سکوت احزاب در بزنگاه یارانه‌ها

بر همین اساس طی روزهای اخیر در کنار پیام تعدادی از مراجع تقلید، ده‌ها نفر از هنرمندان، ورزشکاران و فعالان مدنی با اعلام انصراف از دریافت یارانه نقدی از مردم خواسته‌اند اگر نیازی به یارانه پرداختی از سوی دولت ندارند، از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند.

با این همه آنچه در شرایط حساس ثبت‌نام دریافت یارانه حائز اهمیت است، مشارکت نکردن احزاب سیاسی در موضعگیری در قبال رویدادی است که یکی از مهم‌ترین فرازهای اقتصاد سیاسی به شمار می‌رود.

با وجود تمامی ادعاهای موجود احزاب درباره نقش‌آفرینی در سپهر سیاست، آنها کمترین نقش را در دعوت مردم به دریافت نکردن یارانه یا دست‌کم موضعگیری درباره نحوه اجرای مرحله دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها داشته‌اند.

با توجه به اظهارنظرهای فعالان حزبی در این رابطه، به‌نظر می‌رسد دلیل اصلی نبود مشارکت احزاب در اظهارنظر رسمی در این باره، نبود برنامه‌ای همه‌جانبه در بین احزاب سیاسی است، به‌طوری که آنها قدرت موضعگیری درباره یکی از مهم‌ترین رخدادهای سیاسی - اقتصادی کشور را از‌دست داده و نمی‌توانند به نقش خود به عنوان یک نهادمدنی که مشارکت در تصمیم‌گیری‌های مهم کشور است، عمل کنند.

چنین وضعی، بازتابی عینی از اظهارات چند ماه قبل رییس‌جمهور است که در جمع مدیران وزارت کشور گفت: «اصلا حزبی در کشور ما وجود ندارد و جناحی هم وجود ندارد؛ همه‌اش الفاظ است... بحث‌های قبیله‌ای است. هرجمعی گوشه‌ای جمع شده‌اند. کرکره‌ها هم پایین است. موقع انتخابات کرکره‌ها بالا می‌رود، چراغ روشن می‌شود، دم مغازه آب و جارو می‌شود، سر و صدا شروع می‌شود، انتخابات هم که تمام می‌شود کرکره‌ دوباره پایین کشیده می‌شود.»

ضعف احزاب در کشور ما موضوعی مربوط به سال‌های اخیر نیست و به دلایلی متعدد از جمله علل فرهنگی و تاریخی، نهاد تحزب نتوانسته است در ایران پا بگیرد. با این همه دولت حسن روحانی وعده داده است که برای رشد احزاب در کشورمان تلاش کند و به همین دلیل گام‌هایی برای برگزاری نشست‌های هم‌اندیشی با احزاب برداشته شده و سعی شده تا مقدمات تشکیل دوباره خانه احزاب نیز ایجاد شود.

سکوت بیش از 220 حزب دارای مجوز، درباره ثبت‌نام یارانه نقدی نشان از آن دارد که هنوز تا رسیدن احزاب به حداقل‌های کارکردی راهی طولانی در پیش است و اکنون احزاب موجود جز برای انتخابات، برنامه دیگری در دستورکار ندارند!

مصطفی انتظاری‌هروی ‌- ‌گروه سیاسی