گزارش پشت صحنه از «کارستون» شبکه نسیم همراه گفتوگو با کارگردان تهیه‌کننده و مجری-بازیگر برنامه
به همین منظور شبکه امید تدارک مجموعه جدیدی با عنوان «بازی تاج و تخت» را با رویکرد طنز سیاسی برای مخاطبان این شبکه دیده که پخش آن به زودی آغاز خواهد شد.
این مجموعه به کارگردانی سید محمد حسینی و تهیه‌کنندگی علی نظارت و به قلم مرتضی درخشان در 13 قسمت تولید می‌شود که قرار است هر شب روی آنتن برود.
جام‌جم به پشت صحنه این مجموعه رفته و گزارشی از روند تولید آن داشته و با نویسنده، تهیه‌کننده، کارگردان و بازیگران اصلی آن گفتوگو کرده که اگر دوست داشتید می‌توانید در این گزارش همراه ما باشید.
بازیگران مشغول کارند
ساختمانی در خیابان دهم خالد استامبولی و در همسایگی یک آژانس اتومبیل، لوکیشن اصلی این مجموعه است. برای رسیدن به لوکیشن باید سربالایی خیابانی را که جنب پردیس سینمایی آزادی است طی کنیم.
ناخود آگاه نگاهمان به پردیس آزادی می‌افتد و این‌که پیش از کرونا روزهای تعطیل چه شور و هیجانی مقابل آن برپا بود و علاقه‌مندان به سینما مقابل این ساختمان در رفت‌وآمد بودند. اما چه سکوت تلخی جایگزین آن همه شور و انرژی شده است. بگذریم... به نشانی‌ای که یکی از عوامل داده می‌رسیم. گروه چند دقیقه‌ای را استراحت می‌کنند و به همین دلیل در اصلی آپارتمان باز است. با راهنمایی مرتضی درخشان نویسنده و یکی از بازیگران اصلی این مجموعه به اتاق کارگردانی می‌رویم که جنب آن در اتاق دیگری بازیگران مشغول کار هستند. اتاق کارگردان چندان وسیع نیست. اما یک پنجره و یک کتابخانه دارد که کلی کتاب از جمله هشت کتاب و نهج‌البلاغه در آن دیده می‌شود. همچنین تعدادی زونکن و دو نمایشگر که مقابل کارگردان است و یک پایه نور و دو مبل دو نفره. با شروع کار کولرها هم خاموش می‌شوند و خرداد در این اتاق خودنمایی می‌کند. سکوت همه جا را فرا می‌گیرد، چون کوچک‌ترین صدایی باعث توقف کار می‌شود. از جمله یکی از همین راننده‌های وانت که معمولا همه چیز از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را می‌خرند که مدام صدایش در کار اخلال ایجاد می‌کند و برای دقایقی کار متوقف می‌شود. در این بین کارگردان از دستیارش می‌خواهد که قاب دوربین را در پلان بعد تغییر بدهد. کات بعدی را که کارگردان می‌دهد، از او اجازه می‌گیریم تا وارد اتاقی شویم که بازیگران در آنجا حضور دارند.
بازسازی ستاد انتخابات
اولین چیزی که نگاهمان را به خود معطوف می‌کند، نقشه جهان روی دیوار و یک پرچم کنار اتاق است و دیواری که تا نیمه آن آبی رنگ شده است. دو فیلمبردار به همراه دوربین‌های‌شان در اتاق هستند که یکی از دوربین‌ها ثابت و دیگری روی تراولینگ و مدام در حرکت است. بازیگران پشت میزی نشسته‌اند که روی آن یک گلدان، یک لپ‌تاپ و یکسری کاغذ و دو فنجان چای هست. کنار اتاق هم یک کمد و گوشه‌ای دیگر یک کشوی چند طبقه قرار دارد. پشت بازیگران هم یک نمایشگر روی دیوار است که مدام عکس‌هایی را از کاندیداتوری یکی از بازیگران در انتخابات به نمایش درمی‌آورد. روی یکی دیگر از دیوارها نیز یک ساعت وجود دارد و پنجره‌هایی که با پارچه سیاه پوشانده شده تا نور وارد اتاق نشود. البته به جای نور خورشید، تعدادی پروژکتور در نقاط مختلف سقف نصب شده است. یک کتابخانه پر از کتاب هم در این اتاق قرار دارد.
مقابل بازیگران هم مرد جوانی -که دستیار کارگردان است و فیلمنامه‌ای را به همراه دارد- نشسته که به جای 9 نفر دیالوگ می‌گوید. این سکانس از زاویه دیگری فیلمبرداری می‌شود و به همین دلیل جای دوربین‌ها تغییر می‌کند. در این فاصله کولرها روشن شده و همه استراحت می‌کنند. به خصوص صدابردار که مرد جوانی است و مدام باید بوم صدا را بالای سر بازیگران به گونه‌ای نگه دارد که وارد قاب دوربین نشود و به همین خاطر موقع کات به دست‌هایش استراحت می‌دهد. ما هنوز از ماجرا و این‌که داستان از چه قرار است بی‌خبریم. به همین دلیل ترجیح می‌دهیم بدون مزاحمتی از پشت دوربین فقط نظاره‌گر باشیم. گریمور به سمت بازیگران آمده و فون روی صورتشان می‌زند. با اشاره کارگردان کولرها خاموش شده و سکانس دیگری ضبط می‌شود. باز هم راننده وانت و بلندگویش مزاحم کار می‌شود و کارگردان کات می‌دهد. برای دقایقی کار متوقف می‌شود تا نور و صحنه برای سکانس بعد چیده شود. از این رو بازیگران در اتاق کارگردانی به همراه کارگردان و دستیارش فیلمنامه را دورخوانی می‌کنند. در این اتاق هم یک وایت‌برد و تعدادی کاغذ روی دیوار نصب شده که نکاتی مربوط به قسمت‌های مختلف فیلمنامه روی آن نوشته شده است. ما هم در این بین برای صرف غذا به طبقه بالا راهنمایی می‌شویم که اتاق تدوین هم در آنجاست و کارگردان می‌تواند در فرصت‌هایی که به دست می‌آورد، در این اتاق روی تدوین سریال هم نظارت داشته باشد تا هر قسمت از این مجموعه به موقع به پخش برسد.
بازی با یک اسم مردانه
سارا فردوسی یکی از بازیگران این مجموعه است که در زمینه تئاتر، گویندگی و دوبله هم فعالیت می‌کند. او این اواخر در گروه نمایش برنامه «شبی با عبدی» بود که از شبکه نسیم پخش شد. فردوسی در این مجموعه نقش صادق را بازی می‌کند. بله صادق. یعنی یک اسم مردانه که به قول خودش ماجراهایی پشت این اسم پنهان است: بنا به دلایلی اسم کاراکتر من صادق است اما نمی‌توانم درباره جزئیات بگویم چون هنگام پخش بیننده‌ها دلیل این اتفاق را متوجه خواهند شد. ضمن این‌که همه گروه تلاش کرده‌اند یک مجموعه طنز را برای مردم بسازند که در این شرایط نیاز به شادبودن و خندیدن دارند.»
از آنجای که بازیگران خانم به نسبت آقایان در زمینه طنز با محدودیت‌هایی مواجه هستند، فردوسی دراین‌باره معتقد است: «به هر حال هم بحث سیاست است و هم طنز. با این حال ما در چارچوب تلویزیون کار کرده و سعی می‌کنیم یکسری شرایط را رعایت کنیم اما فکر می‌کنم همین محدودیت‌ها در طول این سال‌ها باعث‌شده به فکر خلاقیت و اتفاق جدیدی باشیم که همین مساله به بازیگر کمک می‌کند ذهن خلاقی داشته باشد.»
جیمی در لحظه مخاطب را غافلگیر می‌کند
سینا علیزاده هم چند سالی است در حیطه تئاتر فعالیت می‌کند و نقش جیمی را در این مجموعه بازی می‌کند که درباره ویژگی‌های این شخصیت به جام‌جم می‌گوید: «بازی در این مجموعه نخستین تجربه حضور من در یک مجموعه تلویزیونی است.در این مجموعه نقش جیمی را بازی می‌کنم که نقش بسیار جالب و عجیبی است و ویژگی‌های بسیاری دارد. یعنی در لحظه هر اتفاقی را رقم می‌زند و هر کاری را انجام می‌دهد. در کل پیچیدگی‌های ظریفی دارد که می‌تواند چنین نقشی برای هر بازیگری جذاب باشد چون من به عنوان بازیگر و اولین تجربه تلویزیونی توانسته‌ام خودم را با این نقش محک بزنم؛ بنابراین فکر می‌کنم با توجه به قصه و فضایی که این مجموعه و داستانی که به‌روز دارد و دوستانی که در آن حضور دارند، برای بیننده جذاب بوده و دوست داشته باشد سریال را دنبال کند. چون طنز این کار تلخ است و هدف ما خنداندن مردم نیست اما طنزی است که مخاطب را به تفکر وامی‌دارد.»
عطا شبیه برخی آقازاده‌هاست
عطا میراری هم از بازیگران این مجموعه است که پیش از این هم تجربه بازی در چنین فضاهایی را داشته که دراین‌باره به جام‌جم می‌گوید: «من کارمند شهرداری هستم و پیش از این با مرتضی درخشان در کارهای قبلی‌اش همکاری داشتم. در این مجموعه هم نقش عطا را بازی می‌کنم که هم نام خودم هست.
عطا آدمی است که زدوبند کرده و از هر موقعیتی برای پول درآوردن استفاده می‌کند؛ درست مثل برخی آقازاده‌ها! چهار سال پیش هم که با آقای درخشان سریال اینترنتی کار کردیم، هر دو مورد بی‌مهری برخی مسوولان قرار گرفتیم. امیدوارم با پخش این مجموعه دوباره آن اتفاق تکرار نشود. با این حال فکر می‌کنم بازی در چنین کاری که گفتن حرف مردم است، وظیفه ماست؛ بنابراین امیدوارم مردم این مجموعه را دوست داشته باشند.»
طلبکار باشید، نه طرفدار
مرتضی درخشان نویسنده و بازیگر این مجموعه است که در این باره به جام‌جم نکاتی را بیان می‌کند:
چطور شد به فکر نگارش چنین مجموعه‌ای افتادید؟ گویا این نخستین کار شما در این زمینه نیست و پیش از این هم تجربه کارهای سیاسی طنز در فضای مجازی را داشته‌اید؟
در دو دوره قبل انتخابات هم طنز سیاسی «آقای رئیس‌جمهور» را کار کرده بودم. بعد یک سریال انتخاباتی ساختیم که استقبال خوبی از آن شد. اما در این دوره انتخابات با دوستان شبکه امید صحبت کردیم و کار به مرحله نهایی و تولید رسید.
چرا شبکه امید؟ این کار می‌تواند در شبکه‌های سراسری بیشتر دیده شود. اما چرا خودتان را محدود به مخاطبان شبکه امید کردید؟
هدف ما بیشتر افرادی هستند که خیلی آلوده به سیاست نشده‌اند. یعنی نوجوان‌ها که هنوز پذیرش پیام‌های درست را دارند. بنابراین اگر برای این گروه سنی محتوا تولید کنیم، آینده بهتری را می‌توانند برای کشور رقم بزنند. ضمن این‌که وقتی بچه‌ها مخاطب یک برنامه یا مجموعه باشند، والدین‌شان هم مجاب به دیدن آن می‌شوند. بنابراین مخاطب این مجموعه فقط نوجوان‌ها نیستند و خانواده‌ها را هم شامل می‌شود.
از آنجا که به هر حال نوجوانان گروه سنی خاص و حساسی هستند که مجاب کردن و تاثیر گذاری روی آنها کار بسیار سختی است، فکر می‌کنید بتوانید پیامی را که می‌خواهید از طریق این مجموعه به آنها منتقل کنید و تاثیرگذار باشید؟
بله و به همین دلیل ما از زبان طنز برای این مجموعه استفاده کردیم. البته قرار نیست ما با این مجموعه تحول شگرفی ایجاد کنیم. ما تلاش‌مان را می‌کنیم که بتوانیم شروع خوبی داشته باشیم و امیدواریم بچه‌ها ببینند و دوست داشته باشند. تاثیر چند درصدی هم می‌تواند ما را قانع کند.
چطور شد خودتان هم بازیگر این کار شدید؟
من از همان ابتدا هم در فضای مجازی رئیس‌جمهوری بودم. در این سریال هم با نام خودم رئیس‌جمهوری هستم. ما در این مجموعه از مردم می‌خواهیم که درست ببینند و بشنوند.
نگران یکسری واکنش‌های منفی نیستید؟
به هر حال طبیعی است. وقتی قطار حرکت می‌کند، یک عده به آن سنگ می‌زنند.
پس انتظار پرتاب سنگ‌ها را دارید و به این حیطه ورود کردید؟
بالاخره در دوره‌های قبل هم سنگ خوردیم. البته امیدوارم این دوره جنبه‌ها بالا رفته باشد و سنگ‌های کمتری به سمت ما پرتاب کنند. به هر حال فضای انتخابات فضای خوبی برای انتقاد کردن است. چون حتی اگر عده‌ای انتقادپذیر هم نباشند، ژست انتقادپذیری را به خودشان می‌گیرند. ضمن این‌که ما همیشه از مردم خواسته‌ایم و در این کار هم به آنها می‌گوییم که طلبکار باشید، طرفدار نباشید. چون خیلی‌ها برای حرکات کاندیداهایشان توجیه پیدا می‌کنند. در صورتی که اصلا درست نیست. حتی باید از کاندیداهای خودتان انتقاد کنید.
مهم‌ترین ویژگی این مجموعه از نگاه شما چیست؟
این‌که فیلمنامه‌ها به‌روز است و براساس اتفاقات روز نوشته می‌شود. یعنی من و تیم نویسنده‌ها همگی روزنامه‌نگار هستیم و بیشتر سعی می‌کنیم انتخابات را از نگاه ژورنالیستی ببینیم و بنویسیم. در فضای انتخاباتی معمولا خیلی خبرهای ضدونقیض به مردم می‌رسد که باعث عصبی‌شدن آدمها می‌شود. ما در این مجموعه سعی می‌کنیم کار سوت زودپز را انجام بدهیم و فشارهای عصبی را با دیدن این مجموعه از روی مردم برداشته یا کمتر کنیم.
از آخرین سامورایی تا بازی تاج و تخت
سید محمد حسینی، کارگردان جوان این مجموعه است که تجربه کارگردانی تئاتر دارد. او درباره تجربه ساخت یک مجموعه طنز سیاسی و مخاطبان نوجوان آن به جام‌جم می‌گوید: «مجموعه «بازی تاج و تخت» به سفارش شبکه امید و آقای سالم، مدیر شبکه ساخته می‌شود، اما قرار است روی آنتن یکی از شبکه‌های سراسری هم برود. کلیت فضای این مجموعه طنز است و داستان در همین دوران و سال 1400 می‌گذرد. اتفاقات طنزی که در قصه رخ می‌دهد و نوع قاب‌ها مناسبات تلویزیون را ندارد. یعنی شوخی‌ها کاملا جدی است. یعنی ما، هم حرف از اصلاح‌طلب می‌زنیم و هم از اصولگرا و به طور مستقیم شوخی می‌کنیم. به نوعی نگاهمان به همه گروه‌ها و جناح‌هاست، اما اشاره به شخص خاصی نداریم.»
وی ادامه می‌دهد: «سعی کردیم در این مجموعه به گونه‌ای کار کنیم که بتوانیم روی نوجوان‌ها و به خصوص رای اولی‌ها تاثیرگذار باشیم. البته مخاطب ما صرفا نوجوانان نیستند و خانواده‌ها هم درگیر قصه می‌شوند. اما برای رای اولی‌ها می‌توان کمک خوبی باشد تا انتخاب آگاهانه‌تری داشته باشند. به همین دلیل فضای فانتزی این مجموعه زیاد است تا برای این رده سنی جذاب‌تر باشد.» حسینی با اشاره به مجموعه «گاندو» هم توضیح می‌دهد: «فکر می‌کنم بعد از «گاندو» این دومین مجموعه سیاسی تلویزیون است که تا امروز هیچ مجموعه‌ای به این شکل در تلویزیون ساخته نشده است.»
این کارگردان در پاسخ به این‌که نگران برخی واکنش‌ها و اعتراض‌ها نسبت به این مجموعه نیستید هم می‌گوید: «ما در این مجموعه اشاره به شخص و فرد خاصی نداریم که حساسیت ایجاد کند. فقط به دنبال این هستیم کاری کنیم که مردم آگاهانه‌تر انتخاب کنند. ضمن این‌که ما در این زمینه بی‌طرف هستیم. با این حال امیدواریم مسوولان شوخی‌هایی که با آنها می‌کنیم را از ما بپذیرند.»
او همچنین درباره یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این مجموعه عنوان می‌کند:« زیبایی این کار در این است که همه اتفاقات و ماجراها به روز است و فیلمنامه بر همین اساس نوشته می‌شود تا برای مخاطب باورپذیرتر و جذاب‌تر باشد. با این حال تلاش می‌کنیم که این مجموعه مورد توجه مردم قرار بگیرد. انصافا تلویزیون هم خیلی در این زمینه حمایت می‌کند.» حسینی درباره عنوان سریال هم می‌گوید: «در ابتدا نام سریال «آخرین سامورایی» بود و پیشنهاد اولیه من «از گور برگشته» بود که در نهایت به «بازی تاج و تخت» تغییر کرد. فکر می‌کنم پاشنه آشیل این کار شوخی‌های سفت با آدم‌های سفت است.»
آمده‌ایم بصیرت افزایی کنیم
علی نظارت تهیه‌کننده این مجموعه نکاتی را دراین‌باره به جام‌جم می‌گوید: «آگاه‌سازی مردم به نظر من یک تکلیف است و این کار هم یک کار اعتقادی است. با توجه به این‌که سیاست موضوعی است که در آن حرف‌وحدیث و داستان زیاد است؛ بنابراین همگی سعی کردیم با اعتقادات‌مان این مجموعه را بسازیم تا بتوانیم آگاه‌سازی و بصیرت‌افزایی کنیم. ما در این مجموعه طرفدار هیچ‌کدام از کاندیداها نیستیم و فقط می‌خواهیم اتفاقاتی را که در این زمینه می‌افتد در قالب طنز بیان کنیم. به نظرم مهم‌ترین ویژگی این مجموعه این است که تا به حال چنین کاری با این ویژگی‌ها و خطوط قرمز در تلویزیون ساخته نشده است. همه بچه‌های این کار ایمان دارند و با اعتقادشان وارد این مجموعه شده‌اند. یعنی نیامده‌اند که ستاد خبری یکی از کاندیداها شوند؛ بلکه به‌دلیل حمله‌های شبکه‌های ماهواره‌ای آمده‌اند تا در این جنگ‌رسانه‌ای بتوانند بصیرت‌افزایی کنند. به همین دلیل هم از بازیگرانی دعوت به همکاری کردیم که مخاطب بدون پیش‌زمینه‌ای از بازی آنها این مجموعه را ببیند و باور کند و تاثیر بگیرد و از طرفی از یک تیم جوان در کارگردانی و در بازیگری دعوت به همکاری کردیم. »
زینب علیپور طهرانی - رسانه / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
