نیاز ژانر وحشت؛ مطالعه و مهارت

به گزارش جام جم آنلاین، خاستگاه این ژانر باور‌های اسطوره‌ای، دینی و آیینی، خرافی و افسانه‌های پریان است؛ موضوعاتی که به‌وفور در منابع فرهنگی و ادبی وجود دارد. اماکن ترسناک، شخصیت‌های ماوراءالطبیعه مثل غول، جن و پری از عناصر مرسوم در فرهنگ شفاهی ایرانی به‌خصوص در فرهنگ فولکلور هستند. توجه به داستان‌های دین‌شناختی، هزار و یک شب، اسطوره‌ها و افسانه‌ها نشان می‌دهد آفرینش این‌گونه آثار، منشأ و پیشینه‌ای کهن در آثار کلاسیک فارسی دارد.

اما چرا این ژانر در سینمای ایران غایب است؟ احتمالا اولین دلیل آن به نداشتن مطالعه عمیق دست‌اندرکاران سینما مربوط می‌شود. چون همان‌طور که گفته شد خاستگاه این ژانر در داستان‌ها و ادبیات کلاسیک است.
وقتی مطالعه ادبیات کلاسیک در دستور کار نباشد، به‌طور طبیعی آشنایی با این داستان‌ها صورت نمی‌گیرد در‌حالی‌که این داستان‌ها، منبع سرشار و غنی‌ای برای پیدا کردن سوژه‌های نابی هستند که دستمایه نوشتن فیلمنامه و ساخت اثر سینمایی می‌شود و می‌تواند مؤلفه‌های فرهنگی، بومی و ملی را به تصویر بکشد.
اما شاید دست‌اندرکاران سینما از نداشتن اقبال مخاطب به این ژانر نگرانند، ولی باید گفت از آنجا که داستان‌های وحشت متشکل از پنج عنصر اصلی پیش‌آگاهی دادن و زمینه‌چینی، ترس، تعلیق، رازآلودگی و خیال‌پردازی است در صورتی‌که در قالب قصه‌ای جذاب و گیرا پرورانده شود، مخاطب را با خود همراه می‌کند. به عبارتی، هم به‌دلیل پیشینه تاریخی این داستان‌ها در ادبیات کلاسیک و هم به‌دلیل برانگیختن قوه خیال و وجود تعلیق، بستر لازم برای جذب مخاطب را دارد و قطعا اطمینان برای جذب مخاطب، نگرانی ورود به این ژانر را از بین می‌برد.

یا شاید دلیل آن بر مهارت‌های فرمی لازم برای ساخت چنین آثاری دلیلی بر وجود نداشتن آن در سینمای ایران است. عناصر پنج‌گانه‌ای که نام برده شد، نیاز به مهارت‌های سینمایی از کارگردانی و فیلمبرداری گرفته تا طراحی‌های صحنه و چهره و لباس دارد تا داستان بتواند با فرم درست ارائه شود و قطعا ساخت چنین آثاری در نسبت با یک فیلم سینمایی آپارتمانی یا فیلمی با لوکیشن‌های محدود با داستانی که نه تعلیق دارد و نه رازآلودگی، سخت‌تر خواهد بود.

ولی به نظر می‌رسد در روزگاری که فرصت‌ها روز به روز برای مطالعه کمتر می‌شود، در روزگاری که فشار‌های زندگی، فرصت خیالپردازی و رویاسازی را به انسان نمی‌دهد، در روزگاری که تصویر و به‌خصوص سینما بیش از پیش جای خود را در میان هنر‌های دیگر باز کرده است، فیلم ژانر وحشت یکی از جذاب‌ترین و پرمخاطب‌ترین ژانر‌ها خواهد بود. یعنی سینمای ژانر وحشت می‌تواند کمبود مطالعه مخاطب را جبران و فرصت خیال‌پردازی را برای او فراهم کند.

منبع: روزنامه  جام جم