«سلام بر قاسم سلیمانی هر زمان که تلآویو زیر بمباران است»؛ این ترجمه پلاکاردی است که بعد از موشکباران سرزمینهای اشغالی توسط مقاومت در سه روز گذشته روی دست مردم غزه بلند شده است. در این گزارش از مسیر ارتقای موشکی مقاومت غزه خواهیم نوشت که بدون شک نقش شهید سلیمانی در آن بینظیر است و همه میدانیم تجهیز موشکی شهری در محاصره شدید چقدر دشوار و نشدنی است اما حاج قاسم این ناممکن را ممکن کرد. این نکته را رهبر انقلاب هم ۱۸دی۹۸ تایید کردند و فرمودند: «آمریکاییها در مورد فلسطین طرح و نقشهشان این بود که قضیه فلسطین را به فراموشی بسپرند؛ فلسطینیها را در حالت ضعف نگه دارند تا جرأت نکنند دم از مبارزه بزنند. این مرد یعنی سردار سلیمانی، دست فلسطینیها را پر کرد؛ کاری کرد که یک منطقه کوچک، یک وجب جا مثل نوار غزه در مقابل رژیمصهیونیستی با آن همه ادعا میایستد، کاری و بلایی سر آنها میآورد که آنها سر ۴۸ ساعت میگویند آقا بیایید آتشبس بدهید؛ اینها را حاج قاسم سلیمانی کرد. دستشان را پر کرد.» البته حضور سردار سلیمانی در غزه و نبرد مستقیم با صهیونیستها کم و بیش از جنگ ۲۲روزه در سال۲۰۰۸ آغاز شد و شهید سلیمانی از زمان آن نبرد لحظه به لحظه با مقاومت فلسطین همراه بود.
غزه؛ شهری در زیرزمین!
اما قبل از اینکه ببینیم مقاومت فلسطین که در سه روز گذشته با تاکتیک غافلگیرکردن اشغالگران، قواعد نبرد را تغییر داده چطور به این مرحله حساس و مهم در نبرد موشکی با دشمن صهیونیستی رسیده است، خوب است وضعیت تاریخی و فرهنگی و جایگاه سیاسی این باریکه را بررسی کنیم. غزه نام شهری عربنشین در نوار غزه است که در درگیری نیروهای جنبش فتح تحت کنترل حماس درآمد. در انتخابات سال ۲۰۰۵ حماس با رای قاطع در انتخابات شهرداریها پیروز شد. در آغاز قیام فلسطینی در سال ۱۹۸۷ که تحت عنوان انتفاضه اول شناخته میشود، غزه مرکز ناآرامی سیاسی و رویارویی بین اسرائیلیها و فلسطینیها شد و اوضاع اقتصادی در این شهر رو به وخامت گذاشت. در سپتامبر ۱۹۹۳، رهبران اسرائیل و سازمان آزادیبخش فلسطین توافقنامه اسلو را امضا کردند که خواستار اداره فلسطینی نوار غزه و شهر اریحا در کرانه غربی میشد که در می۱۹۹۴ به مرحله اجرا درآمد. بیشتر اسرائیلیها در حالی غزه را ترک کردند که اداره آن را به حکومت خودگردان فلسطین برای اداره و کنترل شهر در کنار باقی نوار غزه واگذار کردند. جمعیت شهر غزه حدود ۴۱۰ هزار نفر است که اکثر آنها از اعراب فلسطینی و بطور کامل از فلسطینیان مسلمان با مذهب شافعی تشکیل میشود و همچنین جامعه کوچکی از مسیحیان فلسطینی نیز دارد. جریان گسترده آوارگان فلسطینی پس از جنگ عربها و اسرائیل در ۱۹۴۸ جمعیت غزه را یکباره افزایش داد. تا سال ۱۹۶۷ این جمعیت نسبت به سال ۱۹۴۸ شش برابر شد. جمعیت شهر از آن زمان تاکنون به افزایش خود ادامه داده اما به دلیل محاصره طولانی مدت حدود دو دهه فقر، بیکاری و اوضاع نابسامان زندگی در آن شیوع یافته است. نوار غزه نارساییهایی جدی در بخش مسکن و زیرساختاری دارد و سیستم ناکارآمد (تخلیه) فاضلاب آن به مشکلات جدی بهداشت و سلامت عمومی آن دامن زده است.
موشکهای سرزمین زیتون
گروههای فلسطینی و مقاومت سرزمین زیتون در ۲۲سال گذشته با ارتقای گام به گام توان موشکی خود کارهای مهمی از جمله هدف قرار دادن عمق رژیم اسرائیل را عملیاتی کردهاند و این اتفاق در تاریخ ۷۰ساله سرزمینهای اشغالی بیسابقه است. هرچند رژیم صهیونیستی بارها با حملات متعدد به غزه سعی کرده از طریق ترور فرماندهان و رزمندگان مقاومت اجازه ندهد این منطقه به پیشرفت موشکی برسد اما بررسی آماری و جداگانه موشکها در سرزمین مقاومت غزه آمار حیرتانگیزی از پیشرفت نجومی در این منطقه به ما نشان میدهد آن هم در حالی که غزه به شهری زیرزمینی مشهور است و حالا حدود ۱۵ سال است که در محاصره زمینی، هوایی و دریایی به سر میبرد اما غزه و مقاومت عجیب مردم در این منطقه تمام معادلات صهیونیستی را به هم ریخته طوری که شبی نیست صهیونیستها و شهرکنشینان بدون کابوس موشکهای مقاومت بخوابند. درگیری جدید بین غزه و رژیم اشغالگر اسرائیل که اخیرا دوباره به واسطه ترور فرماندهان مقاومت آغاز شد با پاسخهای کوبنده از این باریکه همراه بود و این موضوع حتی به هلاکت یک صهیونیست و زخمی شدن چند نفر دیگر از آنها هم منجر شد، چراکه دیگر قرار نیست فقط کودکان در غزه تاوان جنون صهیونیستها را بپردازند و شهرکنشینها در سرزمینهای اشغالی متوجه شدهاند که چقدر رفتارهای خشونتآمیز تلآویو برای آنها هم هزینهزا بوده است.
نبرد انتقام آزادگان
درست است که این معرکه را صهیونیستها آغاز کردند اما پایانش دست مقاومت خواهد بود و تا اینجای کار صهیونیست کشی یکی از دستاوردهای مهم این جنگ چند روزه بوده است. مقاومت فقط ظرف سه روز نزدیک به ۹۰۰راکت و موشک به سمت سرزمینهای اشغالی شلیک کرده که این حجم از پرتاب راکت در منطقه کموسعت غزه و زیر رصد دائم پهپادها و جنگندههای اسرائیل یک شاهکار عملیاتی است. هرچند تعداد محدودی از عملیاتها هم توسط صهیونیستها رصد و خنثی شده است. به هر حال تصاویر و ویدئوهای زیادی از پیشرفتهای بیسابقه مقاومت غزه در ۲۲سال گذشته وجود دارد؛ خط پیشرفتی که از سال ۲۰۰۵ و بعد از پیروزی حماس در این منطقه و عقبنشینی اجباری اسرائیل از نوار غزه آغاز شده است؛ البته پیش از عقبنشینی اسرائیل از نوار غزه مقاومت، مناطقی خارج از این منطقه را هدف قرار داده بود و تجربه اول با موشکهای «قسام ۳» رقم خورد که سدیروت نزدیکترین شهرک صهیونیستنشین به نوار غزه که سه کیلومتر از آن فاصله داشت، زیر آتش مقاومت قرار گرفت و برای اولین بار صهیونیستها طعم وحشت بمباران را چشیدند.چند ماه بعد موشکهای جنین و قسام۲ رونمایی شدند که این بار از سدیروت چسبیده به غزه فراتر رفتند و در سال۲۰۰۲ موشکهای مقاومت به برد ۱۲کیلومتر رسید و توانست نوار آتش را گسترش دهد. سه سال بعد از آن یعنی در سال۲۰۰۵ با آپدیت موشکهای «قسام ۳» این بار برد موشکها به ۱۷کیلومتر رسید و عسقلان دیگر شهر صهیونیستنشین زیر آتش انتقام مقاومت قرار گرفت و نشان داد گروههای فلسطینی در برابر نسل کشی صهیونیستها دست بسته نیستند.
شاهکار موشکی غزه مقاوم
در سال ۲۰۰۸ گردانهای قدس «موشک قدس» را که برد آن به ۴۰کیلومتر میرسید، رونمایی کردند و در جنگ بعد از آن سال یعنی در سال ۲۰۱۲ مقاومت از دو موشک مهم «براق ۷۰ و M۷۵ » رونمایی کرد که اینبار برد این موشکها به ۸۰کیلومتر رسیده بود و برای اولین بار تلآویو مهمترین مرکز سیاسی اسرائیل بعد از اورشلیم مورد هدف قرار گرفت.در سال ۲۰۱۴ هم موشکهای جدیدی وارد عرصه شد که توانمندیهای مقاومت را بهشدت گسترش داد به طوری که باز هم برای اولین بار حیفا مورد هدف نیروهای مقاومت قرار گرفت و این بار این اتفاق مهم از طریق موشکهای «بدر ۳ و R۱۶۰ » با برد ۱۶۰کیلومتر اتفاق افتاده بود.
غافلگیری صهیونیستها در جنگ سیف القدس
موشکها در بردهای مختلف همه خطهای خطر احتمالی را زیر پوشش قرار میداد اما غافلگیری واقعی برای صهیونیستها در جنگ سیف القدس ماه رمضان ۲۰۲۱ رونمایی شد که موشک عیاش۲۵۰ با برد ۲۵۰کیلومتر به یاد شهید یحیی عیاش، مهندسی که اسرائیل را به وحشت انداخت، مورد استفاده قرار گرفت و این بار فرودگاه رامون در مرز اردن و اسرائیل زیر ضرب نیروهای مقاومت قرار گرفت.به هرحال گرچه آمار دقیقی از موشکهای مقاومت وجود ندارد اما طبق ارزیابی اسرائیلیها گردانهای قسام و قدس حدود ۱۴هزار موشک دارند که توسعه آن هرگز کار آسانی نبوده است، چراکه رژیم غاصب صهیونیستی هر فردی را که در توسعه بیسابقه موشکی غزه در محاصره نقش داشته بدون کمترین تعللی ترور کرده است تا نهضت موشکی و پیشرفتهای نظامی مقاومت در این سرزمین کوچک متوقف شود؛ امری که هرگز محقق نشده و حتی موشکهای مقاومت بلای جان صهیونیستهای اشغالگر شده است.
معرفی موشکهای صهیونیستکش
قسام
نقطه شروع ۲۰۰۲
تجربه اول موشکهای «قسام»
برد سه کیلومتر
محل اصابت سدیروت
قسام ۳
سال ۲۰۰۵
موشکهای
«قسام ۳»
برد ۱۷ کیلومتر
محل اصابت عسقلان
قدس
سال ۲۰۰۸
موشکهای قدس
برد۴۰ کیلومتر
براق ۷۰ و M۷۵
سال ۲۰۱۲
موشکهای «براق ۷۰ و M۷۵ »
برد ۸۰ کیلومتر
محل اصابت تلآویو
بدر ۳ و R۱۶۰
سال ۲۰۱۴
موشکهای «بدر ۳ و R۱۶۰ »
برد ۱۶۰ کیلومتر
محل اصابت حیفا
موشک عیاش۲۵۰
سال ۲۰۲۱
برد ۲۵۰ کیلومتر
محل اصابت فرودگاه رامون در مرز اردن
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد