راه‌ حمایت از کتابخوان و ناشر

این‌که امروز با توجه به مشکلات معیشتی و اقتصادی‌ای که مردم با آنها دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، مشکل اصلی مردم برای کتاب خواندن، عدم توان دسترسی به کتاب‌هاست و همین امر سبب شده که سهم کتاب در سبد خانوار به حداقل خود برسد. در چنین شرایطی سیاست‌گذاران و مسئولان فرهنگی با مسائل دیگری نظیر گرانی کاغذ نیز روبه‌رویند و همین مسأله دشواری امور را دو‌چندان می‌کند. اما راه برون‌رفت از وضعیت حاضر چیست؟ آیا باید پرونده کتاب و کتابخوانی را هم بست و مدعی شد تا زمانی که مشکلات اساسی اقتصادی مردم رفع نشده، دور و بر امور فرهنگی و مهم‌ترین وجه آن، کتاب را باید خط کشید؟!درست است که در پاراگراف اول، بیشتر به موانع و مشکلات در زمینه کتابخوانی اشاره کردیم اما باید دانست که اوضاع به این تاریکی هم نیست و هنوز روزنه‌های امیدی را می‌توان برای کتابخوان‌ها پیدا کرد.
در شرایطی که خرید کتاب، مخصوصا کتاب‌های چاپ جدید، با این قیمت‌های سرسام‌آور برای همه اقشار جامعه ممکن نیست، ظرفیت مهمی در کشور وجود دارد که نباید از آن غافل شد و آن کتابخانه‌های عمومی است. ۳۸۰۰ باب کتابخانه‌ای که در حال حاضر در کشور مشغول خدمت‌رسانی به علاقه‌مندان به کتاب است، با توجه به به‌روزرسانی مستمر و دسترسی آسان، امکان مناسبی است تا در شرایطی که کتاب خریدن دشوار شده، کتاب خواندن دشوار نباشد! در حال حاضر حق عضویت کتابخانه‌های عمومی از کتاب‌های چاپ قدیم بازار کتاب که در پستوی کتابفروشی‌ها می‌توان جسته‌‌گریخته پیدای‌شان کرد هم کمتر است! تازه همین حق عضویت نیز در زمان‌های مختلفی از سال رایگان می‌شود.
اگر فکر می‌کنید در کتابخانه‌های عمومی فقط و فقط کتاب وجود دارد یا تعدادی علاقه‌مند که فقط می‌خواهند کتاب موردنظرشان را به امانت گرفته و بخوانند، باید بگویم سخت در اشتباهید. دیگر گذشت دوره‌‌ای که کتابخانه‌ها فقط شامل تعدادی قفسه کتاب و چند کتابدار می‌شد. اگر همین امروز سری به کتابخانه عمومی محل زندگی‌تان بزنید، متوجه می‌شوید که امروز دیگر هر کتابخانه، در واقع یک مرکز فرهنگی با خدمات جذاب است که احتمالا این خدمات را نمی‌توانید در محله‌تان، در جایی غیر از کتابخانه محله، پیدا کنید.حق عضویت اندکی که در کتابخانه‌های عمومی از مراجعان گرفته می‌شود و افزون بر آن به‌روز بودن منابع این کتابخانه‌ها سبب می‌شود که بسیاری از علاقه‌مندان کتاب بتوانند به‌سادگی تنها با مراجعه به کتابخانه عمومی محله‌شان و سر زدن به بخش تازه‌های کتاب، جدیدترین آثار مکتوب موجود در بازار کتاب کشور را تهیه کنند.از طرفی همان‌طور که مردم باید این ظرفیت را جدی گرفته و از آن حداکثر بهره را در شرایط خاص فعلی ببرند، دولت و سیاست‌گذاران فرهنگی کشور نیز نباید از این پتانسیل ارزشمند غافل شوند.
در شرایط فعلی، تزریق بودجه به کتابخانه‌های عمومی و مساعدت همه‌جانبه برای تقویت منابع کتابخانه‌ها و خدمات آنها، یک فعالیت عام‌المنفعه سودآور است که از طریق آن می‌توان بحران کاغذ و مشکلات ناشی از آن را مدیریت کرد. این اتفاق، گذشته از آن‌که به کتابخوان‌ها مدد می‌رساند تا عطای کتاب را به لقایش نبخشند و همچنان کتابخوان باقی بمانند، حمایتی ارزنده و درخور از ناشران نیز به‌حساب می‌آید. کتابخانه‌های عمومی می‌تواند در این وضعیت دشوار، با حمایت دولت و به کمک تخصیص اعتباری برازنده، با خرید کتاب از ناشر و تزریق آن به کتابخانه‌های مختلف حتی در نقاط دورافتاده کشور، هم بازوی حمایتی دولت از ناشران باشد و هم یاری‌رسان مردمی که احتمالا کتاب‌های زیادی را در نمایشگاه کتاب اخیر نشان کرده‌اند که اگر روزی دری به تخته‌ای خورد و پول خوبی دست‌شان آمد، آنها را بخرند و بخوانند!