم یکی از شهرهای کوچک می‌کند و خواسته و ناخواسته درگیر معضلات و مشکلات پیش آمده برای روحانی معتمد آن شهر می‌شود، در عین حال که خود نیز گرفتاری‌هایی دارد.

از نقش حاج آقا مهدوی سریال پرده‌نشین بگویید. چه جذابیت‌ها و قابلیت‌هایی در آن دیدید که پذیرفتید ایفاگر آن باشید؟

در وهله اول شعیبی و رضوی به عنوان کارگردان و تهیه‌کننده سریال برایم مهم بودند. نقش را هم که خواندم به نظرم جذاب آمد و برایم خیلی جالب بود که چرا به من پیشنهاد‌ کرده‌اند. فکر بازی در این نقش بیشتر از آن که استرس و اضطراب برایم بیاورد جذاب به نظر می‌رسید. تمام تلاشم را کردم تا یک نگاه انسانی به نقش حاج آقا مهدوی داشته باشم. بیشتر به این فکر می‌کردم که یک انسان در لباس و کسوت روحانیت قرار دارد. همیشه دوست داشتم بازی در نقش یک روحانی را تجربه کنم و زمانی که در «پرده‌نشین» این قرعه فال به نام من افتاد بسیار خوشحال شدم و استقبال کردم.

برای یک هنرپیشه بازی در نقش یک روحانی چه تفاوت‌هایی با دیگر نقش‌آفرینی‌‌ها دارد؟

تفاوت چندانی ندارد. فقط از لحاظ نگاه ریزبین‌تری که در جامعه روی این شخصیت‌ها وجود دارد ممکن است نسبت به سایر نقش‌ها اندکی حساسیت ‌ها و نظرها را بیشتر به خود معطوف کند. بحث روحانیت خاص است و این قشر بیشتر زیر ذره‌بین هستند. برای من بازیگر از لحاظ وقت و انرژی که باید بگذارم فرقی نمی‌کند چه نقشی را بازی کنم و همان توانی را که برای حاج آقا مهدوی پرده‌نشین گذاشتم برای فیروز سریال دودکش هم صرف کرده بودم.

بازی در نقش یک روحانی نگران تان نمی‌کرد؟ دلواپس واکنش‌ها و حساسیت‌های احتمالی نبودید؟

خود آقای شعیبی که تجربه مشابهی را در گذشته داشت. در عین حال دو روحانی هم به طور مستمر سر صحنه فیلمبرداری حضور داشتند و به نوعی مراقب بودند تا اشتباهی سر نزند. مطمئن بودم هیچ حرکت و کلام اشتباهی از زیر دست ناظرین درنمی‌رود و پخش عمومی نمی‌شود.

برای نزدیک شدن به حال و هوای این نقش و شخصیت چه کردید؟ گفته می‌‌شد برای آشنایی با روحیات و منش روحانیون مدتی را با یکی از آنها همسفر شده‌اید؟

همسفر که نه، اینها شایعه است. خودم یکسری تحقیقات کردم اما آقای رضوی هم شرایطی را فراهم کرد تا روحانیونی از حوزه علیمه با ما همکلام شوند و نشست و برخاست کنند. یک بار هم ما به حوزه علمیه‌ای در اطراف بازار تهران رفتیم و با طلاب علوم دینی حرف و گپ زدیم.

روحانی خاصی را به عنوان الگو برای نقش آفرینی شخصیت حاج آقا مهدوی در نظر داشتید؟

نه آنچنان که بخواهم فرد خاصی را مد نظر قرار دهم، ولی یکی دو جلسه با آقای شهاب مرادی جلسه گذاشتیم و صحبت کردیم. از این بابت نقش حاج آقا مهدوی شاید نزدیک شده به منش و رفتار ایشان، چرا که همیشه بذله‌گو و خندان هستند. با این حال الگوی خاصی را برای خودم قرار نداده بودم.

خودتان مایل بودید چه روحانی و با کدام خصوصیات اخلاقی بارز و متمایزی را به نمایش بگذارید؟

روز اول که با شعیبی صحبت می‌کردم از او پرسیدم به این روحانی فقط در محدوده حوزه و مسجد پرداخته خواهد شد یا وارد زندگی شخصی‌اش هم می‌شویم و پاسخ شنیدم که به زندگی شخصی‌اش هم ورود خواهیم کرد و بیننده زن و بچه و زندگی خصوصی این روحانی را هم خواهد دید. این موضوع برای من مهم بود، چرا که می‌توانستم این بعد از شخصیت حاج آقا مهدوی را هم جلوی دوربین به نمایش بگذارم. اعتقاد دارم هر آدمی هر چقدر هم که برای خودش بزرگ باشد شب که به خانه می‌آید باید همبازی کودکش شود. این بعد شخصیتی نقش برای من بیشتر اهمیت داشت. زمانی که بیننده رفتار و منش این آدم را در خانه و محل کار توامان با هم می‌بیند به یک باور انسانی و رئالیستی از او می‌رسد. اگر قرار بود این حاج آقا مهدوی را فقط در حوزه ببینیم یا فقط در خانه‌اش، نهایتا به یک شخصیت دو بعدی می‌رسیدیم اما وقتی مخاطب حالات او را در تمام موقعیت‌های زندگی‌اش می‌بیند باورش می‌کند و احساس غربت و دوری با او ندارد.

فکر نمی‌کنید بخش‌هایی که حاج آقا مهدوی روی منبر موعظه می‌کند تصنعی به نظر می‌آید و چندان به دل نمی‌نشیند؟

البته این نظر شما و برای اولین بار است که چنین حرفی را می‌شنوم. من تمام تلاشم را کردم، هرچه بلد هستم همین است، چه‌کار کنم؟ نظرها ‌هم متفاوت است. در نهایت احترام می‌گویم که نظر شماست. اتفاقا هستند کسانی که بخش منبر حاج آقا مهدوی را بیشتر از سایر رفتار و گفتارش دوست دارند.

حالا که سریال را می بینید از نتیجه کارتان راضی هستید؟

خیلی راضی‌ام. اصلا کاری به بازی خودم ندارم، اصل سریال را دوست دارم. با این‌که از قسمت یازدهم وارد سریال شدم ولی قصه‌اش آن قدر برایم جذاب بود که وادارم کرد فیلمنامه را از اول بخوانم. بازخوردی هم که از مردم می‌بینم مثبت است.

تجربه همبازی شدن با پیشکسوتانی مثل فرهاد آئیش و آتیلا پسیانی چگونه بود؟

تجربه همکاری با آقای پسیانی را از سریال «بیداری» داشتم. آقای آئیش را هم سال هاست که می‌شناسم و رابطه دوستانه و صمیمانه‌ای داریم. همبازی شدن با آنها برایم لذتبخش بود.

آقای برق‌نورد ژانر مورد علاقه‌تان چیست؟

ژانر مورد علاقه به آن معنا ندارم. متنی را بخوانم و احساس کنم که قوی است و می‌توانم با نقشم ارتباط لازم را داشته باشم برایم کافی است و پیشنهاد بازی را می‌پذیرم.

حوزه کاری تان در تلویزیون بیشتر طنز بوده است، این به انتخاب خودتان بازمی‌گردد یا صلاحدید کارگردانان؟

بیشتر اتفاقی بوده است. مثلا زمانی سر کاری نبوده‌ام و متن «ساختمان پزشکان» به دستم رسیده و خوانده و بازی کرده‌ام. کارگردانی‌اش را هم سروش صحت بر عهده داشت. یا «دزد و پلیس» را برادران قاسم‌خانی نوشته بودند و کار خوبی بود. به نظرم قلم قاسم‌خانی‌ها در طنز حرف ندارد. خب همه اینها برای یک بازیگر وسوسه‌کننده است. اگر متن خوب باشد و نقش را دوست داشته باشم حتما بازی خواهم کرد.

اما در سینما نقش‌هایتان جدی بوده است.

سینما برایم جدی‌تر است. پیشنهاد نقش‌های طنز را در سینما هم داشته‌ام، اما خودم راغب نبوده‌ام به بازی و نقش‌آفرینی.

علت کم‌کاری‌تان در سینما چیست؟

بیشتر فیلم‌های سینمایی در شش ماه دوم سال فعال می‌شود تا به جشنواره فجر برسد. جلوی دوربین پرده‌نشین بودم که بهرام توکلی برای فیلم جدیدش تماس گرفت، اما نتوانستم بروم. مصطفی احمدی هم همین طور. چهار، پنج پیشنهاد داشتم که نتوانستم همکاری کنم. خب همه اینها دست به دست هم می‌دهد تا یک بازیگر یک سال از سینما دور بماند. وقتی در جشنواره نیستی یعنی یک سال در سینما کاری نخواهی داشت.

شما تقریبا یک بازیگر پر کار سریال‌های مناسبتی هستید ...

آن طوری هم نیست که جزو بازیگران مناسبتی باشم.

سریال‌های روزهای بد به‌در و دودکش.

همین دو تا بوده دیگه.

و چک برگشتی.

همین سه تا است (می‌خندد).

و در مسیر زاینده‌رود.

این کی پخش شد؟

ماه رمضان.

خب همین چهار سریال بوده (باز هم می‌خندد).

با فشرده بودن کارهای مناسبتی چه می‌کنید؟ آزارتان نمی‌دهد؟

نه ، عادت کرده‌ایم به این نوع کار کردن. وقتی با کارگردانانی مثل سیروس مقدم یا سعید آقاخانی کار می‌کنی باید کنار بیایی با 16 تا 17 دقیقه ضبط روزانه. خب فشار هم هست و اذیت می‌شویم. امیدوارم مسئولان زودتر به این فکر بیفتند که سال آینده ماه رمضان دارد و نوروز هم در پیش است.

به نظر می‌رسد از تئاتر که خاستگاه اصلی‌تان هم هست فاصله گرفته‌اید؟

به گمانم تئاتر اصلا در ایران وجود خارجی ندارد که من در آن فعالیت کنم. تئاتر زمانی معنا دارد که نویسندگان ایرانی متن بنویسند. تا زمانی که متن‌های داخلی رد می‌شود و فقط خارجی‌ها مجوز می‌گیرد از نظر من تئاتری وجود ندارد که بخواهم در آن فعال باشم.

اصولا خودتان را بازیگر کدام عرصه می‌دانید؛ تئاتر، سینما یا تلویزیون؟

مرزبندی‌ها و خط کشی‌های این مدلی ندارم. بازیگرم، برایم هم فرقی نمی‌کند در کدام حوزه باشد. اما تئاتر خانه و زادگاه من است و از آن آمده ام. طبعا صحنه را بیشتر دوست دارم.

چند مرتبه در نمایش‌های بهزاد فراهانی حضور داشته اید؟

فقط یک کار با آقای فراهانی داشته‌ام به نام «مریم و مردآویج» که در تالار سنگلج به روی صحنه رفت.

این سوال را از این بابت پرسیدم که به هر حال هستند کسانی مثل بیضایی، فراهانی، چرمشیر، یثربی و... که نوشته‌های خودشان را روی صحنه می‌برند.

مگر اینها چند نفر می‌شوند؟ از تعداد انگشتان یک دست که بیشتر نیستند. ضمن این که من همین امسال در نمایش «ترانه‌های محلی» محمد رحمانیان حضور داشتم که انصافا پرفروش ترین کار سال هم بود. تماشاگر از در و دیوار سالن بالا می‌رفت. حتی روز آخر عده‌ای روی زمین هم نشسته بودند. با این حال باوجود این همه استقبال و با وجودی که سالن بعد از اجرای ما همچنان خالی بود اجازه تمدید نمایش را ندادند. اگر تئاتر ایرانی خوب پیشنهاد شود حتما بازی خواهم کرد.

نقشی هست که دوست داشته باشید بازی اش کنید اما تا به امروز به شما پیشنهاد نشده باشد؟

نه خدا را شکر.

یعنی همه نقش‌های دلخواه‌را بازی کرده‌اید؟!

نه، منظورم این است که آرزوی نقشی را ندارم.

این روزها چه می‌کنید؛ فیلم یا سریال جدید؟

در سریال جدید حسن فتحی که قرار است از طریق شبکه نمایش خانگی توزیع شود بازی خواهم کرد.

و سخن پایانی؟

فقط می‌خواهم بگویم هومن برق‌نورد در فضای مجازی حضور خارجی ندارد و هر صفحه‌ای که به اسم من راه‌اندازی شده جعلی است و کوچک‌ترین ارتباطی به خودم ندارد.

محسن محمدی ‌/‌ گروه رادیو و تلویزیون