مرض‌قند، ایستگاه‌پایانی سبک‌زندگی ناسالم

وی هشدار می‌دهد اصولا آن تعدادی که از بیماری خود خبر ندارند، وقتی متوجه دیابت خود می‌شوند که کار از کار گذشته و با یکی از عوارض دیابت روبه‌رو شده‌اند.

دیابت، بیماری قرن است. این بیماری خاموش به خودی خود مشکل‌ساز نیست، اما وقتی فردی دیابت گرفت اگر برای حل این معضل سبک زندگی‌اش را تغییر ندهد، آن‌وقت است که عوارض مختلف مانند مشکلات چشم، بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های کلیوی و... سراغش می‌آید و این عوارض است که فرد را از پا درمی‌آورد. رئیس انجمن دیابت کشور تاکید می‌کند: «اگر فردی دیابت گرفت و از خودش مراقبت نکرد، باید منتظر عواقبی مانند مشکلات دندان، لثه، کوری، نارسایی کلیه، نیاز به دیالیز و پیوند کلیه، سکته قلبی، آسیب به اعصاب بدن، آسیب به پا و حتی احتمال قطع پا باشد.»

کرونا و رشد آمار دیابتی‌ها

به گفته رجب، شیوع بیماری کرونا در دو سال گذشته، شرایط را برای افزایش دیابت مهیا کرده‌است، به طوری که از سال گذشته تا امسال ۲.۵درصد آمار دیابتی‌ها افزایش یافته‌است. قرنطینه، تغییر سبک‌زندگی و تغذیه نامناسب از مواردی است که سبب افزایش چاقی در افراد شده و همین موضوع، آمار دیابت را تا حدود زیادی بالا برده‌است.

انواع دیابت و عوارض آن

رئیس انجمن دیابت درباره عوارض مرض قند این‌گونه توضیح می‌دهد: «سازمان جهانی بهداشت دیابت را به چهار دسته تقسیم می‌کند: دیابت نوع یک، نوع ۲، دیابت بارداری و دیابت همراه با بیماری‌های دیگر که هر کدام خطر‌های خود را به دنبال دارد. اما شایع‌ترین این دیابت‌ها نوع یک و ۲ است. در واقع بیش از ۵ تا ۱۰درصد دیابتی‌ها دیابت نوع یک دارند، اما بیش از ۸۵درصد دیابتی‌ها، دیابت نوع ۲ دارند که علت اصلی آن تغییر در شیوه زندگی مانند بی‌تحرکی، تغذیه ناسالم، افزایش وزن و... است. به همین دلیل می‌گوییم افرادی که چاق هستند، ممکن است بیش از ۸۰ درصد در طول زندگی‌شان به دیابت مبتلا شوند.»
وی درباره علائم احتمالی ابتلا به دیابت می‌گوید: «اگر احیانا دچار تشنگی شدید شدید و مدام احساس کردید نیاز به خوردن آب دارید، به داشتن دیابت در خودتان شک کنید. اگر در کنار این، پر ادراری، پرخوری و احساس خستگی مفرط هم دارید تا ۷۰درصد به داشتن دیابت در خودتان مطمئن شوید؛ زیرا این‌ها علائم ابتلا به دیابت به شمار می‌رود.»

۵ کلید طلایی درمان دیابت

همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. به گفته دکتر رجب، پیشگیری از دیابت پنج کلید طلایی دارد که اگر فرد آن را در سرلوحه زندگی خودش قرار دهد، می‌تواند تا ۹۰ درصد از مبتلا نشدن به دیابت مطمئن باشد؛ رعایت رژیم‌غذایی مناسب، قرار دادن ورزش در برنامه روزانه زندگی، کاهش وزن، کاهش استرس و قطع مصرف سیگار و دخانیات می‌تواند تا حدود زیادی فرد را در برابر دیابت مصون نگه دارد.

به اعتقاد این متخصص، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ما در زندگی، نوع تغذیه‌ای است که در برنامه‌های غذایی ما وجود دارد. استفاده از قند و شکر، مربا، عسل، شربت و نوشابه و انواع شیرینی و شکلات به طور روتین در برنامه غذایی ما قرار گرفته‌است و انواع غذا‌های سرخ‌کردنی در وعده‌های شام و ناهار ما قرار دارد که این‌ها سم مهلکی برای سلامت همه ما و به ویژه افرادی که در معرض دیابت قرار دارند، به شمار می‌رود.

درمان بدون تغییر سبک زندگی امکان ندارد

دکتر محمدرضا احمدی متخصص غدد نیز بر این باور است که درمان دارویی دیابت بدون تغییر سبک زندگی نمی‌تواند موثر باشد، اما اگر کسی سبک درست تغذیه و زندگی را سرلوحه زندگی خود قرار دهد، می‌تواند مصرف دارو را کاهش دهد یا قطع کند. وی می‌گوید: «درمان دیابت تغییر در شیوه زندگی و مدیریت استرس است. اما اگر فردی دیابتش دیر تشخیص داده شود و نتواند آن را کنترل کند، مجبور است انسولین تزریق کند. در حال حاضر یک‌چهارم بیماران دیابتی ناگزیر از تزریق انسولین هستند.»
دکتر احمدی، بزرگ‌ترین مشکل بیماری دیابت را بی‌علامتی آن عنوان و تاکید می‌کند که ممکن است فردی سال‌ها به دیابت دچار بوده، اما علائمی نداشته‌باشد و وقتی یکی از عوارضش نمود پیدا می‌کند تازه فرد متوجه می‌شود به دیابت مبتلا شده‌است.

هشدار به کسانی که اهل ورزش نیستند!

احمدی معتقد است که بی‌تحرکی به شدت در بین ایرانی‌ها رایج است. براساس آمار، سال ۹۹ سرانه ورزش هر فرد ۱۵ساله و بیشتر، به طور متوسط ۱۳ دقیقه و ۱۸ ثانیه در روز بوده که این بسیار پایین است و نشان می‌دهد ما زیاد با ورزش میانه‌ای نداریم. ورزش منظم در درازمدت نه تنها باعث بهبود کنترل دیابت نوع ۲ خواهدشد، حتی قادر است از بروز آن در افراد در معرض خطر نیز جلوگیری کند. در واقع باید گفت اگر فردی که در معرض دیابت است یا به تازگی متوجه داشتن دیابت در خود شده، زودتر شروع به ورزش کند، اثر ورزش در بهبود و کنترل دیابتش بسیار مشهودتر خواهدبود. روزی نیم‌ساعت پیاده‌روی، یکی از بهترین وساده‌ترین فعالیت‌هایی است که بیماران دیابتی می‌توانند انجام دهند.

افسردگی در کمین دیابتی‌ها

این پزشک به بحث دوری از فشار‌های روانی برای بیماران دیابتی اشاره کرده و ادامه می‌دهد: «استرس به شدت برای دیابت خطرناک است. دیابتی‌ها حداقل دو برابر بیشتر به افسردگی مبتلا می‌شوند و هرچه مدت افسردگی طولانی‌تر باشد، کنترل قند سخت‌تر است و این مسأله در کسانی که قبلا سابقه دیابت داشته‌اند تشدید می‌شود.»
به گفته وی به طور کلی دیابت، افسردگی و استرس دیابت را در یک دور باطل تشدید می‌کند که کنترل استرس‌ها و درمان هریک می‌تواند این دور باطل را متوقف کند.

روزنامه جام جم