افسردگی پس از مادر شدن‌

دکتر منوچهر سرحدی، متخصص بیماری‌های اعصاب و روان در گفتگو با جام‌جم می‌افزاید: معمولا 25 تا 50 درصد از زنانی که زایمان می‌کنند، دچار این بیماری می‌شوند که به طور متوسط یک‌سوم از زنان جوان و تحصیلکرده، پس از نخستین زایمانشان گرفتار افسردگی و یا غم پس از زایمان می‌شوند.

این پزشک متخصص با اشاره به این که غم و افسردگی درجات متفاوتی دارد، اظهار می‌کند: در غم پس از زایمان، شخص از یک تا 3 روز دچار حالات ناامیدی، ‌یاس، بدخوابی، عصبانیت، تغییرات رفتاری، تندمزاجی و کم‌طاقتی می‌شود و به رفتارهای ساده‌ای که قبل‌ها در خانواده جا افتاده، واکنش شدید نشان داده و به قهر و گریه کردن روی می‌آورد؛ اما با حمایت‌های خانواده این وضعیت بهبود می‌یابد.

دکتر سرحدی با بیان این که در مراحل شدیدتر ممکن است این غم به مرحله افسردگی رسیده و دوام پیدا کند، می‌افزاید: وقتی غم پس از زایمان از 2 هفته بیشتر شد، اقدامات حمایتی خانواده کارساز نخواهد بود؛ چراکه اغلب این افراد دارای زمینه‌های اضطراب و افسردگی در دوران تجرد و قبل از زایمان بوده‌اند.

افسردگی و طعم بدمزه شیر

معمولا اگر در خانواده، مادر پس از زایمان، دچار افسردگی و یا غم پس از زایمان شود، احتمال این که در آینده دختر خانواده نیز به این بیماری دچار شود، بیشتر از دیگران است.

دکتر منوچهر سرحدی با اشاره به این مطلب می‌گوید: شرایط خاص خانواده‌ها باعث می‌شود که این بیماری از مادر به دختر انتقال یابد.

وی دوره ابتلا به این بیماری را از 20 تا 35 سالگی می‌داند و معتقد است؛ اگر این بیماری درمان نشود، به شکل مزمن نمود پیدا کرده و باعث اختلالات خواب، وسواس فکر و تغییرات در خلق و خو می‌شود.

این متخصص اعصاب و روان با بیان این که در دوران افسردگی هورمون‌های خاص استرس‌زایی در شیر مادر موجود است ، می‌افزاید: در حالت بیماری، شیر مادر مزه تند و بدمزه‌ای پیدا کرده و نوزاد از خوردن آن امتناع می‌کند و در غیر این صورت نوشیدن آن می‌تواند ایجاد اضطراب و تغییرات رفتاری در کودک ایجاد کند.

جنون پس از زایمان‌

در جنون پس از زایمان، معمولا شخص از روز دوم و یا سوم پس از زایمان دچار بی‌ثباتی شدید عاطفی، بی‌منطقی و نگرانی شدید وسواس‌گونه‌ای نسبت به نوزادش پیدا می‌شود.

دکتر سرحدی با بیان این که افراد در این برهه، گفتار، رفتار و کردارشان از روال عادی و معمول خارج می‌گردد، یادآور می‌شود:توهم و هذیان در این بیماری مزید بر علت شده و ممکن است فرد بیمار به همسر و حتی فرزند خود آسیب برساند بنابراین اولین کاری که باید نسبت به این دسته از بیماران انجام داد، خدمات اورژانس روان‌شناسی، بستری و شوک‌درمانی است که معمولا پس از دو هفته بستری بهبودی حاصل می‌شود.

وی در ادامه اظهار می‌کند: معمولا این مادران ارتباط خوب و عاطفی با نوزادشان نخواهند داشت و همین امر باعث می‌شود فرزندان آنها در آینده دچار نقصان جسمی، عقلی، ذهنی و روانی شوند.

این متخصص اعصاب و روان، ظاهر این بیماران را رنگ‌پریدگی، جسم خمیده، ضعف و ناتوانی، ریزش موی فراوان، چین و چروک صورت، صورتی آویزان و... توصیف می‌کند و می‌گوید: مصرف غذاهای تند و محرک از قبیل سوسیس، کالباس، فلفل، نوشابه‌های گازدار، ترشی و سیگار برای این افراد مضر است و می‌تواند بیماری را تشدید کند.

پیشگیری از بیماری‌

مادران نباید از این که احساسات پیچیده‌ای درباره مادر بودن دارند، احساس گناه کنند. ایجاد تطابق و پیوند عاطفی طبیعی نیاز به درمان دارد، در نظر گرفتن برنامه‌های مکرر خارج از منزل، نظیر قدم زدن و دیدارهای کوتاه با دوستان و اقوام برای مادران مفید است.

دکتر منوچهر سرحدی در این خصوص می‌افزاید: خانواده‌هایی که افسردگی پس از زایمان در آنها رواج دارد، باید در طول دوران بارداری به صورت ادواری، تحت کنترل پزشک اعصاب و روان باشند و اگر کسی دارای زمینه‌های اعصاب و روان است باید برای درمان اقدام کند تا در دوران حاملگی مشکلش حادتر نشود.

این پزشک متخصص با بیان این که غم و افسردگی پس از زایمان صددرصد قابل درمان است، یادآور می‌شود: این بیماری‌ها باید پیگیری شوند؛ چرا که برخی از این بیماران احساس می‌کنند با خوردن دارو، دیگر از شیردهی به نوزاد خود محروم خواهند ماند؛ در صورتی که تاثیرات سوء عدم درمان یا خوددرمانی بیشتر از مصرف قرص و دارو خواهد بود.

توصیه‌های پزشکی‌

دکتر منوچهر سرحدی، افسردگی پس از زایمان را مختص زنان ندانسته و ابراز می‌کند: درصدی از مردان نیز از این بیماری مصون نبوده و به واسطه این که شیرازه خانواده و کانون توجه همسرشان تغییر کرده است، دچار آن می‌شوند. وی این افراد را مردانی با زمینه‌های روحی و حسی لطیف عنوان کرده و متذکر می‌شود: این افراد باید به پزشک مراجعه کنند؛ چراکه در مراحل شدیدتر، بیمار سعی می‌کند با فرزند خود رقابت کند.