مجوز خرید و فروش سهام عدالت صادر شد

به گزارش خبرنگار ما، توزیع سهام عدالت با هدف افزایش ثروت خانوارهای کم‌درآمد از ابتدای فعالیت دولت نهم پیگیری شد و سال 85 به اجرا درآمد.

به گفته مسئولان از سال 85 تاکنون 41 میلیون و 920 هزار نفر مشمول دریافت سهام عدالت شدند که این رقم با تکمیل ثبت‌نام از کارگران ساختمانی (حدود هشت میلیون نفر با اعضای خانواده‌ها) به 50 میلیون نفر می‌رسد و به این ترتیب حدود 65درصد از جمعیت کشور مشمول دریافت سهام عدالت می‌شوند. اما نکته مهم در این باره، غیرقابل معامله بودن برگه‌های سهام عدالت است.

خاصیتی که سبب شده تا در عمل، ثروت دارندگان این اوراق فقط به صورت اسمی و نه به صورت واقعی افزایش یابد.

علت این موضوع نیز این بوده که براساس قانون سهام عدالت، فقط آن بخشی از سهام که سود آن توسط شرکت صادرکننده در طول مدت واگذاری پرداخت شده وبه اصطلاح سهام آزادشده، قابل فروش بوده و چون دراین مدت میزان سهام آزادشده قابل توجه نبوده است، فروش آن نیز ممنوع شده بود. اما اکنون و با گذشت حدود شش سال از واگذاری سهام عدالت میزان سهام عدالت آزادشده به رقمی رسیده که دولت اجازه خرید و فروش آن را در بورس صادر کند.

چه میزان از سهام عدالت قابل فروختن است؟

محمدجواد شیخ، عضو هیات‌مدیره کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت در باره این‌که براساس قانون چه میزان از سهام عدالت قابل معامله است، به خبرنگار ما گفت: براساس قانون در شش سال گذشته به هر فرد ایرانی یک میلیون تومان سهام عدالت واگذار شده است.

براین اساس دهک‌های اول ودوم که دهک‌های کم‌درآمد محسوب می‌شوند،50درصد تخفیف در قیمت واگذاری سهام دریافت کرده‌اند.

همچنین مقررشده قیمت 500هزارتومانی باقیمانده سهام در طول مدت 10 سال و هر سال 50 هزار تومان از سود شرکت صاحب سهام برداشت و پرداخت شود اما دهک‌های بالاتر این تخفیف 50 درصدی را ندارند و هر سال یکصد هزار تومان به مدت ده سال از سود سهام به نامشان، صرف پرداخت اقساط می‌شود.

وی تصریح کرد: حال که دولت تصمیم گرفته اجازه خرید و فروش این سهام در بورس را بدهد افراد به تناسب میزان سهامی که آزاد شده ـ یعنی یا با تخفیف یابا پرداخت قسط در این سال‌ها ـ می‌توانند آن را بفروشند. مثلا اگر کسی از دهک اول است علاوه بر 50 درصد سهامش که به خاطر تخفیف آزاد است، اگر مثلا 30 درصد بقیه سهامش نیز از طریق پرداخت قسط آزاد شده، در مجموع می‌تواند 80 درصد سهامش را برای فروش عرضه کند.

شیخ گفت: با این حال هنوز مکانیسم عرضه این سهام در بورس روشن نشده اما واگذاری آن اتفاقی خوب است، چون پس از سال‌ها انتظار این سهام را از حالت کاغذی به دارایی واقعی تبدیل می‌کند.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: البته تا به‌حال دهک‌های اول و دوم دو بار و در مجموع 80 هزار تومان و سایر دهک‌ها یک بار 40 هزار تومان به عنوان سود این سهام ـ علاوه بر پرداخت اقساط ـ دریافت کرده‌اند.

هم اکنون 56 شرکت به عنوان شرکت‌های سرمایه‌پذیر در بخش سهام عدالت مطرح هستند. این شرکت‌ها مربوط به 9 وزارتخانه است که مجموعه‌های صنعت، معدن و تجارت و نفت بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده‌اند.

از این 56 شرکت، 18 شرکت غیربورسی و مابقی بورسی هستند که از یک تا 50 درصد سهام آنها به سهام عدالت تعلق گرفته است.

فولاد مبارکه، صنایع ملی مس، سنگ آهن چادرملو، هلدینگ خلیج‌فارس، بانک تجارت، دخانیات ایران، بانک ملت، بانک صادرات و کشتیرانی ایران از جمله شرکت‌های معروفی هستند که بخشی از سهامشان به عنوان سهام عدالت به مردم واگذار شده است.

تصویب چارچوب معامله سهام عدالت در بورس

چارچوب و جهت‌گیری‌های آغاز روند معامله سهام عدالت در بورس در نهمین جلسه شورای‌عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی بررسی و تصویب شد .

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، پنجشنبه هفته گذشته نهمین جلسه شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 به ریاست محمود احمدی‌نژاد برگزار شد و گزارشی از آخرین وضع اجرای طرح واگذاری سهام عدالت توسط سازمان خصوصی‌سازی ارائه و سپس چارچوب آغاز معاملات سهام عدالت در بازار بورس اوراق بهادار، پس از بحث و بررسی، به تصویب رسید.

بر این اساس مقرر شد دستورالعمل لازم برای اجرای این مصوبه، توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی با رویکرد حفظ حقوق سهامداران و آموزش و ترویج فرهنگ سهامداری، ثبات بازار سرمایه، نظارت دولت و تداوم و رشد پایدار ارزش سبد سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری، به نحوی تدوین شود که عملیات معاملات سهام عدالت در بورس به تناسب سهام آزاد شده، از شهریور سال جاری میسر شود.

همچنین بر اساس مصوبه شورای‌عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، سازمان خصوصی‌سازی اجازه دارد به آن دسته از مشمولان واجد شرایط، نظیر کارگران فصلی و ساختمانی، افراد فاقد شغل و دیگر افراد باقیمانده که تاکنون از مزایای سهام عدالت برخوردار نشده‌اند، با شرایط مشابه قبل، به صورت اقساطی سهام عدالت واگذار کند.

شورای‌عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، به سازمان خصوصی‌سازی اجازه داد، تدابیری اتخاذ کند، تا زمانی که سهام عدالت آزاد نشده، به نحوی در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه پذیر مشارکت شود که طرح واگذاری سهام عدالت تضعیف نشده و منابع لازم برای اداره شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی نیز تامین شود.

گزارشی از کل واگذاری‌های انجام شده

در این جلسه گزارشی از سازمان خصوصی‌سازی در باره عملکرد واگذاری‌های سهام ارائه شد که مطابق آن از سال 1380 تاکنون بالغ بر 119 هزار میلیارد تومان واگذاری انجام شده که بیش از 59 درصد آن به روش عرضه در بورس، هفت درصد به روش عرضه در فرابورس، 33 درصد از طریق مزایده و کمتر از یک درصد نیز مذاکره‌ای و با فراخوان عمومی صورت گرفته است.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز گزارشی درباره آخرین وضع عملکرد بازار سرمایه ارائه کرد که بر اساس آن ارزش کل بازار بورس 218 هزار میلیارد تومان، بازار فرابورس 60 هزار میلیارد تومان و ارزش مجموع بازار بورس و اوراق بهادار کشور به بیش از 278 هزار میلیارد تومان بالغ می‌شود که این رقم از ابتدای دولت نهم تاکنون 9 برابر رشد داشته است.

بر این اساس شاخص کل بورس کشور در حال حاضر 45 هزار و 162 واحد است که این شاخص در ابتدای امسال 38 هزار و 41 واحد بوده است.

ارزش کل معاملات بورس‌های کشور شامل بورس، فرابورس و بورس کالا نیز از ابتدای امسال تاکنون 37 هزار و 600 میلیارد تومان می‌باشد که این رقم در دوره مشابه سال 91، حدود ده هزار میلیارد تومان بوده است.

چند ابهام بزرگ در واگذاری سهام عدالت

سال گذشته با اعلام اخباری در خصوص احتمال آزادسازی برگه‌های سهام عدالت برای خرید و فروش و اعلام خبری مهم‌تر مبنی بر افزایش ارزش سهام عدالت از یک میلیون به سه میلیون تومان، روزانه افراد زیادی برای فروش برگه‌های سهام عدالت خود به ساختمان حافظ رفتند تا از چند و چون فروش سهام عدالت خود آگاه شوند.

اتفاقی که احتمال وقوع آن در روزهای آینده نیز اصلا بعید نیست. امااین امر شاید به همین سادگی هم نباشد.

این افراد باید بدانند برای فراهم شدن امکان خرید و فروش سهام عدالت ابتدا باید شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در فرابورس پذیرفته شوند که پذیرش آنها نیز منوط به اصلاح ساختار، افزایش سرمایه و تبدیل شدن به سهامی عام است که به گفته رئیس سازمان خصوصی‌سازی از 30 شرکت سرمایه‌گذاری استانی تا کنون اساسنامه 20 شرکت تائید شده است بنابراین ممکن است این امر به طور فوری امکان‌پذیر نبوده ومقداری زمان لازم داشته باشد.

از سوی دیگر به فرض فراهم شدن این بستر قانونی به منظور اجرایی شدن تصمیم جدید دولت، صف بزرگی برای عرضه سهام ایجاد خواهد شد که نتیجه قطعی آن کاهش قیمت سهام شرکت‌های سهام عدالت است. لذا شهروندان باید به این نکته نیز توجه کنند.

به فرض ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی به فرابورس، برای این‌که افراد بتوانند سهام عدالت خود را در بازار سرمایه خرید و فروش کنند حتما به یک کد معاملاتی در بازار سرمایه نیاز دارند زیرا خرید و فروش سهم چه در بازار بورس و چه در فرابورس تنها با دریافت کد معاملاتی امکانپذیر است و بدون آن هیچ فردی نمی‌تواند در بورس خرید و فروش کند که با توجه حجم عظیم 45 میلیونی مشمولان و ظرفیت‌های محدود نرم افزاری بورس این امکان اکنون فراهم نیست و باید ساختار و ساز و کار جدیدی برای آن ایجاد شود تا 45 میلیون سهامدار بتوانند براحتی برگه‌های خود را به پول نقد تبدیل کنند.