بیداری دانشجویی در مختصات ایران اسلامی

جریان دانشجویی تاکنون ذیل عناوینی چون «جنبش‌ اجتماعی»، «جریان روشنفکری» یا «طبقه متوسط» تعریف شده و با تعاریفی که از این عناوین در علوم انسانی ترجمه‌ای ارائه شده است، متاسفانه جریان دانشجویی باید همواره «مخالف نظام»، «غرب‌زده»، «پرخاشگر»، «پرمدعا»، «سنت‌شکن» و «بدگمان و بی‌اعتماد» باشد وگرنه «دولت‌ساخته»، «مرتجع» و «سازشکار» معرفی می‌شود.

بگذریم از این‌که امروز نامی نه فقط از «جنبش دانشجویی» ـ که مصادیقش همه جا نادر است ـ در خود کشورهای غربی نمی‌شنویم، حتی جریان دانشجویی فعالی را هم در این کشورها کمتر شاهدیم.

سخن ما در این نوشتار جنبش دانشجویی نیست، بلکه می‌خواهیم به اجمال، ویژگی‌های جریان دانشجویی اصیل یا همان «بیداری دانشجویی» را در مختصات ایران اسلامی مرور کنیم.

«آرمانگرا»، «استکبارستیز»، «مستقل از احزاب و کانون‌های قدرت»، «متدین»، «منتقد صریح اما منصف»، «تحول‌خواه»، «مطلع از شرایط کشور و جهان و اهل تحلیل» «آشنا و باورمند به اسلام ناب و به دور از خرافه» و «پیشتاز و بانشاط» از جمله مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که انتظار می‌رود جریان دانشجویی در جمهوری اسلامی ایران به آنها متصف باشد.

ویژگی‌هایی که برخی جریان‌های دانشجویی خصوصا در سال‌های قبل از آنها بی‌بهره بوده‌اند و آنچنان رفتارهای افراطی از آنها شاهد بوده‌ایم که بخشی از بی‌تحرکی امروز دانشجویان و حساسیت بیش از حد برخی روسای دانشگاه‌ها در برابر فعالیت‌های دانشجویی را باید ناشی از آن افراط‌ها دانست.

انتظار این است که با درک صحیح دانشجویان از «بیداری دانشجویی» و سعه‌صدر مدیران دانشگاهی،‌ تفریط و سردی امروز جریان دانشجویی همچون افراط و حرارت بیش از حد دیروز به پایان برسد و نقطه تعادل خود را دریابد.

مهدی فضائلی