«پاروی بی‌قایق» و ساحل​ موسیقی

او برای رسیدن به اهداف موسیقایی چون نحوه و سبک اجرا و خوانندگی باید مسیری را بپیماید و تجربیات و حال و هوای آن را پشت‌سر بگذارد که این حرکت در آثارش بخوبی پیداست. محسن چاوشی بین دوراهی موسیقی پاپ و راک دائم در حال تغییر مسیر است. البته خودش اعتقاد دارد در این راه برای رسیدن به هدف باید حوصله کرد. به همین علت از دوستدارانش می‌خواهد در این مسیر حمایتش کرده و به او اعتماد کنند. در جلد آلبوم پاروی بی‌‌قایق هم بخشی از ترانه‌های این آلبوم با دستخط چاوشی خطاب به مخاطبانش به چشم می‌خورد:

«گلومو پاره کردم، اما این مردم

بهم گفتن که دیوونه است، عاشق نیست

کسی باور نکرد این آدم بی شکل

به غیر از عشق با چیزی موافق نیست»

از خرمشهر تا تهران

محسن چاوشی 35 سال پیش در شهر زیبای خرمشهر به دنیا آمد. به دلیل شرایط شغلی پدر، کودکی خود را در مناطق جنگی سپری کرد و بعد از چهار سال در مشهد و سپس در تهران ساکن شد. او فعالیت هنری خود را از سال82 با انتشار آلبوم «نفرین» آغاز کرد و با خوانندگی در فیلم «سنتوری» اثر داریوش مهرجویی به اوج شهرت رسید. این درحالی است که چاوشی را باید جزو معدود هنرمندانی حساب کرد که با وجود طرفداران زیاد و گذشت یک​دهه از فعالیت هنری‌اش کنسرت زنده برگزار نکرده است.

آلبوم ​پاروی بی‌قایق​ شرح حال گذشته دست نیافتنی است که در آن واقعیت گاهی با رویا و خیال تلاقی پیدا می‌کند. یکی از ویژگی‌های این آلبوم پیوستگی و هماهنگی متن ترانه‌هاست به شکلی که شنونده با شنیدن آلبوم از ابتدا تا انتها حالت رویاگونه را دنبال می‌کند و از مسیر شنیداری خارج نمی‌شود.

متن ترانه‌های این اثر بیشتر از میان آثار حسین صفا انتخاب شده و علاوه براین در این آلبوم یک ترانه متعلق به حسین غیاثی و دو ترانه نیز بدون نام ترانه‌سرا آورده شده‌ است.

نوازندگان این اثر امید حجت (گیتار الکتریک و آکوستیک)، شاهرخ پوریامین (گیتار الکتریک و آکوستیک)، بهنود فدوی (گیتار الکتریک)، بابک ریاحی‌پور (گیتار باس)، فیروز ویسانلو (گیتار اسپنیش)، هومن نامداری (کلارینت)، میثم مروستی (ویلون) و حجت اشرف‌زاده (آوا) هستند. آهنگسازی قطعات این آلبوم را نیز محسن چاوشی به عهده داشته است.

از دزیره تا وصیت

قطعه اول این آلبوم​«دزیره» نام دارد که امیرجمال فرد آن را تنظیم کرده و یکی از آن ترانه‌های گمنام را داراست. در این قطعه از سمپل‌ها و صداهای لیزری بسیار استفاده شده که البته با صدای چاوشی هماهنگی مناسبی ندارد و در بافت آهنگ فرو نرفته و صرفا به عنوان یک افکت صوتی شنیده می‌شود. گاهی در ملودی محدوده صوتی خواننده به سمت صدای بم هدایت می‌شود که جای مناسبی در آهنگ ندارد.

«قهوه قجری» نام قطعه دوم است که تنظیم آن را چاوشی انجام داده و ترانه‌سرایش همچنان مشخص نیست و زیر بنای ملودی آن در سبک راک است. این قطعه با صدای خواننده و بدون زمینه آغاز می‌شود و به​تدریج با گیتار الکتریک و درامز حجم صدا افزایش پیدا می‌کند و در بافت صدای خواننده فرو می‌رود. این موضوع دقیقا با متن شعر و اوج آهنگ هماهنگ است. کادانس پایان به صورت باز اجرا می‌شود و این روش در سبک راک آلترناتیو معمول است. نکته قابل توجه نحوه خواندن چاوشی است که برخلاف همیشه که تودماغی می‌نماید در این قطعه بسیار واضح است و از نظر تکنیکی تا حدی ضعف آن را نشان می‌دهد.

قطعه سوم در سبک پاپ ساخته شده و «جز» نام دارد. این آهنگ هارمونی ساده‌ای دارد و ساز کلارینت با اجرای جملات پرتحرک به همراه درامز در زمینه موسیقی به ایفای نقش می‌پردازد. متن این ترانه را حسین صفا سروده است.

قطعه چهارم این آلبوم «تفنگ سرپر» نام دارد و توسط محسن چاوشی تنظیم شده است. سبک این اثر راک است که نقش گیتار الکتریک و تنظیم آن بسیار زیبا در بافت ملودی اجرا شده است. گیتار الکتریک با اجرای پاساژهایی که خاص موسیقی راک است به همراهی درامز اشاره دارد.

«خواب» نام قطعه پنجم این اثر است و توسط امیر جمال فرد تنظیم شده. این ملودی با آوا و موسیقی الکترونیکی به صورت رویاگونه و آرام آغاز می‌شود. در این قطعه از افکت‌های صوتی و سازهای الکترونیکی به نحو مطلوبی استفاده شده که با صدای گرفته و خشدار چاوشی هماهنگی خوبی ایجاد کرده است.

پاروی بی‌قایق نام قطعه بعدی این آلبوم است. این اثر را امید حجت تنظیم کرده و شعر آن از حسین صفا است. این قطعه به آلبوم «یه شاخه نیلوفر» شباهت زیادی دارد و ملودی اصلی با تنظیمی زیبا برای گیتار الکتریک نوشته شده که همراه جملات ریتمیک درامز با احساس فراوان به گوش می‌رسد.

قطعه هفتم «یه خونه کوچیک» نام دارد و تنظیم آن را محسن چاوشی انجام داده است. در این قطعه ازگستره صوتی صدای خواننده بخوبی استفاده شده و برخلاف قطعه اول که از صداهای خیلی بم در جای نامناسب استفاده شده بود خبری نیست. این اثر در سبک پاپ و با تنظیمی متفاوت از دیگر قطعات ارائه شده است.

«کلنجار» نام قطعه هشتم این آلبوم است. این اثر در سبک پاپ آهنگسازی شده و ملودی با همراهی سازهای پیانو و گیتار و درامز گسترش پیدا می‌کند. این ترانه را محسن چاوشی تنظیم کرده و شعر آن از حسین صفاست.

نام قطعه نهم «یوسف » است که تقریبا با «کلنجار» از نظر ساختار ملودیک نزدیک است و بیشتر محتوای شعر آن گوش مخاطب را جذب می‌کند. این ترانه را کوشان حداد تنظیم کرده است.

«وصیت» آخرین قطعه آلبوم پاروی بی‌قایق است که در فضای موسیقایی بسیار خیال گونه با تنظیمی بسیار زیبا از محسن چاوشی ساخته شده است. بافت موسیقایی ارائه​شده در این ترانه با هارمونی‌های گسترده روبه‌روست و چاوشـــی متـن وصیت‌نامــه را غمگین می‌خواند، طوری که متن ترانه و ملودی شنونده را جذب می‌کند.

گلنوش ملایری ‌/‌ کارشناس موسیقی