تلاش مستمر برای شناساندن اسطوره‌های ملی

سینما به‌عنوان مهم‌ترین و تأثیرگذارترین ابزار رسانه‌ای برای معرفی شهدای دلپاک و افتخارآفرین ایران، نقش به سزایی دارد اما آنچه به روشنی در سال‌های اخیر می‌بینیم کم‌کاری‌هایی است که در این -زمینه چه از سوی مدیریت‌ها و چه از سوی فیلمسازان- انجام می‌شود. در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ آثار ارزشمند متعددی به لحاظ کمی و کیفی با محوریت زندگی و مفاهیم و ارزش‌های مدنظر شهدا ساخته شده، اما هر چه جلوتر آمدیم این آثار کم و کمتر شد.

پرداختن به زندگی شهدا و الگوسازی آنها در سینمای ایران می‌تواند جامعه را از فتنه دشمنان و هجوم آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی نجات دهد. البته این کاری است که در تمام دنیا انجام می‌شود. در دنیا کسانی‌که زندگی‌شان را فدای آب و خاک‌شان می‌کنند ارج می‌نهند. چون آنها کسانی هستند که برای حفظ امنیت و تمامیت ارضی کشورشان جان‌شان را کف دست‌شان می‌گذارند و بی‌ربط نیست اگر آنها را اسطوره بنامیم. بزرگداشت‌ها و یادبودهای مختلف، آثار هنری ارزنده و هزار‌برنامه می‌چینند تا یاد و منش شهدای‌شان را در ذهن مردم زنده نگه دارند.

هنوز که هنوز است در هالیوود با مضمون جنگ جهانی اول و دوم فیلم‌های قوی در ژانرهای مختلف می‌سازند که حس وطن‌پرستی را بین مردم کشورشان بیدار نگه‌دارند. چرا که اگر این حس در نهاد مردم حتی برای مدتی کمرنگ شود بیگانگان وارد میدان می‌شوند و برای کشور برنامه‌ریزی‌هایی می‌کنند که تبعاتش تا سال‌ها دامنگیر تمام مردم می‌شود.

کمااین‌که در چند ماه گذشته هم دیدیم که همین دشمنان کاری کردند که حتی اندکی از مردم به تیم ملی فوتبال کشورمان هم پشت کردند. دقیقا بخشی از آنچه در این چند ماه دیدیم به‌دلیل کم‌کاری‌های فرهنگی بود. به این خاطر که متولیان فرهنگی تلاش مستمری جهت شناساندن اسطوره‌های ملی و خط‌مشی فکری و اهداف‌شان نکردند.

صرفا با نصب یک تابلو و بنر در کوچه و خیابان نمی‌شود فرهنگ شهادت و ایثار را زنده نگه داشت. چند درصد از جوانان کشور ما دقیقا می‌دانند که سردار حاج‌قاسم سلیمانی که بود و چه کارهایی برای ایران و خاورمیانه انجام داد؟ شناساندن چنین بزرگمردانی به جامعه که تعدادشان در کشور ما کم هم نیست از بزرگ‌ترین وظایف حوزه فرهنگی و هنری است. سینمای ایران کمتر به زندگی شهدا و نقش موثر آنها در رویدادهای مهم تاریخ معاصر پرداخته. در چرایی این کم‌کاری باید به نقشی که برخی جریان‌های سینمایی در داخل و خارج از کشور دارند، بپردازیم. مثلا جشنواره‌های جهانی جریان‌سازی می‌کنند و وقتی پیرو استانداردهای چندگانه با جهتگیری مشخص به فیلم‌ها جایزه می‌دهند، یعنی فیلمسازان را به سمت و سوی معینی سوق می‌دهند.

کمااین‌که در جشنواره‌های داخلی هم بارها شاهد جهتگیری فیلم‌ها به سمت شاخصه‌هایی از پیش تعیین‌شده بودیم. حمایت نکردن نهادهای ذی‌ربط، نبود زیرساخت‌های لازم، بی‌انگیزگی فیلمسازان و بسیار عوامل دیگر، باعث می‌شود به زندگی شهدا و الگوسازی آنها در سینمای ایران توجه چندانی نشود. برای ساخت آثاری که فرهنگ شهادت و از خودگذشتگی را سرلوحه کارشان قرار می‌دهد باید فیلمسازانی که دغدغه پرداخت به این مضامین را دارند، حمایت شوند و برنامه‌ریزی وسیع و کلانی در این زمینه انجام شود.