کاوشگران کار

آمارهای میزان اشتغال در سال‌های گذشته و کنونی هم سنجه مناسبی است برای فهم این نکته که در کجای این معضل قرار داریم تا حداقل بتوانیم با اجرای سیاست‌گذاری‌های درست وضعیت کنونی را بهبود ببخشیم. بیکاری تنها معطوف به تحلیل رفتن نیروی انسانی یا آنچه جمعیت‌پژوهان می‌گویند سالمندی جمعیت نیست و پیامدهای اجتماعی بی‌شماری دارد؛ آن‌قدر که بسیاری از جامعه‌شناسان به‌درستی باور دارند ریشه اغلب آسیب‌های اجتماعی در ایران را باید در وضعیت اشتغال جست‌وجو کرد.

این معضل اگر تا دو دهه پیش نسبت معناداری با میزان تحصیلات عالی افراد داشت حالا و پس از گذشت دو دهه این شاخص هم اهمیت چندانی در میزان بیکاری ندارد؛ به این معنا که حالا با افزایش تعداد افراد تحصیلکرده نه تنها از تعداد بیکاران کاسته نشده بلکه درصد قابل‌توجهی از بیکاران کنونی را افراد فارغ‌التحصیل دانشگاهی تشکیل می‌دهند.

آنچه کارشناسان می‌گویند حالا مهم‌تر از تحصیلات برای بازار کار، مهارت از اهمیت بالایی برخوردار است. مؤلفه‌ای که می‌توان آن را یکی از مهم‎‌ترین دلایل وضعیت اشتغال در بازار کار کنونی ارزیابی کرد، چرا که صاحبان حرفه و اصناف ترجیح می‌دهند افرادی با مهارت بالاتری را استخدام کنند تا فردی با تحصیلات عالی اما مهارت اندک. همین نکته کوچک با اجرای سیاست‌گذاری درست در نظام آموزشی می‌تواند از حجم قابل‌توجهی از بیکاران کنونی بکاهد. آمارهای بسیاری در رابطه با میزان اشتغال و بیکاری در کشور وجود دارد. داده‌نمای زیر برگرفته از گزارش مرکز آمار ایران درباره آخرین وضعیت اشتغال در زمستان۱۴۰۱ است.

استان‌هایی با کمترین نرخ بیکاری

سمنان ۵.۷درصد
ایلام ۶.۸درصد
بوشهر ۷.۳درصد
خراسان ‌جنوبی ۷.۳درصد

استان‌هایی با بیشترین نرخ بیکاری
کردستان ۲۰.۵درصد
کرمانشاه ۱۵.۱درصد
چهارمحال و بختیاری ۱۳.۵درصد
لرستان ۱۲.۸درصد