در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
ورود به تونل کار چندان ساده و البته امنی به نظر نمیرسید. علاوه بر دشواری پایین رفتن از دهانه ،خطر حمله جنگندههای اسرائیلی که مدتهاست درصدد نابودسازی شبکه زیرزمینی تونلهایی هستند که غزه را به مصر متصل میکند، هم وجود داشت. درست در همان لحظهای که کارگران فلسطینی مشغول کار بودند یک فروند اف16 اسرائیلی در آسمان دور میزد.
فضای درون تونلها نمور و تاریک بود. اکثر تونلها با طولی کمتر از یک کیلومتر و ارتفاعی که از 5/1 متر فراتر نمیرود غزه را به مصر مرتبط میسازند. دهانه تونل در هر دو سمت ممکن است در درون خانه، مزرعه یا حتی مغازهای کوچک باشد. این تونلها در واقع باندهای شاهراه اقتصاد زیرزمینی غزه هستند.در حالی که در روی زمین مصریها با ایجاد دیوار کمربندی به طول 5 کیلومتر به دور غزه مانع از انتقال کالا به غزه میشوند جریان انتقال کالا به این باریکه در زیرزمین ادامه دارد.
جان جینگ، رئیس آژانس امدادرسان سازمان ملل (UNRWA) در غزه میگوید: در اینجا فقط یک اقتصاد وجود دارد و آن اقتصاد تونل است. هیچ صادرات و وارداتی از طریق گذرگاههای تحت کنترل اسرائیلیها و مصریها وجود ندارد. او میافزاید: تا آنجا که به فعالان اقتصادی مربوط میشود تنها اقتصاد موجود، اقتصاد تونل است.
وقتی که جنبش حماس در سال 2007 میلادی کنترل غزه را به دست گرفت، صهیونیستها همه مرزهای غزه به استثنای خط ساحلی کوتاه این باریکه را مسدود کرده و محاصرهای خفقانآور را حاکم کردند که در قالب آن افراد و کالاها دیگر قادر به ورود یا خروج نبودند. این همان زمانی بود که مردم غزه به استفاده از تونلها روی آوردند.
خان الحوبی، از مغازهداران رفح که دستاندرکار فروش مولدهای برق کوچک قاچاق است، میگوید: با شروع محاصره و جلوگیری اسرائیلیها از ورود سوخت، مردم محلی ناچار به جستجو برای راهکارهای جایگزین شدند. او میافزاید: حمل کالا از طریق تونلها پرهزینه است و موجب شده محصولات مختلف با چند برابر قیمت واقعی به دست مصرفکنندگان برسد.
درست همانطور که اقتصاد تونل باریکه رفح را تغذیه میکند، رفح هم به و اسطه تونلهایش شهرت یافته است. عمده فعالیت تونلها را بیش از هر جا در میدان مرکزی این شهر کوچک میتوان دید. دور تا دور این میدان صدها مغازه و دستفروش مشغول فروش همه کالاهای مصرفی از تلویزیون و پنکه و یخچال گرفته تا مواد غذایی قاچاقی هستند.
با حرکت به سمت مرزها صدها دستفروش در حال عرضه کالاهای سبکتر چون سیگار و ابزارهای موردنیاز برای ساخت تونل همچون بیل،کلنگ ، تیشه و سیمهای برق هستند.
پیشینه ساخت تونل در رفح به دهه 1680 میلادی بازمیگردد اما در آن زمان از آنها برای انجام کارهایی به مراتب محرمانهتر استفاده میشد. وقتی محاصره غزه شروع شد تونلهایی که زمانی برای تامین سلاح مورد نیاز انتفاضه و جابجایی رهبر ارشد حماس بین غزه و مصر استفاده میشد به ناگاه به تنها مسیر تنفس اقتصاد غزه تبدیل شد.
در حال حاضر تعداد این تونلها به صدها رسیده که اکثرشان تنها با دیوارهای نازک از هم جدا میشوند. ابعاد آنها متناسب با هدفی که برایش ساخته شده، متفاوت هستند. برخی با ایجاد ستونهای چوبی دیوارههایشان تقویت شد و آنانی که برای انتقال احشام و کالاهای حجیم مورد استفاده قرار میگیرند، ورودیهایی کم شیب دارند و بزرگتر از بقیه هستند.
اسرائیلیها همیشه در تلاش بودهاند مانع از فعالیت این تونلها شوند. آنها در گذشته برای جلوگیری از رسیدن سلاح به حماس برای نابودی تونلها اطراف رفح را بمباران میکردند و اکنون با این ادعا که حماس برنده اصلی قاچاق کالا به غزه است، این کار را ادامه داده و حتی شدت بخشیدهاند.
هرچند نیروهای اسرائیلی در عملیات 3هفتهای زمستان گذشته خود علیه غزه بخش اعظم زیرساختهای این باریکه و تونلهای رفح را نابود کردند لیکن هنوز جنگ پایان نیافته بود که کارگران فلسطینی مشغول بازسازی تونلها شده بودند.
ابوعبیده، قاچاقچی جوانی که به آوردن سیبزمینی و سایر مایحتاج روزمره مردم از مصر مشغول است، میگوید: ما برای زنده ماندن چاره دیگری جز استفاده از تونلها نداریم. او میافزاید: در چنین شرایطی حتی آنها اگر همه تونلها را تخریب کنند، ما باز هم اقدام به حفر تونلهای بیشتر و بیشتر میکنیم.
اقتصاد تونل مشکلات خاص خود را هم دارد. جدای از حملات هوایی مداوم اسرائیل، همیشه احتمال ریزش و حوادث دیگری چون اتصال سیمهای برق وجود دارد. براساس اعلام وزارت بهداشت غزه بیش از 120 نفر از سال 2007 تاکنون در حوادث مرتبط به تونلها جان خود را از دست دادهاند.
با این حال مشکلات اقتصادی موجب شده بیشتر تونلها همچنان سرپا بمانند. با آغاز حصر اقتصادی غزه، نرخ بیکاری در این باریکه رو به افزایش گذاشت تا آنجا که اکنون غزه دارای بالاترین نرخ بیکاری در جهان است.
اگر گذرگاههای غزه بازگشایی شود خیلی چیزها در غزه عوض میشود. آنچنان که جینگ میگوید اقتصاد غزه عملا نابود شده و زیرساختها از بین رفتهاند اما با این همه مردم هنوز به خروج از شرایط کنونی امید دارند. تنها مولفهای که برای تحقق این هدف لازم است، رفع حصر اقتصادی این باریکه است.
منبع: تایم
مترجم: فرزین تکلو
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
جام جم آنلاین گزارش میدهد
جام جم آنلاین گزارش میدهد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
یک فعال سیاسی:
یک نماینده مجلس:
در گفتوگوی «جامجم» با استاد حوزه و مبلغ بینالملل بررسی شد
گفتوگو با موسی اکبری،درخصوص تشکیل کمپین«سرزمین من»وساخت و مرمت۵۰خانه در منطقه زنده جان