ملیت ایرانیان را نشانه گرفته‌اند

استعداد این ورزش در ایران وجود دارد؛ اگر وجود نداشت، پیش نمی‌آمد. در طول تاریخ، ورزش چوگان در ایران چیز معروفی بوده است.» اشاره ایشان به سخنان و تاکیدات دو دهه پیش بود که پاییز سال 1375 در جمع مدیران ورزشی تاکید کرده بودند: «من ورزش چوگان را دیده‌ام. یک ورزش ایرانی است. الان هم در دنیا معمول است. ولی ما اصلا بازی چوگان را بلد نیستیم. اصلا نمی‌دانیم چوگان چیست! بیایید اینها را احیا و زنده کنید چون جزو فرهنگ شما و اصلا جزو ملیت شماست.»

اما ما با وجود تاکیدات ویژه ایشان برای این ورزش، برای این بخش از ملیتمان، چه کردیم؟ آن گونه که آقای دهخدایی دبیر فدراسیون چوگان گفته جمهوری آران (آذربایجان) دو بار در مقر یونسکو جلسه بررسی پرونده چوگان را داشته، اما از ایران کسی حضور نداشته تا از حقانیت ما دفاع کند. یعنی متاسفانه سازمان میراث فرهنگی در دولت قبلی یا از این موضوع مطلع نشده‌ یا آن را مسکوت نگه داشته بود و آذربایجانی‌ها در این مدت لابی‌های خود را انجام داده‌اند و برای این کار نیز هزینه کرده‌اند تا در اجلاسی که اتفاقا میزبان آن هم هستند، بتوانند چوگان را به نام خود ثبت کنند.

واقعیت آن است که در دولت گذشته رئیس فدراسیون چوگان دو بار نزد رئیس دفتر رئیس‌جمهور وقت رفته و وی گفته : «ولی مشغله سیاسی وی به قدری زیاد بود که این کار پیگیری نشد و تنها کاری که صورت گرفت ثبت ملی چوگان بود، ولی ما مدارک خودمان را به طور کامل در اختیارشان قرار دادیم تا آن را در یونسکو به ثبت برسانیم، ولی اتفاقی رخ نداد و هر چقدر هم تلاش کردیم مدارک را به یونسکو ارسال نکردند تا کار به اینجا کشیده شود.»‌ تلاش محمدعلی اینانلو مستندساز و فعال حوزه گردشگری برای ساخت مستندی ده دقیقه‌ای به زبان انگلیسی و معرفی این ورزش ایرانی به جهان نیز با استقبال فدراسیون چوگان و سازمان میراث فرهنگی روبه‌رو نشد و تلاش ایران برای جلوگیری از ثبت چوگان به نام دیگران محدود به اعتراض سازمان میراث فرهنگی به یونسکو شد.

پیشینه مشترک ما و مردم آران که تا چندی پیش شهروند همین خاک به شمار می‌رفته‌اند بر کسی پوشیده نیست، اما فراموش نکنیم که جمهوری آذربایجان همان کشوری است که به تلاش ایران برای ثبت جهانی نوروز اعتراض کرد، موسیقی عاشیق‌ها و ساز «تار» را به نام خود به ثبت رسانید و تلاش‌های گسترده‌ای نیز برای آرانی دانستن ملیت نظامی، شاعر بزرگ ایرانی انجام داده است تا جایی که ضمن تخریب کاشی‌های زیبای آرامگاه نظامی که شعر او به زبان فارسی در معرض دید جهانیان گذاشته بود، مجسمه‌ای از او را در رم نصب کرده و این شاعر بزرگ ایرانی و فارسی زبان را به عنوان «شاعر آذربایجانی» معرفی کرده است.‌ حالا نیز در اسناد پیوست درخواست ثبت چوگان، از لفظ مجعول و واهی آذربایجان جنوبی استفاده کرده و رواج این بازی در ایران را به رواج آن در شهرهای «آذربایجان جنوبی» و البته خیالی نسبت داده است. اسنادی که بخوبی نشان می‌دهد که این کشور در پیگیری ثبت پرونده‌ چوگان در فهرست جهانی به‌ نام خود، اهداف تجزیه‌طلبانه و البته گستاخانه را مورد نظر دارد و ملیت دیرین و یکپارچه ایرانیان را هدف گرفته است.‌ باید از دولتمردان وقت پرسید که حالا در مقابل ثبت چوگان و تهدید بخش دیگری از هویت ملی ایرانیان با وجود توجه ویژه رهبر معظم انقلاب چه پاسخی به ایشان و ملت شریف دارند؟

علی آزاده