بابونه گیاه ارزشمندی است که قرنها در طب سنتی برای درمان بیماریهای مختلف انسانها مورد استفاده قرار میگیرد. از بابونه برای درمان اگزما، نقرس، سیاتیک، هموروئید، عفونتهای مختلف باکتریایی پوست و تسکین دردهای روماتیسمی استفاده میشود. در کودکان، گل بابونه گاهی برای درمان تب مورد استفاده قرار میگیرد. اما بهتر است بدانیم بابونه خواص اعجابانگیز دیگری نیز دارد. عصاره گلهای بابونه سرشار از یک دسته مهم از آنتیاکسیدانها به نام فلاونوئیدهاست. فلاونوئیدها رایجترین گروه از فنلهای گیاهی را تشکیل میدهد که به طور گستردهای در سطح برخی گیاهان مانند گلهای بابونه توزیع شدهاند. سهم بزرگی از خاصیت ضد سرطانی آنتیاکسیدانها به فلاونوئیدها مربوط است. در میان انواع سرطان، سرطان پروستات یکی از مرگآورترین سرطانها در مردان و سرطان دهانه رحم جزو شایعترین سرطانهای زنانه است. در سرطان پروستات معمولا علائم بالینی با تاخیر آغاز میشود و گاهی زمانی بیمار متوجه سرطان پروستات میشود که این بیماری بافتهای دیگر را نیز درگیر کرده است. سرطان دهانه رحم نیز در مراحل اولیه تقریبا بدون علامت است و معمولا اولین علامت آن که پس از پیشرفت بیماری مشخص میشود، خونریزیهای غیرطبیعی است.
ترکیبات شیمیایی فراوانی هستند که توانایی تخریب سلولهای سرطانی را دارند، اما این ترکیبات سمیت بالایی دارد و سلولهای سالم بدن را نیز از بین میبرد. مسلما استفاده از این ترکیبات به عنوان دارو برای بیماران سرطانی نمیتواند کاربرد چندانی داشته باشد و در خصوص پیشگیری از سرطان نیز عملا استفاده از آن منتفی است. اما جالب است بدانیم یک دسته از ترکیبات شیمیایی که میتوانند از سرطانی شدن پروستات در آقایان و از سرطان دهانه رحم در خانمها جلوگیری کند و حتی سلولهای سرطانی شده پروستات و دهانه رحم را از بین ببرد، فلاوونوئیدهای داخل عصاره گلهای بابونه است.
فلاونوئیدهای داخل گلهای بابونه ساختار شیمیایی خاصی دارد که سلولهای سرطانی دهانه رحم و پروستات را مورد هدف قرار میدهد و سلولهای سالم در مجاورت آنها تقریبا با مشکلی مواجه نمیشود. وقتی عصاره گلهای بابونه در مجاورت سلولهای سرطانی دهانه رحم قرار میگیرد، تعداد قابل توجهی از سلولهای بیمار نابود میشود. در مورد سرطان پروستات نکته جالب توجه آن است که علاوه بر سلولهای سرطانی شده بافت پروستات، سلولهای سرطان پروستات که به بافتهای مختلف مثل گرههای لنفاوی فوق ترقوه، استخوان و مغز مهاجرت کرده و در آن بافتها نیز تودههای توموری ایجاد کردهاند، در مجاورت عصاره گلهای بابونه مورد مطالعه قرار گرفت. در تمام سلولهای مورد بررسی، میزان از بین رفتن سلولهای سرطانی تحت درمان با فلاونوئیدهای داخل عصاره قابل توجه بوده است. بنابر این به نظر میرسد تقریبا تمام خانمها و آقایانی که مصرف بابونه برای آنها مشکل ایجاد نمیکند، میتوانند با گنجاندن یک فنجان چای بابونه در میان وعدههای غذایی، از فلاونوئیدهای پرارزش آن بهره برده و از بروز سرطان پروستات و دهانه رحم جلوگیری کنند./ ضمیمه سیب
دکتر مهدیه انتظاری/ استادیار شیمی آلی دانشگاه آزاد اسلامی
منبع:J. Agric. Food Chem., American Chemical Society
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد