از جامعه شناسان پرسیده‌ایم، یلدا چگونه به حفظ خانواده کمک می‌کند و چرا خانواده ایرانی برای حفظ این آیین به آب‌وآتش می‌زند؟

خانوادگی‌ ترین شب

چگونه یلدایی به‌یاد ماندنی برگزار کنیم؟

یلدا تمرین محبت و سادگی

قدیم‌تر‌ها یک سفره روی زمین پهن می‌کردند و همه میوه‌ها و شیرینی‌ها را درون آن می‌گذاشتند. آن هم در خانه پدربزرگ و مادربزرگ. تا صبح صدای خنده و شادی مهمان‌ها بلند بود. آنها که می‌توانستند خوب شعر بخوانند فال حافظ می‌خواندند و ماجرای تفسیر شعرهای حافظ نیز باب شوخی و خنده را در بین مهمان‌ها باز می‌کرد.
کد خبر: ۱۳۹۱۴۷۹
نویسنده ملیحه محمودخواه - گروه جامعه

خوراکی‌های داخل سفره به انار و هندوانه ختم می‌شد و خبری از انواع شیرینی، باقلوا و تجملات در سفره‌ها دیده نمی‌شد. دور‌همی‌ها بی‌پیرایه بود و چشم و هم‌چشمی جایی در دورهمی شب یلدا نداشت. هرکسی هم اگر خوراکی در منزل داشت باخود به خانه میزبان می‌برد تا شب‌چله از نظر مالی به کسی فشار نیاید. اینها سبب می‌شد دورهمی شب‌چله به همه خوش بگذرد.

این روزها دورهمی‌ها به‌خصوص در شب یلدا رنگ و بوی تجملات به‌خودش گرفته است و آن‌قدر هزینه‌های برگزاری این دورهمی‌ها بالا رفته که خیلی‌ها عطای این جمع‌ها را به لقای آن می‌بخشند. در حالی‌که بسیاری از کارشناسان بر این باورند که اگر قرار است دورهمی و مهمانی‌ها ادامه پیدا کند باید از اسراف سختگیری پرهیز کنیم.

چشم هم‌چشمی‌هایی که خانواده را از هم دور می‌کند

حجت‌الاسلام مهدی دهقان، مشاور خانواده از آن دست کارشناسانی است که روی این موضوع تاکید می‌کند و می‌گوید: «این اسراف‌ها و چشم و هم‌چشمی‌ها بساط دورهمی‌ها را از بین می‌برد. قبلا یک استکان چای و چند پرتقال کافی بود تا چند خانواده دور هم جمع شوند و شب یلدا را با هم تا صبح سپری کنند اما این تجملات سبب شده در حال حاضر خانواده‌ها از هم فاصله گرفته و حضور بزرگ‌ترهای فامیل کمرنگ‌تر شده و ارزش آنها پایین‌تر بیاید.»

یلدا و احترام به بزرگ‌ترهای فامیل

قدیم‌ها وقتی یک بزرگ‌تر در داخل جمعی حضور داشت، ارزش و قیمت آن جمع بیشتر بود اما حالا حرمت و احترام قبلی برای بزرگ‌ترها حفظ نمی‌شود. این موضوعی است که این مشاور به آن اشاره کرده و می‌گوید: «در شب یلدا باید احترام و عزت بزرگ‌تر‌ها حفظ شود و این تمرینی است برای سایر روزهای سال.»
او تاکید می‌کند که «دلیل اصلی دور هم جمع شدن‌های‌مان این است که به همه خوش بگذرد پس دست از پرسیدن سؤال‌های بی‌مورد که مورد رنجش دیگران می‌شود، بردارید. این‌که چرا فرزندتان ازدواج نکرده، چرا بچه‌دار نمی‌شوید، چقدر حقوق می‌گیرید و... از جمله سؤال‌هایی است که اصلا به کسی مربوط نیست و بیشتر رنگ و بوی دخالت دارند. تلاش کنید از بیان این سؤال‌ها خودداری کنید، زیرا شاکله شخصیت یک خانواده یا یک نفر را زیر سؤال می‌برد و در واقع نتیجه‌اش از هم پاشیده شدن محبت در بین افراد است.»

بحث سیاسی نکنید

یکی از مباحثی که اصولا در جمع‌ها زیاد در مورد آن صحبت می‌شود مباحث سیاسی است. دهقان معتقد است در شب‌چله از این بحث‌ها دوری کنید، زیرا پرداختن به مباحثی که توان تغییر یا تاثیر‌گذاری در آن را ندارید بی‌فایده است. در واقع وقتی نمی‌توانیم تاثیری در بحثی داشته باشیم صحبت کردن در مورد آن می‌تواند سبب ایجاد یاس و ناامیدی شود. گاهی اوقات در این دورهمی‌ها پا را فراتر می‌گذاریم و به تفتیش عقاید یکدیگر پرداخته و در مورد مسائل اعتقادی هم سؤال می‌پرسیم و این هم بسیار اشتباه است و سبب می‌شود دورهمی‌های‌مان را با چالش روبه‌رو‌کنیم. این که فرزندت نماز می‌خواند یا نه، امسال چند روزه قضا دارید یا این‌که توانستید خانه بخرید یا نه و ده‌ها سؤال دیگر در واقع تجسس در زندگی شخصی افراد است و این می‌تواند آنها را کم‌کم از دورهمی‌های دیگر دور کرده و اعتماد به‌نفس آنها را کم کند.

برای دیگران قوت قلب ایجاد کنید

این‌که در جمعی نقاط مثبت دیگران را ببینید و از آن تعریف کنید از شما چیزی کم نمی‌کند بلکه به عزت و احترام شما اضافه می‌کند. تلاش کنید اگر در جمعی کسی از شما نظری پرسید حتما نظر مثبت بدهید این را مشاور خانواده می‌گوید و تاکید می‌کند: «بکوشید برای دیگران قوت قلب ایجاد کنید. اگر کسی از شما نظر‌خواهی کرد با روی باز پاسخ دهید. از همه چیز تعریف کنید؛ هندوانه و از هر چیزی که میزبان برای پذیرایی از شما تدارک دیده است اما در این تعریف‌ها غلو نکنید. در حد معقول تلاش کنید از زحمتی که میزبان برای دورهمی کشیده است تشکر کنید. این تعریف‌ها و تمجیدهای منطقی می‌تواند در ادامه این دورهمی‌ها و جمع‌ها تاثیر‌گذار باشد‌.» او ادامه می‌دهد: «نقاط قوت هم را تقویت کنید و تا جایی که می‌توانید به عقاید هم احترام بگذارید. قطعا همه در خانواده‌های خود افرادی داریم که با ما هم عقیده نیستند اما در دورهمی‌ها برای آن‌که شب خوبی را سپری کنیم باید هوای هم را داشته باشیم و اجازه ندهیم تغییر عقیده ما را از هم دور‌کند.»

روزنامه جام جم 

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
اجتهاد زنان سیره عُقلاست

درگفت‌وگو با رئیس دانشکده الهیات دانشگاه الزهرا ابعاد بیانات رهبر انقلاب درخصوص تقلید زنان از مجتهد زن را بررسی کرده‌ایم

اجتهاد زنان سیره عُقلاست

نیازمندی ها