طبیعت شبکه اجتماعی اشتراکگذاری اطلاعات است و سیر تکاملی آن نیز رو به سوی تسهیل کردن روند اشتراکگذاری است. از این رو افرادی که از دسترسی دیگران به اطلاعات خصوصیشان، هرچقدر هم که ساده و بیاهمیت باشد، چندان دل خوشی ندارند باید قید عضویت در شبکههای اجتماعی را بزنند یا با انجام چند ترفند، دسترسی غریبهها به این اطلاعات را نه غیرممکن، بلکه محدود کنند.
البته نباید فراموش کرد براساس افشاگریهای اخیر یکی از ماموران اطلاعاتی آمریکا، ایالات متحده بر همه فعالیتهای آنلاین کاربران در اینترنت نظارت دارد، به بیان دیگر هر چقدر هم ایمنی را رعایت کنید، در نهایت هنوز کسی در حال تماشای فعالیتهای آنلاین شماست.
اقدام جدید فیسبوک در تغییر دادن تنظیمات حریم خصوصی این شبکه، پنهان باقی ماندن در این شبکه را از گذشته نیز دشوارتر کرده است. تا پیش از این کاربران میتوانستند حساب کاربری خود را از سرویس جستجوی این شبکه پنهان کنند تا توسط دیگر کاربران قابل جستجو نباشند، اما فیسبوک قصد دارد این گزینه را از تنظیمات خود حذف کند. فیسبوک میگوید این تغییر تنها ممکن است درصد بسیار کوچک و تکرقمی از کاربرانش را آزردهخاطر سازد و تحت تاثیر قرار دهد، اما با توجه به این که فیسبوک در حال حاضر 2/1میلیارد کاربر در سراسر جهان دارد، چنین تغییری احتمالا به اعتراض بیش از صد میلیون کاربر منجر خواهد شد.
با این همه در چنین شرایطی نیز میتوان با رعایت چند نکته از دسترسی افرادی که مورد تائید کاربر نیستند به اطلاعات خصوصی ممانعت کرد.
تصاویرتان را پنهان کنید!
شاید برای شما هم پیش آمده باشد تصویر آن روی صفحه فیسبوک گذاشته و نام شما نیز ضمیمه تصویر شده است، به این شکل همه براحتی میتوانند آن تصویر ناخوشایند یا خوشایند از شما را براحتی ببینند. اگرچه آب رفته را نمیتوان به جوی بازگرداند، اما اگر زود متوجه شده باشید، میتوانید از مشاهده عکس مورد نظر توسط افراد بیشتری جلوگیری کنید. راهش این است که برچسب نام خود را بردارید تا دوستان شما قادر به مشاهده آن نباشند. هرچند این به معنای حذف عکس نیست و عکس در صفحه شخصی که آن را به اشتراک گذاشته، همچنان وجود دارد.
همچنین میتوانید در قسمت تنظیمات صفحه، افرادی که میتوانند به تصاویری که نام شما بر آنها ضمیمه شده دسترسی داشته باشند، مشخص کنید. حداکثر ایمنی در این بخش تنظیم صفحه به شکلی است که تنها خودتان قادر به مشاهده پستها یا تصاویر باشید یا افرادی خاص برای دسترسی به صفحه شما انتخاب شوند.
هر درخواست دوستی را نپذیرید!
بسیاری از افراد دوست ندارند همکاران یا افرادی را که با محل کار آنها ارتباط دارند در فیسبوک به عنوان دوست، داشته باشند. برای مثال پزشکان نسبت به بیمارانشان یا معلمها نسبت به شاگردانشان چنین رویکردی دارند. این مرز و محدوده را نیز میتوان در فیسبوک براحتی تعیین کرد. در بخش حریم خصوصی تنظیمات فیسبوک میتوان براحتی افرادی را که میتوانند با کاربر تماس برقرار کنند، مشخص کرد. به این شکل دیگران هرگز قادر به ارسال درخواست دوستی در فیسبوک نخواهند بود. کاربر همچنین میتواند افرادی که اجازه جستجو از طریق آدرس ایمیل وی را دارند نیز مشخص کند تا به این شکل از دسترسی به لینک حساب کاربریش در موتور جستجوی گوگل جلوگیری کند.
دوستان دوستانتان را محدود کنید!
در صورتی که در بخش تنظیمات فیسبوکی خود به دوستان دوستان خود اجازه دادهاید به اطلاعات شما دسترسی داشته باشند، باید انتظار داشته باشید زمانی برای مصاحبه کاری به شرکتی مراجعه میکنید، فرد مصاحبهکننده بسیار بیشتر از آنچه شما قصد دارید درباره خود بگویید، از شما بداند! بررسی حسابهای کاربری فیسبوک پیش از استخدام افراد امروزه در سراسر جهان به روندی رایج تبدیل شده و میتواند در برخی موارد دردسرساز هم باشد. برای محدود کردن دسترسی افراد غریبه به حریم خصوصی در فیسبوک کافی است مرز دسترسی به این اطلاعات را تنگتر کنید و تنها به دوستان یا تنها به خود اجازه دسترسی به اطلاعات فیسبوکیتان را بدهید. البته بهتر است بدانید این تغییر تنها روی پستهای آینده در فیسبوک اثرگذار خواهد بود و آنچه در گذشته انجام دادهاید را تغییر نخواهد داد. تغییر دادن اعمال گذشته در فیسبوک کمی زمانگیر است و باید محدوده دسترسی هر پست به صورت مجزا تغییر داده شود.
اجازه ردیابی خودتان را به کلاهبرداران ندهید!
فیسبوک براحتی کاربرانش را تعقیب میکند و زمانی که یک کاربر از طریق تلفن همراهش در فیسبوک فعالیتی انجام دهد، موقعیتش مشخص خواهد شد و اگر آن مکان خانه فرد نباشد، همه مطلع خواهند شد که کاربر در خانه حضور ندارد؛ اطلاعاتی که بارها و بارها در کشورهای مختلف مورد استفاده سارقان قرار گرفته است. این اطلاعات را میتوان براحتی از روی پستهای فیسبوکی برداشت و از طریق بخش تنظیماتی که در کنار پستها وجود دارد، بخش موقعیتیابی را غیرفعال کرد. با درخواست بازبینی پستهای دیگران درباره کاربر نیز میتوان از افشا شدن موقعیت توسط دیگران جلوگیری کرد. در کنار این تنظیمات نکات کوچکی نیز وجود دارد که آگاهی از آنها میتواند در حفظ حریم خصوصی کاربر بسیار کلیدی باشد:
محدود کردن دسترسی به فهرست دوستان
فیسبوک اکنون به کاربران اجازه میدهد فهرست دوستان خود را پنهان کنند. لینک نمایش دوستان از نتایج جستجو در فیسبوک حذف شده و کاربران میتوانند لیست دوستان خود را روی صفحه اصلی کاربری خود پنهان کنند.
کنترل دسترسی به محتوا
همان طور که گفته شد کاربر میتواند دسترسی به کوچکترین مطلب یا اطلاعاتی را که روی فیسبوک قرار میدهد، کنترل کند. به محض این که تنظیم دسترسی به محتوا در فیسبوک تغییر پیدا کند، کاربر در زمان پست کردن مطالب جدید دستورالعملی درباره چگونگی استفاده از کنترل جدید دریافت خواهد کرد.
کنترل دسترسی افراد
در بخش اطلاعات تماسها در تنظیمات فیسبوک نیز کاربران میتوانند براحتی و با انجام چند تغییر فهرستی از افرادی را که میتوانند یا نمیتوانند با او ارتباط برقرار کنند، تعیین کند و به این شکل از مزاحمتهای احتمالی در آینده خلاصی پیدا کند.
همه کس و همه جا
این گزینه در تنظیمات فیسبوک دقیقا به معنی این است که هر کسی میتواند به اطلاعات خصوصی کاربر دسترسی داشته باشد. این گزینه ضعیفترین حالت ممکن در تنظیمات حریم خصوصی به شمار میرود و به هر فردی که در فیسبوک عضویت داشته باشد امکان میدهد میان اطلاعات کاربر تجسس و کنکاش کند.
سمیرا مصطفینژاد / جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد