حساسیت پوستی در شیرخواران

حدود نیمی از بیماران در اولین سال تولد دچار علائم می‌شوند. خارش شبانه و حساسیت پوستی از بارزترین نشانه‌هاست.

خارش موجب خراش‌پوستی و التهاب و قرمزی پوست می‌شود. پاپول‌های قرمز به‌صورت برجستگی‌ های پوستی همراه با پوسته‌ریزی و گاهی ترشحات سروزی در معاینه دیده می‌شوند.

با مزمن شدن بیماری ضخامت پوستی در ناحیه مبتلا بیشتر شده و حالت زبر و خشن پیدا می‌کند. پراکندگی ضایعات پوستی در سنین مختلف متفاوت است.

در شیرخواران معمولا صورت، پوست سر و سطح اکستانسور اندام‌ها مبتلا می‌شود و اطراف ناحیه تناسلی بدون درگیری می‌ماند، ولی با افزایش سن در کودک نواحی فلکسور (خم‌شونده) اندام‌ها مبتلا می‌شود.

مواد غذایی مانند شیر گاو، تخم مرغ، آجیل‌ها، گندم، سویا و ماهی، محرک‌های استنشاقی، عفونت‌های باکتریال، خشکی هوا، تعریق زیاد و آلرژن‌های تماسی مانند الیاف مصنوعی لباس، برخی صابون‌ها و مواد شوینده می‌تواند موجب تشدید بیماری شود.

با افزایش سن و شروع بلوغ علائم فروکش کرده و فقط گاهی پس از تماس با محرک‌ها عود می‌کند.

تشخیص

برای تشخیص این بیماری، آزمایش اختصاصی و قطعی وجود ندارد، بلکه گاهی از نمونه خون و تست حساسیت پوستی برای یافتن ماده آلرژی‌زا استفاده می‌شود، اما اساس تشخیص بیماری از شرح حال بیمار، مزمن بودن سیر بیماری، نوع ضایعات پوستی و محل درگیری تشکیل‌شده‌است.

پیشگیری و درمان

حذف ماده آلرژی‌زای غذایی یا تماسی موثرترین راه کاهش شدت درماتیت آتوپیک است. لباس‌های نو قبل از استفاده باید مورد شست‌وشو قرار گیرند. استفاده از کرم ضد‌آفتاب قبل از برخورد با نور خورشید توصیه می‌شود، همچنین باید از گرمای زیاد که موجب افزایش تعریق پوست می‌شود، پرهیز کرد.

داروهای مختلفی برای درمان درماتیت آتوپیک کاربرد دارد که با توجه به‌شدت بیماری و تشخیص پزشک مصرف می‌شوند. استفاده از وان آب ولرم، لوسیون‌ها، شامپوها، صابون‌ها و پمادهای مرطوب‌کننده از درمان‌های اولیه است.

کورتون‌های موضعی و خوراکی در بهبود درماتیت نقش اساسی دارند، ولی باید توجه داشت که اگر این داروها بیش از اندازه و بدون نظارت پزشک مصرف شود، عوارض قابل توجهی می‌گذارد و بر مشکلات بیمار می‌افزاید. آنتی‌هیستامین‌ها در کاهش خارش و بهبود خواب بیمار موثر است.

درماتیت آتوپیک بیماری مزمن و عود‌کننده است و والدین نباید در کوتاه‌مدت انتظار بهبودی کامل داشته باشند، بلکه باید پیوسته روند درمان را پیگیری کنند.

دکتر حمیدرضا‌ صادقی - ‌‌متخصص اطفال