این کانون پرورش نمی‌دهد

برخلاف انتظارم، شورای ترجمه کانون با انتشار کتاب موافقت نکرده و در توجیه آن، دلایلی کلی و مبهم مطرح کرده بود. کارشناس محترم کانون در این زمینه توضیح داد که ما کتابهای نویسندگان و مترجمان سرشناس را چاپ میکنیم و «پله آخر» ترقی افراد در این عرصه به شمار میرویم. این دیدگاه از چند جهت قابل نقد است و به نظر میرسد کانون را از فلسفه بنیادی و هدف اصلی تشکیل خود دور میکند: نخست؛ چون همانطور که از نام کانون برمیآید و اساسنامه آن نیز بر آن تاکید دارد، هدفش «پرورش فکری کودکان و نوجوانان» با شیوههای گوناگون از جمله «کمک به توسعه و ترویج ادبیات و هنر کودکان و نوجوانان از طریق تشویق نویسندگان و طراحان، هنرمندان، ناشران و همکاری با آنها» است. اگر قرار باشد این موسسه، «پرورش فکری» را فقط در رهنمود دادن و راهنمایی کردن بزرگان به کودکان معنا کند و حاضر نباشد خود کودکان و نوجوانان را به این میدان وارد سازد، به سختی میتوان باور کرد در تحقق رسالت خویش چندان موفق باشد. دوم؛ آن که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و اندیشمندان عرصه تعلیم و تربیت، کودکان و نوجوانان اغلب ترجیح میدهند الگوهای رفتاری خود را در میان همسن و سالان خویش بجویند و خود را با آنان مقایسه کنند. در این صورت آیا بهتر نیست کانون با انتشار کتابهایی که از سوی خود کودکان و نوجوانان تالیف یا ترجمه شده و البته چنین آثاری باید از حداقلهای لازم برای انتشار برخوردار باشد، زمینه تشویق و الگوگیری مثبت دیگر همسالان آنها را در این عرصه فراهم سازد. سوم؛ اندکی تامل، این واقعیت را بوضوح نشان میدهد که هیچ نویسنده و مترجم نامدار، دانشمند بزرگ، هنرمند معروف یا ورزشکار سرشناسی از همان روز اول، به چنین مقامی دست نیافته، بلکه کسی بوده است که در قضا و میدانی مناسب که دیگران (اعم از خانواده، دولت و جامعه) برای او فراهم کرده بودند، استعدادهای نهفته خویش را به منصهظهور رسانده و با اراده و پشتکار توانسته است، به قلههای رفیع پیشرفت و سربلندی برسد. پس چگونه کانون میتواند ادعا کند در راه پرورش فکری کودکان و نوجوانان گام برمیدارد، در حالی که خود را «پله آخر» پیشرفت آنان میداند و حاضر نیست نردبان ترقی آنان با همه پلههایش باشد؟! چهارم؛ اگر کانون که یک نهاد دولتی است، حاضر نباشد به شکوفایی استعدادهای فرزندان جامعه کمک کند و همواره به دنبال یافتن کتابهای نویسندگان و مترجمان مطرح و البته بزرگسال برای کودکان و نوجوانان باشد، چگونه میتوان از بخش خصوصی انتظار داشت در این زمینه سرمایهگذاری کند؟ پنجم؛ چه بسیار خانوادههایی هستند که حاضرند برای ترغیب و تشویق فرزندان خود و پرورش استعدادهای آنان حتی از نظر تامین بخشی از سرمایه انتشار با کانون همکاری و مشارکت کنند. چه اشکالی دارد کانون به این موضوع توجه نشان دهد و بخش ویژهای را مثلا تحت عنوان «اولین اثر» نویسندگان و مترجمان یا «نویسندگان و مترجمان نوجوان» راهاندازی کند. اگر از میان این افراد، در آینده نویسندگان نامداری سر برآورند، قطعا افتخار بزرگی برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خواهد بود. محمدرضا نادریگیسو