تبلیغ در کلام رهبری، معنای سهل و ممتنع دارد. سهولتش در همان معنای رایج لغت است: رساندن پیام، خبر، مطلبی به دیگران! در زبان عربی،(بلغ) معانی گوناگونی دارد؛ از جمله رساندن، بلغه الیه با تشدید لام معنایش به او رسانده است. بلغ /بلغه به معنی نزد او رسید و البلاغ به معنی خبر و مطلبی است که باید ابلاغ شود، رسانده شود. ضمن در همین ریشه مفهوم، رساندن و بیان سخن با فصاحت و بلاغت وجود دارد و تبلیغ البته معنای رساندن پیام و سخن با طلب و توان تأثیرگذاری و فصاحت را در خود نهفته است.
تبلیغ از منظر قرآن
نکته بعد توجه به ریشه قرآنی این کلمه است. پس در کلام رهبر معظم فرض است که به این پایه توجه کامل شود. در منظر اسلام، اولین ابلاغگر و مبلغ و تبلیغکننده، پروردگار است. اوست سرچشمه رساندن حقایق به انسان با ابزارهای گوناگون عقل و وحی و الهام و کتاب نفس و فطرت و طینت و کتاب طبیعت و مهمترینش کتاب مجید و نیز به وسیله انبیا و رسولان و رسول ختمیمرتبت، و اوصیای معصوم آن حضرت، صلواتا... علیهم والسلام خدا بر همه پیامبران. در قرآن خداوند خود را در مقام ابلاغکننده معرفی میکند. قرآن خود یک تبلیغ است و در سورههای متعدد معانی گوناگون و اشکال لغوی فعلی و اسمی حاصل از مصدر بهکار آمده است. در سوره انعام آیه ۱۹، ربالعالمین به رسول خود ابلاغ میکند و این پیام را میرساند که او به استهزاکنندگان بگوید و تبلیغ کند که سیر کنند در زمین و عاقبت دروغگویان را بنگرند! و آنچه در آسمانها و زمین است از آن کیست و... بالاخره میفرماید بگو.... این قرآن به من وحی شده تا به وسیله آن شما و هر کس را که این پیام به او برسد هشدار دهم که آیا شما میتوانید گواهی دهید و اثبات کنید( در عالم حقیقت)که با ا...، خدای دیگری هم هست؟من بلغ در اینجا همان رساندن و در معرض تبلیغ واقعشدن معنا میدهد.
اسلام، سرچشمه تبلیغ
در آیه مشهور سوره مائده موضوع رساندن پیام واجب، خطاب به رسول اکرم صلواتا... علیه و آله مطرح شده و درباره رساندن پیام خلافت ولیا...الاعظم علی بن ابیطالب امیرالمؤمنین علیهالسلام است و آنچه از سوی پروردگار نازل شده (آیه ۶۷): یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلغت رسالته....اینها شاهد مثال است که در اسلام سرچشمه تبلیغ به امر پروردگار برمیگردد. و انبیا و اوصیای الهی مبلغ نخست محسوب میشوند.هم در پیام گفتاری و شنیداری و هم صدق وجودی و گواهی هستی خویش و هم با زندگی و شهادت به معنای فدای همه چیز و جان خود.مثل شهادت سیدالشهدا(ع) که هم ابلاغ بود و هم تبلیغ محتوای حقیقت وجود و راه دین وجود توحید و پیاما... و مقابله با شرک و ظلم و منکری تحریفگر دین و نشاندادن صراط مستقیم و تبلیغ پیام ربالعالمین بود و راه قرآن که همان راه حسین است و حسین خود در اینجا تبلیغ است در عین ابلاغ با جسم پارهپارهاش، صلواتا... علیه. در دعاهای رسیده از معصوم هم فراوان به این تبلیغ و ریشه ربوبیاش اشاره شده و معلوم میشود کمال علم در تبلیغ آن است. نهجالبلاغه تبلیغ بلیغ است. روایات و نشر معارف از سوی اهلالبیت علیهمالسلام و زندگی و تحمل رنج و شهادتشان تبلیغ است دعای صباح ، جامعه کبیره ، جوشن کبیر ، زیارات ائمه، زیارت ناحیه مقدسه ، زیارت عاشورا، دعای ندبه و حدیث کساء جملگی تبلیغاند. مثلا در دعای زیارت صبحگاهی امام زمان(عج) میخوانیم؛ اللهم بلغ مولای صاحبالزمان صلواتا... علیه. پس خداوند است که در اینجا رساننده پیام مومنین و مومنات است. اصلا رساننده اصلی و سرچشمه رساندن ا... است.اوست که میرساند و اراده کند اوست که مانع رسیدن است.
عمل مبلغ بی تقوا
مبلغ بیتقوا و سستایمان که عمدا عامل به علم و تبلیغش نیست، تبلیغش رسا نیست و اثر نمینهد. باید از خود شروع کنم و بپرسم چرا سخنم ارزشمند و تأثیرگذار نیست؟ و پاسخم آن است که گناهآلود و دچار شرکم. در دعای عهد و ادعیه و زیارات مأثوره این مفهوم ابلاغ و تبلیغ گسترده در ارتباط با امر دین وجود دارد. اساسامعارف الهی هم که در عالیترین مرتبه از سوی بزرگترین عالمان و عارفان ربانی به دست میآید اگر تبلیغ نشود و به مردم رسانده نشود علمی است خودپرستانه و زکاتش پرداخت نشده است. علم و حقیقت و هدایتا... و معصوم علیهمالسلام محتوایی است که عالم بزرگ و کوچک، وظیفه تبلیغ آن را دارد و تربیت فقیه و مجاهدت در راه دین به وسیله مجتهد بزرگمرتبه و پرورش طلبههای عالم و متقی، هدفش همین تبلیغ توحید و معارف دین در زمان/مکان مقتضی است که اشکال مختلف دارد و رهبر معظم میفرماید:در سیره علمای بزرگ منبررفتن کاری که رسولا... و امیرالمؤمنین و فرزندان معصومش صلواتا... علیهم هر وقت فرصت مییافتند انجام میدادند، جزء جدانشدنی محتوا و معارف دین و تکلیف عالمان است و به مردم رساندن حقایق گوناگون واجب است و خصوصا روشنگری حقایق در زمان و مکان زنده و زمان حال.
رساندن معرفتهای الهی و حقایق ربانی
پس تبلیغ در کلام رهبری ربطی به معنای کافرانه و مشرکانه و منافقانه و خودپرستانه و قدرتخواهانه و جدا از وظیفه کسب معارف ندارد و بدیهی است، مقصود رساندن معرفتهای الهی و حقایق ربانی اسلام است و حوزهها که عالم ربانی و فقیه مزکی و...، تربیت میکنند، مهمترین کارشان تبلیغ حقایق دین است و خود وجود این عالمان سراپا تبلیغ است و طلبه هم آنچه در توان داشته وکسب کرده باید به قیمت جان به مردم برساند و عمل به تکلیف اصلی کند. آموختن برای آموختن بیمعنی است و این وظیفه و معنای تبلیغ است که سهل نیست و خطیر و خطرناک است و با سر مویی لغزش و غلط عمدی و نفسپرستانه و دروغ راه به جهنم میبرد. بدیهی است که تبلیغ در دینی که سیاست از دین جدا نیست و مجاهده و انواع جهاد در آن چشمپوشیناپذیر است و متصل به دشمنشناسی زنده و شناخت جهان معاصر و مسائل آن است که در کانونش جنگ توحید و ایمان و کفر و نفاق با اسلام و مظلوم با ظالم قرار دارد، سخن امام خامنهای چنین است که خود از مهمترین سخنها درباره حوزه علمیه صاحبالزمانی(عج) به شمار میآید و باید ژرف تبیین شود.در اهمیت این سخن به ویژه حالت فعال و غیر دنبالهرو و صرفا تدافعی بلکه ضرورت تهاجمی تبلیغ و عمل روشنگرانه، همین پروژه سوئد و پشت صحنه جهانی کفرش و نحوه برخورد حوزه به آتشزدن قرآن پندآموز است. ما منتظر مینشینیم تا آنان قساوت وحشیانه و کینه محاربانشان با قرآن را نقشهمند، مرتکب شوند و ما منفعل فریاد درد برآوریم. سخن رهبری میآموزد این غلط است.حتی رفتار وزارت خارجه تا امروز طی ۴۴ سال تدافعی و نشان عدم فهم نگاه امام و رهبری هوشمند بوده است.آقایان این قرآن است که آتش زده میشود.میفهمید ، قرآن، کلاما... ! و این مواضع و عمل تبلیغی کلیشهای موهن است و دستکم، بس نارسا و ناهماهنگ با جرم عظیم است و به هیچ وجه متناسب با حمایت جدی و شهادتطلبانه از کلاما... اصلا نیست. باید این نقشه و جسارت مهاجم این بیرحمی محو شود.و ایران باید پیشران دفاع از قرآن مجید باشد، نه دنبالهرو!
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد