ضرورت شکل‌گیری مولفه‌های اقتصاد پویا

دولت سیزدهم نیز از چنین قاعده‌ای مستثنی نیست. در این خصوص لازم است هم‌افزایی مطلوبی در حوزه‌های سیاست خارجی و اقتصاد صورت گیرد و برآیند هر دو مولفه، به سمت و سوی تأمین منافع ملت ایران هدایت شود.

آنچه از خطوط کلان اعلامی از سوی دولت حجت الاسلام دکتر رئیسی استنباط می‌شود، این‌گونه است که این دولت تقویت بنیه اقتصادی کشور را نه‌ تنها ورای مرزها بلکه در درون محدوده جغرافیای کشور جست‌وجو می‌کند.

تاکید بر دو استراتژی رفع تحریم‌ ها و خنثی‌ سازی تحریم‌ ها در همین خصوص قابل ارزیابی و تحلیل است. بر این اساس، آنچه اصالت و موضوعیت دارد استراتژی خنثی‌ سازی تحریم‌هاست و اقتصاد کشور، هرگز نباید به متغیرهایی که مصدری بیرونی دارند، گره بخورد.

تجربیات تلخی که در خصوص برجام و شیوه مواجهه دولت آمریکا با این توافق حاصل شد، باید به پشتوانه و نمونه‌ای برای حرکت مستمر و رو به جلوی دولت در حوزه اقتصاد و سیاست خارجی تبدیل شود. چنین دیدگاهی البته ملهم از نقشه راهی است که رهبر معظم انقلاب در تئوری اقتصاد مقاومتی تدوین کرده‌اند و اکنون، دولت جدید سعی در عملیاتی کردن و عینی‌سازی این تئوری و روش دارد.

اکنون مقدمات گذار از وضعیت موجود به سوی وضعیت مطلوب فراهم است. در شرایط فعلی انباشت سرمایه که پشتوانه تولید و توسعه است، از مسیری جز اتکا به توان نیروهای داخلی گذر نخواهد کرد. قطعا سایر پدیدها، مولفه‌ها، فرصت‌ها و گشایش‌های اقتصادی باید در ذیل همین نگاه و چارچوب کلان تعریف شود.

وعده اساسی رئیس دولت سیزدهم در حوزه اقتصاد شرطی نکردن این حوزه و وابسته نبودن به قدرت‌های خارجی است که این مساله نشان از درک درست آسیب‌های یک اقتصاد وابسته دارد.

وقتی ما از یک اقتصاد وابسته به پدیده‌های بیرونی سخن می‌گوییم، به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه امکانات و توانمندی‌های ذاتی و اکتسابی خود را در این مسیر تهی خواهیم کرد.

اقتصادهای وابسته یا پیرامونی با کمترین تزلزلی در اقتصادهای مرکز دچار آشفتگی و پریشان‌حالی می‌شوند و معیشت مردم را مستقیم تحت تأثیر قرار می‌دهند.

با اندک مطالعه‌ای به روشنی می‌توان دریافت تمام تئوری‌های اقتصادی کلاسیک و مدرن پشتوانه تولید را سرمایه می‌دانند و چنانچه سرمایه در خدمت تولید نباشد، تولید مانند فرزندی فاقد پشتوانه خواهد بود. اما آنچه در این چرخه دارای اهمیت است بومی‌سازی روش‌های سرمایه‌سازی است تا در بزنگاه‌ها فرآیند سرمایه تحت تاثیر نوسانات بین‌المللی قرار نگیرد.

امید است انباشت سرمایه با نگاه به ظرفیت‌های داخلی کشور، مولد شرایط پایدارتر و بهتری برای کشور باشد. بدیهی است همه ظرفیت‌های کشور، باید در این مسیر و در راستای تحول عظیم اقتصادی در کنار دولت مردمی باشد تا کشور عزیزمان از گردنه‌های سخت اقتصادی و معیشتی عبور کند.

سجاد ریحانی نژاد - استاد دانشگاه / روزنامه جام جم