در چنین فضایی و در آستانه سال نو میلادی با آراکل کادهچیان پدر روحانی شورای خلیفهگری ارامنه تهران و معاون اسقفاعظم ارامنه تهران گفتوگوی صمیمانهای داشتهایم.پدرروحانیکه درتکتک جملههایشجملات جداگانهای درخصوص مسلمانان و مسیحیان بهکار نمیبرد و همه را جامعه ایران خطاب میکند. معاون اسقف اعظم ارامنه تهران معتقد است با وجود همه تفرقهافکنیهای جهان اما پیوند میان جامعه ارامنه با هموطنان ایرانیشان گسستنی نیست.
میلاد حضرت مسیح(ع) بشارتدهنده صلح و محبت برای تمامی بشریت است. از نگاه شما صلح و محبت در سال گذشته چه وضعیتی در جهان داشت؟
دو واژه صلح و محبت از مهمترین مفاهیم درکتاب مقدس و کلام خدا هستند.کسانی که باصلح و محبت سر ناسازگاری دارند درواقع با خواست خداوند دشمنی میکنند. سالی که گذشت شاهد اتفاقات زیادی در ایران و جهان بودیم که این دو واژه را تحت تأثیر قرار داداماملت ایران باهمبستگی مثالزدنی خودنشان دادندروح صلح ومحبت دراین سرزمین زنده است. چنانچه در جریان جنگ۱۲روزه مردم ایران با اتحاد خود پیام روشنی به تمام دنیا فرستادند. این همبستگی ضربه محکمی به دشمن بود و سبب شد آرامش و صلح همچنان در کشور پابرجا بماند؛ صلحی که امیدواریم ادامه رشتهاش به سراسر جهان برسد.
مهمترین مؤلفههای همزیستی واقعی میان ادیان ابراهیمی راچه میدانیدوچگونه میتوان آنرادرجوامع امروزتقویت کرد؟
دیدگاه ما این است که باید بر نقاط مشترک و آنچه باعث پیوند انسانها و پیوند میان ادیانها میشود تمرکز کنیم، نه بر تفاوتها. همانطور که آدم و حوا سرآغازمشترک بشریت وادیان مختلف هستند،امروزهم باید روی شاخصها و ارزشهای مشترکی متمرکز شویم که ما را بههم نزدیکتر میکنند.
این ارزشها را چگونه میتوان در میان نسل جوان تقویت کرد؟
اکنون در ایران به روشنی میبینم تفاوتی میان جوانان ادیان مختلف وجود ندارد. درواقع در این دو سالی که در ایران هستم متوجه شدم جوانان ایرانی با روح محبت و صلح زندگی میکنند. باید بتوانیم با انجام فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی و آگاهیبخشیهای مرتبط با محبت، همزیستی و صلح را میان جوانان گسترش دهیم تا این روحیه در جامعه نهادینه شود.
تجربه نشان داده حضور جامعه ارامنه در ایران، همیشه نمادی از همزیستی موفق بوده اما برای حفظ این اتحاد در برابر همه تلاشهایی که دنبال تفرقهافکنی در ایران هستند چه باید کرد؟
این یک واقعیت روشن است که پیش از هر چیز شهروند ایرانی هستیم و زیر پرچم مقدس جمهوری اسلامی ایران زندگی میکنیم. شاید برایتان جالب باشد که بدانید بسیاری از ما، ایران و ارمنستان را مانند پدر و مادر خود میدانیم؛ چنانچه هیچکسی نیست که بتواند یکی را بر دیگری برتری بدهد. اغراق نیست اگر بگوییم در این باره دیدگاههای مختلفی میان افراد وجود دارد اما آنچه روشن بهنظر میرسد این است که در ایران همزیستی میان پیروان ادیان به شکلی آشکار و موفق جریان دارد و امیدواریم این وضعیت پایدار بماند.
فکر میکنید نامگذاری مکانهای عمومی و فرهنگی با نامهای مشترک میان ادیان، مانند نامگذاری ایستگاه مترویی به نام مریم مقدس چه تأثیری در تقویت همزیستی دارد؟
شخصا فکر میکنم ایران کشوری با ویژگیهای بسیارخاص و استثنایی است؛ چنانچه در کشورهای دیگر برای انجام چنین اقداماتی از طرف کلیسا و شورای خلیفهگری نیاز به دریافت مجوزهای سخت و متعددی وجود دارد اما در ایران فضا بسیار بازتر است. من در کشورهای مختلفی زندگی کردهام و میدانم شرایط ایران متفاوت است. اینجا آزادی دینی واقعی وجود دارد و حتی مسئولان خودشان برای تقویت وحدت، چنین اقداماتی را انجام میدهند.طبیعتا این نامگذاریها نشاندهنده احترام متقابل میان ادیان است؛ بهویژه در ایام سال نو میلادی که این همبستگی آشکارتر میشود. جالب است ایران نمونه درخشانی از همزیستی ادیان است. چنانچه سه شورای خلیفهگری فعال در تهران، اصفهان و تبریز نشانه روشنی از این همزیستی است. در حالی که در بسیاری از کشورها، این تعداد در حداقل است یا اصلا وجود ندارد.
تجربه تاریخی همزیستی مسیحیان و مسلمانان در ایران چه درسی برای جهان امروزدارد؟
در ایران، ما مسیحیان همواره خود را در کنار مسلمانان، همچون خواهر و برادر دیدهایم. در طول تاریخ هم احترام متقابل میان پیروان دو دین وجود داشته و همین احترام، پایه همزیستی مسالمتآمیز بوده است. فکر میکنم که این تجربه تاریخی میتواند الگویی باشد برای جهانی که نیازمند صلح و درک متقابل است.
متأسفانه در سالهای اخیر شاهد رشد جریانهای ضددینی و مادیگرایی در جهان و به طور ویژه در فضای مجازی هستیم. شما ریشه این پدیده را در چه میبینید و چگونه میتوان با آن مقابله کرد؟
جریانهای ضددینی در رسانهها و فضای مجازی درواقع از نیروهای شیطانی الهام میگیرند اما مؤمنان میتوانند با بهرهگیری درست از این فضاها، پیامهای مثبت و آموزههای کتاب مقدس را گسترش دهند. درواقع یکی از راههای مقابله با این افکار نادرست، ترویج محتوای صحیح، آگاهیبخش و محبتآمیز است تا حقیقت، جایگزین این حجم از مادیگرایی، ظلم و نفرت از جریانات دینی شود.
شرایط در دنیای واقعی نیز مناسب نیست، برای نمونه جنایات جاری در غزه دل همه آزادگان جهان را آزرده خاطر کرده است. از نگاه شما، رهبران دینی چه مسئولیتی در برابر این جنایات دارند؟
طبیعتا هیچ رهبر دینی در جهان، حق سکوت در برابر این اتفاقات را ندارد. هر یک از ما وظیفه داریم صدای عدالت و انسانیت را بلند کنیم. رهبران دینی باید جنایات در غزه را محکوم و صدای مظلومان را به گوش جهان برسانند. چنانچه در همین ماههای اخیر، سیبوه سرکیسیان، اسقف اعظم ارامنه تهران که عضو شوراهای کلیساهای جهان هستند، از آغاز بحران غزه، همواره این جنایات را محکوم کردهاند. روشن است که دیگررهبران جهان هم بایدهمین مسیررابا پشتکار ادامه دهند.
آیا کلیساهای جهان برای حمایت از مسیحیان غزه، اقدام مشترکی انجام دادهاند؟
البته که این کار را کردهاند؛ کلیساهای جهان، چه شرقی و چه آسیایی، در بیانیههای متعدد، این جنایات را محکوم کردهاند. روحانیون و اسقفهای مختلف از سراسر جهان در اینباره واکنش نشان داده و همبستگی خود را اعلام کردهاند.
پیام شما برای مسیحیان، مسلمانان و همه مردم ایران در آستانه سال جدید میلادی چیست؟
در پاسخ به این سؤال، میخواهم بگویم ما تفاوتی میان مسلمانان، مسیحیان و ارامنه نمیبینیم. اسلام و مسیحیت برای ما جداییناپذیرند و همه یکی هستیم. پیام روشن ما به همه ایرانیان و همه دنیا همان پیامی است که حضرت عیسی(ع) فرمود: «همدیگر را دوست بدارید و یکی باشید.» پیامی که حتی رهبر انقلاب اسلامی هم در پیام تبریکشان برای سال نو میلادی بر آن تاکید کرده بودند. در این پیام آمده بود که حضرت مسیح برای از بین بردن جاهلیت و آموختن علم و خداشناسی مبعوث شد. این آموزهها امروز هم چراغ راه انسانهاست. کسی که به مسیح ایمان دارد، باید در زندگی روزمرهاش به این ارزشها عمل کند. به نظرم، بهکارگیری این پیام، میتواند سال روشنی را برای همه دنیا رقم بزند.
و نهایتا شرایط را در سال ۲۰۲۶ چگونه میبینید؟
من بهعنوان یک روحانی میتوانم بگویم که ما باید امید را در خودمان زنده نگه داریم. ما به امید دلبستهایم و برای رسیدن به آیندهای بهتر تلاش میکنیم، به شرطی که در مسیر صلح و انسانیت گام برداریم.