حماسه پاوه چگونه رقم خورد؟

به گزارش جام جم آنلاین، در شرایطی که انقلاب تازه به پیروزی رسیده بود و مردم اولین روز‌ها سقوط نظام ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی را جشن می‌گرفتند از گوشه و کنار ایران خبر رسید که برخی از گروه‌های مارکسیستی و چپ با سودای بهره گیری از شرایط خاص کشور و با چراغ سبز بیگانگان با شعار جدایی طلبی از گنبد و کردستان فتنه انگیزی خود را شروع کردند و با ضمن حمله به اماکن دولتی با نیرو‌های محلی درگیر شدند.

در روز ۲۳ بهمن گروهی با عنوان کذایی جوانان انقلابی ترکمن به شهربانی گنبد حمله و نیرو‌های مستقر در آن جا را خلع سلاح کردند و بعد از ظهر همان روز هم چریک‌های فدایی خلق ضمن حمله به مردم انقلابی مستقر در شهربانی خواهان تقسیم سلاح‌ها شدند. 

در روز ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ هم خبر منتشر شد مبنی بر اینکه پادگان مهاباد به محاصره نیرو‌های مسلح حزب دموکرات کردستان درآمده بود. معلوم بود که این ماجرا سر دراز دارد و سررشته این فتنه انگیزی به ماه‌ها قبل از پیروزی انقلاب برمی گردد. 

در سال ۱۳۵۲، در جریان تصمیم گیری‌های حزبی، عبدالرحمان قاسملو که به تازگی در رشته اقتصاد دانشگاه پراگ چکسلواکی فارغ التحصیل شده بود از طریق مرز‌های غربی وارد ایران شد و به دبیرکلی حزب دمکرات کردستان رسید. 

این حزب از همان ابتدا ادعا‌هایی درباره خودمختاری داشت و در عرصه سیاسی هم خواهان تشکیل جامعه سوسیالیستی و جدایی دین از سیاست بود و از آنجا که مرامی مارکسیستی داشت با برخی از جریان چپ مثل حزب توده، چریک‌های فدایی خلق و گروه مائوئیستی کومله همسویی داشت.

حزب دموکرات کردستان و تشکیلات کومله از اولین روز‌های پیروزی انقلاب دست به اعمال خشونت زدند و خبر‌های این فتنه انگیزی که به تهران رسید هیاتی از سوی دولت موقت در روز ۳۰ بهمن ۵۷ عازم مهاباد شد.

با ورود این هیات، اعضای دموکرات و کومله بلافاصله قطعنامه‌ای ۸ ماده‌ای صادر می‌کنند و در اجتماع مردم در میدان شهرداری مهاباد مفاد آن قرائت می‌شود. برابر با آنچه که در این بیانه آمده بود خواسته اصلی نیرو‌های چپ از این آشوب، خودمختاری کردستان بود.

در اول اسفند، تجزیه طلب‌ها به پادگان مهاباد حمله می‌کنند و تمام تسلیحات و مهمات آن را شامل ۱۸ دستگاه تانک، ۳۶ قبضه توپ سنگین و هزاران قطعه سلاح از پادگان خارج و سپس این مکان را آتش می‌زنند. 

دوم اسفند روزنامه اطلاعات می‌نویسد: افراد مسلح که خواهان خودمختاری هستند با تشکیل کمیته مشترک سربازان انقلاب و رزمندگان کرد، اداره امور پادگان‌های پیرانشهر و پسوه در نزدیکی مهاباد را به دست گرفتند. در کنار این حوادث برخی گزارش‌ها از فعالیت عناصر سلطنت‌طلب و ضد انقلاب و برخی زمین‌داران بزرگ حکایت می‌کند. 
اوضاع شهر سنندج در نوروز ۵۸ متشنج شد و پادگان این شهر به محاصره درآمد و ساختمان شهربانی و رادیو و تلویزیون سنندج نیز از سوی مهاجمین مسلح اشغال شد. 
به دنبال این حادثه، ستاد ارتش طی اطلاعیه‌ای مهاجمین به پادگان لشکر ۲۸ سنندج و اشغالگران رادیو و تلویزیون این شهر را ضد انقلاب خواند و در پی آن از ساعت شش و ۳۰ دقیقه صبح هواپیما‌های فانتوم برفراز شهر در ارتفاع کم به پرواز درآمدند.

 
 در پی این اتفاق به دستور سر لشکر قرنی فرمانده ارتش، عده‌ای از نیرو‌های مردمی، پاسداران و سربازان از کرمانشاه با هلی‌کوپتر به داخل پادگان سنندج گسیل شدند و درگیری میان نیرو‌های ارتش با احزاب دمکرات و کومله شدت گرفت.

با توجه به خطرات تداوم ناآرامی ها، امام خمینی هیاتی بلندپایه‌ای را شامل آقایان بهشتی، بنی صدر، صدر حاج سیدجوادی وزیر کشور و داریوش فروهر به سنندج اعزام کرد. 

این هیات که بعد‌ها به هیات حسن نیت موسوم شد در روز اول فروردین ‏‎ ‎‏سال ۵۸ عازم سنندج شد. جوّ به گونه‌ای بود که اشرار هر کسی را که جزو انقلاب و ‏‎ ‎‏دولت بود مورد تعرض قرار می‌دادند و حتی به اتومبیل همین هیات هم تیراندازی ‏‎ ‎‏کردند. 

 با این وصف، هیات مذکور موفق شد تا با عناصر شورشی مذاکره کند و بعد از بحث و بررسی‌های فراوان در نهایت در روز دوم فروردین آتش بس از سوی دو طرف اعلام شد. اما بعد از گذشت یک ماه حزب دموکرات از آنجایی که خواهان نفوذ بیشتر در کردستان و آذربایجان بود آتش بس را نقض و در شهر نقده آشوب به بپا کرد.
اوج آشوب‌های کومله و دموکرات، در استان کرمانشاه و شهر پاوه به‌وقوع پیوست که در اقدامی هماهنگ، مرداد ۱۳۵۸ به مردم بی‌دفاع پاوه حمله کرده و ضمن به آتش کشیدن مغازه‌ها و خانه‌های مردم حامی جمهوری اسلامی، در اقدامی وحشیانه به زنان و دختران تعرض کردند و گوش مردان را می‌بریدند.

حزب کومله بر خلاف ادعاهایش مبنی بر احقاق حق ملت کرد، در واقع هیچ گاه دغدغه مردم کردستان را نداشت و تنها با هدف مخالفت و مقابله با جمهوری اسلامی ایران شکل گرفته بود و تلاش داشت با فریب مردم، خود را حامی کردستان و استقلال این منطقه نشان دهد، اما واقعیت این است که آزادی و استقلال کردستان، خواسته تبلیغاتی و دروغین آمریکا و رژیم اسرائیل بود.

در همین رابطه امام خمینی (ره) وقتی از ماجرا مطلع شدند به شهید بزرگوار چمران دستور دادند برای دفاع از مردم بی سلاح به پاوه بروند و این منطقه را از لوث این اشرار پاک کنند.

اعضای کومله و دموکرات با اقداماتی از قبیل تظاهرات مسلحانه، حمله به مقر‌های سپاه و کمیته، باعث رعب و وحشت در منطقه کردستان شدند. شدت بحران به وجود آمده به حدی بود که امام (ره) از سپاه و ارتش خواستند برای سرکوب این شورش‌ها هر چه سریع‌تر اقدام کنند.

جنایت‌های حزب دموکرات و کومله، به حدی وحشتناک و غم‌انگیز بود که امام (ره) طی ۲۰ روز، ۲۴ حکم، پیام و سخنرانی درباره کردستان صادر کردند و از آن‌ها به عنوان اشرار، خرابکار، مفسد و خیانتکار نام برده و از قوای انتظامی خواستند هر چه سریع‌تر به این غائله خاتمه دهند. 

در صبح روز ۲۷ مرداد ۱۳۵۸ فرمان تاریخی امام خمینی صادر شد. 

در متن این پیان آمده بود: «.. به دولت و ارتش و ژاندارمری اخطار می‌کنم اگر با توپ‌ها و تانک‌ها و قوای مجهز تا ۲۴ ساعت دیگر حرکت به سوی پاوه نشود، من همه را مسوول می‌دانم. من به عنوان ریاست کل قوا به رئیس ستاد ارتش دستور می‌دهم که فوراً با تجهیز کامل عازم منطقه شوند و به تمام ارتش و ژاندارمری دستور می‌دهم که بی‌انتظار دستور دیگر و بدون فوت وقت با تمام تجهیزات به سوی پاوه حرکت کنند و به دولت دستور می‌دهم وسایل حرکت پاسداران را فوراً فراهم کنند، تا دستور ثانوی، من مسوول این کشتار وحشیانه را قوای انتظامی می‌دانم و در صورتی که تخلف از این دستور نماید، با آنان عمل انقلابی می‌کنم...»

دولت نیز به مهاجمان اخطار کرد که اگر تا ساعت یک بعدازظهر امروز حلقه محاصره را رها و گروگان¬ها را آزاد نکنند، به وسیله نیرو‌های ارتش و مردم سرکوب خواهند شد. از سوی دیگر سیل عظیمی از نیرو‌های مردمی و ارتشی به سوی پاوه رهسپار شدند و از طرف دیگر در پی هماهنگی تاثیرگذار میان دکتر مصطفی چمران فرمانده ستاد جنگ‌های غیر منظم و همچنین سرلشگر، ولی الله فلاحی فرمانده جدید ستاد مشترک ارتش و همچنین اقدام به موقع نیروی هوانیروز به سرپرستی شهید احمد کشوری محاصره شهر پاوه شکست شد و عناصر حزب دموکرات و کومله و دیگر نیرو‌های شورشی پا به فرار گذاشتند و متعاقب آن شهر‌های مریوان، بسطام، بانه سردشت، مهاباد، بوکان و سقز به تصرف نیرو‌های انقلاب در آمد.