سایه ‌روشن گالری‌داری

سال‌ها گذشت و با پیشرفت ابعاد زندگی، هنرمندان نیز آثارشان را از دیوارهای خانه‌هایشان به مکان‌هایی به نام گالری منتقل کردند که تمام اقشار جامعه بتوانند از نزدیک با هنرشان ارتباط برقرار کنند. این اتفاقات از دهه 40 رخ داد به طوری که چند گالری کوچک با وابستگی دولتی و تعدادی دیگر نیز با هزینه‌های خصوصی دایر و اداره شد تا به امروز که در هر منطقه از شهرمان با یک یا حتی چند گالری و نگارخانه روبه‌رو هستیم که هر هفته، میزبان آثار هنرمندان در عرصه‌های مختلف هنرهای تجسمی است.

این گالری‌ها از آغاز تاسیس خود و در جریان فعالیت‌هایشان، علاوه بر کسب مجوز در برگزاری نمایشگاه‌های خود از وزارت ارشاد، در مواردی همچون گرفتن تسهیلات، حضور در نمایشگاه‌ها و اکسپوهای دولتی نیازمند برقراری تعامل با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده‌اند.

به گونه‌ای که احسان رسول‌اف، مدیر گالری محسن در این باره می‌گوید: بدون چشمداشتی از وزارت ارشاد در گرفتن تسهیلات، متاسفانه باید گفت ارشاد برای ما تنها یک نهاد نظارتی است تا حمایتی. البته دوستانی که در آنجا فعال هستند نیز مقصر نیستند. وی ادامه می‌دهد: وظایف دوگانه ارشاد، حمایت و نظارت است که متاسفانه هم‌اکنون تنها بازوی نظارتی این وزارتخانه در مورد گالری‌ها فعال است و امیدوارم روزگاری برسد که بازوی حمایتی‌اش هم فعال شود.

به گفته رسول‌اف در شرایط امروز، ارشاد تنها به مکانی برای صدور و تمدید مجوزها بدل شده است که البته در کنار این فعالیت، تسهیلات عمومی همچون پرداخت نکردن مالیات نیز در پروسه کاری‌شان است.
 

گرانی از تعطیلی

مدیرگالری محسن در ادامه به برخی مشکلات گالری‌دارها اشاره می‌کند و می‌گوید: خیلی از گالری‌ها با توجه به بحث آزادسازی حامل‌های انرژی با مشکلات پرداخت قبوض آب و بخصوص برق مواجه هستند؛ چون بیشتر گالری‌ها مسکونی‌اند و به واسطه عدم تغییر کاربری باید مبالغ سنگینی را پرداخت کنند که به نظرم بسیار اتفاق خوبی خواهد بود اگر در این تغییر کاربری حمایت‌های لازم از سوی ارشاد صورت گیرد چراکه من تنها نگران این هستم که بخشی از گالری‌ها به علت این مشکلات اقتصادی با تعطیلی روبه‌رو شوند.

وی می‌گوید: در حال حاضر به خاطر مسائل اقتصادی، نمایشگاه برپاکردن بواسطه هزینه چاپ، تابلو، کاتالوگ و... بسیار دشوار است. بر این اساس باید یکی از اقدامات حمایتی ارشاد در زمینه تامین مواد اولیه کار هنرمندان باشد تا فعالیت فرهنگی و هنری تجسمی متوقف نشود.

مدیر گالری محسن یکی دیگر از مشکلات ارشاد را نبود اکسپوی مناسب برای ارائه آثار هنری می‌داند و ادامه می‌دهد: متاسفانه اکسپویی که ارشاد برگزار می‌کند، منظم نیست و با وجود بودجه یک‌دهم درصدی که برای خرید آثار هنری توسط نهادها تصویب شده، هیچ خریدی صورت نمی‌گیرد.

وی ادامه می‌دهد: اگر ارشاد یا دیگر مراجع قانونگذار می‌توانست وزارتخانه‌ها و نهادهای دیگر را به این فعالیت ـ یعنی خرید آثار هنری ـ ترغیب کند، همه گالری‌ها از این اکسپو استقبال می‌کردند.

پای یک خریدار در میان است

مژگان والی‌پور، مدیر گالری والی نیز درباره تعاملات خود با ارشاد می‌گوید: من مشکلی با ارشاد ندارم و براساس اصولی که تعیین شده حدود 22 سال است کار می‌کنم و همیشه نیز تابع ضوابط بوده‌ام.

مدیر گالری والی با اشاره به برگزاری اکسپو از سوی ارشاد و تفاوتش با اکسپوهای خصوصی می‌گوید: در اکسپویی که از سوی ارشاد برگزار شد آثار بسیار خوبی به نمایش درآمد، اما همین اکسپوی تهران، حدود یک سال گذشته یکی از کارهای گالری ما را فروخته، اما در این مدت پول این خرید را به ما نداده است. در این مدت بارها این مسأله را پیگیر شده‌ایم، اما به نتیجه نرسیدیم.

وی بیان می‌دارد: اگر اثری فروخته شده قاعدتا از خریدار پول نیز دریافت شده، اما چرا برگزارکننده به ما پول را نمی‌دهد. این دیگر مسأله کمبود بودجه نیست و پای یک خریدار در میان است و ما نیز به عنوان یک مجموعه‌دار که اثر هنرمندمان را در اختیارشان گذاشتیم، باید پاسخگوی هنرمند باشیم.

نگرانی گالری‌دار از نبود امنیت در اکسپوها

شیرین رستمیان، مدیر گالری فروهر هم یکی از اقدامات مهم ارشاد برای تعامل با گالری‌داران را تغییر برخی سیاستگذاری‌ها می‌داند و می‌گوید: اگر ارشاد نظام برگزاری نمایشگاه‌های بزرگ را تغییر دهد تا گالری‌های خصوصی نیز با آسودگی خیال در آنها شرکت کنند، نتیجه بسیار خوبی در پی خواهد داشت.

مدیرگالری فروهر معتقد است ارشاد باید از جوانانی که در زمینه تاسیس گالری‌ها پیشقدم می‌شوند، حمایت بیشتری داشته باشد و از آنها در برنامه‌های خودش مانند اکسپوی تهران بیشتر بهره ببرد چراکه این جوانان با سرمایه‌های شخصی و هزینه‌های بالا اقدام به برپایی یک گالری می‌کنند، اما متاسفانه بعد از گذشت سال‌ها موفق به دریافت مجوز می‌شوند.

او که خود برای تاسیس گالری فروهر حدود یک سال زمان صرف کرده، ادامه می‌دهد: سن کم من در زمان اخذ مجوز یکی از دلایلی بود که این روند را با کندی مواجه کرد در صورتی که ارشاد باید از جوانان در این زمینه بیشتر حمایت کند.

سحر طاعتی‌‌ - جام‌جم