هر چند تا رسیدن به وضعیت مطلوب راه درازی در پیش است اما با ادامه این روند میتوان روزهای خوشی را برای دریاچه ارومیه پیشبینی کرد. طی سه سال گذشته و از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون در راستای احیای دریاچه ارومیه دو میلیارد و ۹۲ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه رهاسازی شد. تراز فعلی دریاچه ارومیه ۱۲۷۰متر است، دو میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب آب و مساحت آن به ۲۱۷۱ کیلومتر رسیده است. در همین رابطه مدیرعامل شرکت آب منطقهای آذربایجانغربی با اشاره به لایروبی رودخانهها و سواحل استان طی سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲میگوید: «عملیات لایروبی رودخانهها و مسیلهای استان در ۱۷۶.۵کیلومتر اجرا شده و طی این مدت ۹ کیلومتر از رودخانهها و مسیلها نیز ساماندهی شده است.» مجید رستگاری، گریزی هم به حجم آب سدهای استان میزند ومیگوید:«حجم فعلی آب در مخازن سدهای استان ۱۳۸۶ میلیون مترمکعب است که این میزان در مدت مشابه سال گذشته ۱۲۷۰میلیون مترمکعب بود.۷۱درصد از حجم مخازن سدهای استان پر است که درصد پرشدگی مخازن در مدت مشابه سال گذشته ۶۵ درصد بود.» وی با اشاره به پر آبترین سد استان میگوید: «در حال حاضر سد بوکان با ۶۴۳ میلیون مترمکعب پر آبترین سد استان است،ضمن اینکه حجم آب ورودی به سدها از ابتدای سال آبی جاری تا نیمه اول خردادماه، ۲۰۹۵میلیون مترمکعب است که این میزان در مدت مشابه سال گذشته ۱۴۰۶میلیون مترمکعب بود. سد مهاباد با ۱۶۰ میلیون و شهرچای با ۱۲۳میلیون مترمکعب آب بعد از سد بوکان دومین و سومین سد پر آب حوضه دریاچه ارومیه هستند.» به گفته رستگاری، سد کانیسیب نیز ۱۵۹ میلیون مترمکعب آب دارد.
فاز دوم، وارد مدار میشود
روز گذشته بود که رهاسازی آزمایشی فاز دوم طرح آبرسانی به دریاچه ارومیه از طریق کانال بادین آباد انجام شد. در زمان انجام این کار، استاندار آذربایجان غربی با بیان اینکه این پروژه یکی از پروژههای ۲۷گانه کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه بود، گفت: «با حمایتهای رئیسجمهور در تخصیص اعتبارات، این پروژه در هفت ماه و در حداقل زمان به اتمام رسید. » محمدصادق معتمدیان با بیان اینکه طول کانال بادین آباد ۴.۵کیلومتر است که بناست ۱۸۰میلیون مترمکعب آب مازادمنطقه را به سد کانیسیب، سپس به رودخانه گدار و در نهایت به دریاچه ارومیه منتقل کند، ادامه داد: «در این مدت ۹۰۰ هزار مترمکعب حجم خاکبرداری، ۴۱۵ هزار مترمکعب عملیات خاکریزی و ۶۷هزار مترمکعب سازه بتنی در این پروژه مورد استفاده قرار گرفته که با این حجم کار، قیمت روز این پروژه ۱۵ هزار میلیارد ریال برآورد میشود.» استاندارگفت:«این پروژه آخرین پروژه سختافزاری آذربایجان غربی توسط کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه تعیین شده بود.» به گفته این مسئول، مطالعات جدیدی توسط وزارت نیرو با هدف جمعآوری آبهای مازاد منطقه و انتقال آب به دریاچه ارومیه آغاز شده است. معتمدیان با اشاره به افزایش ۳۷درصدی بارشها در منطقه طی سال جاری افزود: «در حال حاضر ۷۱ درصد از مخازن سدهای استان پرآب است و با رهاسازی بیش از ۱.۵میلیارد مترمکعب آب از سدهای استان و بارشهای امسال، دریاچه ارومیه وضع خوبی دارد.» وی با بیان اینکه تمامی تلاشها نشان از عزم جدی برای احیای کامل دریاچه ارومیه است، گفت: «زیرساختهای سختافزاری احیای دریاچه ارومیه انجام شده که امید است در سالهای آتی شاهد تثبیت وضع دریاچه ارومیه باشیم.»
آذربایجان شرقی کمکرسان دریاچه ارومیه
در کنار آذربایجان غربی، همسایهای وجود دارد که شبانهروز در فکر حمایت و احیای دریاچه ارومیه است. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی از رهاسازی ۸۵ میلیون مترمکعب پساب از تصفیهخانه تبریز به دریاچه ارومیه خبر داده و میگوید: «جمعیت استان حدود ۴میلیون و ۲۰۰نفر است که سه میلیون نفردر نقاط شهری و یک میلیون و ۲۰۰ نفر در نقاط روستایی زندگی میکنند. درحال حاضر حدود ۲۰۰ هزار نفر در روستاهای کمجمعیت هنوز تحت پوشش آب و فاضلاب نیستند و این به آن معناست که چشمه و قنات در این منطقه فراوان است و نیازی به تحت پوشش قرار گرفتن نمیبینند اما مسائل بهداشتی آنها را کنترل میکنیم.» محمد خانی با بیان اینکه صد درصد جمعیت نقاط شهری تحت پوشش قرار داد که اتفاق بزرگی است زیرا کشورهایی داریم که هنوز ۷۶ درصد از نقاط شهری تحت پوشش است، ادامه میدهد: «۷۷ درصد نقاط شهری استان به شبکه فاضلاب متصل است و تبریز نیز با ۹۰ درصد پیشرفت، شهر دوم کشور و جلوتر از تهران است.» وی تاکید میکند: «فاز دوم تصفیهخانه فاضلاب تبریز برای یک میلیون نفر طراحی شده است و در هفته دولت سال جاری به بهرهبرداری خواهد رسید و پساب حاصل به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی خواهد شد و مجموع پساب مدول اول و دوم ۸۵ میلیون مترمکعب است ولی در آینده این میزان به ۱۲۰ میلیون مترمکعب درسال خواهد رسید.» مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان با اشاره بر اجرای هشت تصفیهخانه در استان میگوید: «۱۱مورد تصفیهخانه اجرا شده و هشت تصفیهخانه نیز در حال اجراست.» به خاطر خشکسالی پیاپی کشور، آذربایجان شرقی شدیدترین خشکسالی را در این چهار سال گذراند که باعث خشکی و پایین آمدن ظرفیت سدها و خشک شدن قنات و چاهها شده بود و درسال۱۴۰۲در۱۴شهر تنش آبی به وجود آمد که عملا رو به بحران بود. حالا از هشت مورد از این ۱۴شهر رفع بحران شده و باتأسیسات جدید و بارشهای فراوان این مشکل حل شده اما در شش شهر، تنش آبی همچنان وجود دارد.