چترسوراخ صندوق بیمه‌کشاورزی

ارزش صندوق تا جایی مهم جلوه داده می‌شد که گروهی از مسئولان علت متضرر شدن کشاورزان را به عضو نبودن در صندوق بیمه محصولات کشاورزی ربط می‌دادند، اما عملکرد این صندوق طی سال‌های اخیر و پرداخت نشدن غرامت‌ها باعث شده تا کشاورزان رضایتی از آن نداشته باشند و ادامه این روند می‌تواند موجب بیمه نکردن محصولات در سال‌های آینده شود.

از دهه‌۷۰ و با شدت گرفتن خشکسالی‌ها در ایران درد کشاورزان دو چندان شد. کم آبی‌ها و باران‌های بی‌موقع و سیلاب‌ها خسارات زیادی به محصولات آن‌ها وارد کرده و با از بین رفتن دسترنج‌شان هر سال بیش از پیش متضرر می‌شدند. به همین علت بحث بیمه محصولات کشاورزی و باغی به‌عنوان یک راهکار برای جبران خسارات مطرح شد. بر همین اساس صندوق بیمه محصولات کشاورزی با هدف حمایت از کشاورزان ایجاد شد تا فعالان این عرصه متناسب با حق بیمه‌ای که پرداخت می‌کنند از خدمات بیمه‌ای این صندوق بهره‌مند شوند، اما حالا عدم پرداخت غرامت بیمه‌ای محصولات کشاورزی موجب انتقاد کشاورزان و باغداران در مناطق مختلف شده و متولیان نیز با وعده‌های بی‌عمل، این‌بار پایان آذر را برای پرداخت‌ها مشخص کرده‌اند. این در حالی است که کشاورزان حق‌بیمه خود را به‌صورت کامل واریز کرده‌اند، اما حدود یک سال است هیچ دریافتی نداشته‌اند.

ایران، کشوری حادثه خیز

ایران به‌عنوان یکی از حادثه خیزترین کشور‌های دنیا مطرح است. کشوری با اقلیم‌های مختلف که حوادث غیرمترقبه بیش از هر چیز دیگری به زمین‌های زراعی و باغات آن آسیب می‌رسانند. فقط اگر به سیلاب‌های اخیر نظری بیندازیم، مشخص می‌شود تقریبا تمام استان‌ها زمین‌های کشاورزی زیادی را از دست داده و ضرر‌های زیادی را متحمل شده‌اند. به همین دلیل همیشه کشاورزان به‌دنبال یک حامی می‌گشتند تا در شرایط سخت آن‌ها را تنها نگذاشته و حداقل بخشی از خسارات وارد شده را جبران کنند. برهمین اساس، صندوق بیمه محصولات کشاورزی گزینه خوبی بود که با ایجاد و شروع به کار آن می‌شد با دلگرمی بیشتری کار‌ها را پیش برد. با این‌که کشاورزان در تمام ایران از بیمه محصولات‌شان استقبال خوبی داشتند، اما عملکرد این صندوق آن‌ها را دلسرد کرده و در سال زراعی گذشته صندوق بیمه محصولات کشاورزی لرستان نتوانسته رضایت کشاورزان و باغداران بیمه شده را جلب کند، موضوعی که موجب انتقاد کشاورزان این استان از خروجی این صندوق شده است.

قانونی در حد یک نوشته

ماده واحده قانون بیمه کشاورزی مصوب ۲۲دی ۱۳۸۷ هدف صندوق را انجام بیمه انواع محصولات کشاورزی، دام، طیور، زنبورعسل، کرم ابریشم و آبزیان پرورشی در مقابل خسارت‌های ناشی از سوانح طبیعی و حوادث قهری نظیر تگرگ، توفان، باد گرم، خشکسالی، زلزله، سیل، سرمازدگی و یخبندان، آتش‌سوزی، صاعقه، آفات و امراض نباتی عمومی و قرنطینه‌ای، امراض واگیر حیوانی عمومی و قرنطینه‌ای و همچنین بیمه ابنیه، تأسیسات، مستحدثات، قنوات، چاه‌های آب کشاورزی، تأسیسات آبیاری، فعالیت‌های کشاورزی و عوامل تولید نظیر ماشین آلات، ابزار و ادوات کشاورزی در قبال حوادث بیمه پذیر به‌عنوان وسیله‌ای برای نیل به اهداف و سیاست‌های بخش کشاورزی عنوان کرده است.

۱۱ ماه انتظار

لرستان، مشتی است از نمونه خروار؛ جایی که در روستای رومشکا، کشاورزان این منطقه با گذشت یک سال هنوز نتوانسته‌اند غرامت‌های‌شان را دریافت کنند. یکی از باغداران می‌گوید: «کشاورزان این شهرستان محصولات خود را بیمه کرده‌اند، اما از سال گذشته چیزی به آن‌ها پرداخت نشده و همچنان منتظر هستیم.» باغداران و زارعان لرستانی باید کم‌کم کار‌های سال‌آینده را شروع کنند و برای این کار نیازمند دریافت پول‌هایی هستند که روی آن حساب باز کرده‌اند، چون هزینه‌ها به‌شدت بالا رفته و از خرید بذر و کود و آفت کش‌ها گرفته تا تامین آب و دیگر اقدامات همه به پول احتیاج دارند. به گفته کشاورزان رومشکانی، حدود ۱۱ ماه است که به‌رغم مراجعه به صندوق بیمه محصولات کشاورزی، هنوز موفق نشده‌اند غرامت محصولات خود را دریافت کنند.

تبدیل قول‌ها به وعده

هر چند کشاورزان از تاخیر در پرداخت غرامت‌های بیمه‌ای انتقاد دارند و انجام نشدن این کار را ضرر بیشتری برای خود می‌دانند در مقابل، مسئولان قول پایان آذرماه را برای انجام این کار داده‌اند. البته عملی نشدن قول‌های قبلی باعث شده کشاورزان نام وعده روی حرف‌های آن‌ها بگذارند و اعتمادی به آن نداشته باشند. در همین ارتباط مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی لرستان با بیان این‌که تأخیر در پرداخت غرامت‌های بیمه‌ای محصولات کشاورزی در استان طی امسال دو دلیل دارد، می‌گوید: «یکی از این دلایل تغییر در روش بررسی خسارت‌هاست. قبلا روش بررسی خسارت‌ها به‌صورت سنتی بود، اما امسال این امر به‌صورت ماهواره‌ای و مزرعه به مزرعه انجام شده است. مهم‌ترین دلیل دیگر در تأخیر پرداخت غرامت‌های صندوق بیمه، عدم تأمین اعتبار از سوی دولت است.» فتح ا... رفیعی با اشاره به این‌که باید در کل کشور بیش از ۵۰۰۰ میلیارد تومان غرامت پرداخت شود، ادامه می‌دهد: «متأسفانه دولت تا الان اعتباری به صندوق نداده است.» وی با بیان این‌که در کل کشور واریزی نداشته‌ایم، وعده پرداخت غرامت محصولات کشاورزی را تا پایان آذر اعلام می‌کند، اما نکته حائز اهمیت این است که اگر هر قدر این پرداخت‌ها طولانی‌تر شود کار کشاورزان هم زمین مانده و ضربه بزرگی به تولیدات سال آینده می‌خورد.

روزنامه جام جم