یورش قاتلان معلق

براساس گزارش‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، شهر ما امسال فقط سه روز هوای پاک داشته است.

پایتخت امسال 213 روز هوای سالم، 118 روز ناسالم و یک روز هم در شرایط اضطرار بوده است، عمده آلاینده‌ها ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون و سپس آلاینده کمتر از 10 میکرون بود.

اهالی شهرهای مرزی و غربی کشور مانند ایلام، کرمانشاه، خوزستان، بوشهر، کردستان، همدان، لرستان، چهارمحال و بختیاری، زنجان، اراک و اصفهان هم امسال شرایط بهتری از آنچه در پایتخت گذشت، نداشتند. آنها نیز با هجوم ریزگردهای مهاجم دست و پنجه نرم می‌کنند.

اگرچه مسئولان سازمان محیط‌زیست در یک سال اخیر مدام از قرارداد همکاری با کشور عراق برای ریشه‌کنی ریزگردها سخن می‌گویند، اما متاسفانه تاکنون برخلاف وعده‌های داده‌شده کشور عراق، اقدام خاصی در این زمینه انجام نداده است و باز هم این مردم شهرهای مرزی هستند که تاوان ورود ریزگردهای مزاحم را با مختل شدن زندگی و سلامت‌شان می‌دهند.

از آبپاشی تا تعطیل شدن شهر

نگاهی گذرا به پرونده هفده ساله آلودگی هوا نشان می‌دهد در این سال‌ها هر بار که میزان آلاینده‌ها در کلانشهرها و بخصوص پایتخت از حد مجاز فراتر رفته و آلودگی هوا در شرایط اضطرار قرار گرفته است، راهکارهای مختلفی برای خارج شدن از شرایط بحران نیز به اجرا گذاشته شده است؛ راهکارهایی که همواره پس از اجرا، نظرات موافق و مخالف بسیاری را به دنبال داشته است.

از آبپاشی و مه‌پاشی گرفته تا افزایش قیمت بنزین، جایگزینی خودروهای فرسوده، تردد نوبتی خودروها و تعطیل شهر، اما هیچ‌کدام از این طرح‌ها در عمل نتوانست در رویارویی با آلودگی هوا کاری از پیش ببرد.

در پایتخت امسال هم به روال سال‌های گذشته، مسئولان شهری برای خلاصی از آلودگی هوا راهکارهایی مانند تعطیل شهر و تردد نوبتی خودروها را به اجرا گذاشتند، اما متاسفانه جز ضرر اقتصادی و اختلال در روند زندگی عادی شهروندان، نتیجه‌ای عایدمان نشد و به محض این که طرح سراسری زوج و فرد لغو و شهر نیز از حالت تعطیل خارج می‌شد، غلظت آلاینده‌ها باز هم افزایش می‌یافت و آلودگی هوا تشدید می‌شد.

در نهایت، تقدیر بر این بود که امسال هم مانند 16 سال گذشته هفته‌ها و ماه‌ها بگذرد و شهروندان ساکن کلانشهرهای آلوده همچنان در محاصره آلاینده‌های سمی برای زنده‌ماندن تقلا کنند.

حالا در روزهای پایانی سال 91، هرچند بارش‌های پراکنده برای چند ساعتی هم که شده تا حدی از غلظت آلاینده‌ها می‌کاهد، اما مسئولان شهری می‌گویند با توجه به افزایش 30 درصدی بار ترافیک که به دلیل افزایش سفرهای درونشهری در روزهای پایان اسفند اتفاق افتاده است، امید به کاهش آلودگی هوا خوش‌خیالی بیش نیست.

جالب این که سازمان‌ها و دستگاه‌های متولی آلودگی هوا هشدار می‌دهند تا زمانی که وضع به همین روال پیش برود و تا وقتی روند جایگزینی خودروهای فرسوده متوقف بماند، 1.5 میلیون خودرو در پایتخت از معاینه فنی فراری باشند، استانداردهای زیست‌محیطی در سوخت مصرفی خودروها رعایت نشود، صنایع آلاینده همچنان در شهر فعالیت کنند و خودروسازان زیر بار اجرای استانداردهای زیست‌محیطی (یورو 4) در تولیدات خود نروند، باید انتظار روزهای آلوده‌تری را در هوای کلانشهرهای کشور داشت.