چرخ سفال گران گنابادی نیازمند توجه مسئولان

روستای مند گناباد معروف به مهد سفال، روستایی که سفالگران زیادی داشته است و هنوز هم چرخ سفالگران آن خاک رس بی جان کویر را زیر دست هنرمندان و استادکاران می چرخاند و شکل و جان می بخشد.

دست ساخته های سفالین در حاشیه جاده آسیایی و کنار گذر مسیر گناباد مشهد، چشم مسافران زیادی را به سوی خود جلب می کند. و آن ها که با وسیله شخصی سفر می کنند اغلب با دیدن این هنر چشم نواز لحظاتی توقف می کنند و دمی به تماشای آین آثار و چرخ های گردان سفال و هنر سفالگری می پردازند. که بی شک برای همه جذاب است.

اما متاسفانه داخل شهر گناباد ، در میان زرق و برق کالاها و ویترین مغازه که اغلب چینی هستند، نمی توان محصول سفال خود گناباد را در گناباد به ندرت پیدا کرد.

داوود شهروند گنابادی به خبرنگار جام جم آنلاین می گوید: سفال در زندگی و اساس خانه ی ما جای به نسبت خوبی دارد و ما در منزل از سفال استفاده می کنیم که البته بیشتر جنبه تزئینی در چیدمان خانه را دارد.

حمیدرضا از هنرمندان گنابادی می کوید: گمان نمی کنم خانه ای در گناباد باشد که سفال در آن پیدانشود و سفال با زندگی ما از قدیم همراه بوده و هست.

این هنر مند گنابادی ادامه میدهد: سفال از گذشته های دور تا چندی قبل بیشترین فضای آشپزخانه ها و پذیرایی ها را به خود اختصاص می داده است.

وی می گوید: سفال در رسم و آیین مختلف همراه مردم بوده و نقش بسزایی داشته است بطور مثال، موقع جواب گرفتن از خانواده دختر برای ازدواج، رسم براین بود که ظرف ماست سفالی و خوش نقشی را به خانه ی دختر می بردند و موضوع اولیه خواستگاری را مطرح می کردند، چنانچه خانواده ی دختر ظرف سفالی را خالی بر می گرداند نشانه ی جواب مثبت بود و گرنه موافق نبودند.

مجتبی از دیگر شهروندان گنابادی  می گوید: سفال قدیمی شده است و دیگر این روز ها جایگاهی در زندگی ماندارد.

خانم انصاری که به سفال علاقه ی وافری دارد می گوید: سفال علاوه بر زیبایی که دارد و حس خوبی که به ما میدهد، هنر گذشتگان و هویت منطقه ی ماست و باید از آن حمایت کرد و هنوز هم ظرف های سفالی خاص وجود دارد که جایگزینی پیدا نکرده است مانند کشک ساب که برای تهیه غذای سنتی مانند اشکنه استفاده می شود.

در مهد سفال و روستای مند گناباد به سراغ چند کارگاه سفالگری می روم تا از زبان آنان که پای در گل سفال دارند اوضاع این روزهایشان را بپرسم.

ترابی جوان سفالگر مندی که به همراه پدر موی سفید کرده مشغول لعاب کاری روی دست ساخته های خود هست می گوید: سفال مند در حال فراموشی بود اما مدتی است که مردم تمایل بیشتر به این هنر پیدا کرده اند و اوضاع بهتر شده است. و اگر مسئولین کمی توجه و یاری کنند رونق به بازار سفال گناباد بر می گردد.

هادی توسلی که بیشتر از سی سال پشت میز سفالگری نشسته می گوید: روزگاری در همین منطقه مند بیش از 50 کارگاه سفالگری مشغول کار بود و همه ی کارگاه ها هم فعال و پر کار بودند و محصول این کارگاه ها به شهرها و استان های مختلف ارسال می شد.

توسلی ادامه میدهد : خاک رس گناباد کمی تیره تر از سایر مناطق سفال کار کشور و سرخ رنگ است و این ویژه گی مشتریان مخصوص خود را داشت.

در کارگاه سفالگری که بودم حرکت شایسته ای دیدم و آنهم بازدید دانش آموزان یک دبستان ابتدایی از این کارگاه بود.دانش آموزان با دیدن چرخ سفالگری و شکل گیری جالب گل زیر دستان استاد سفالگر بسیار ذوق زده می شدند وعلاقه ی زیادی برای نشستن پشت چرخ سفالگری پیدا کرده بودند که این امر بنظر می رسد در آینده ی این هنر بی تاثیر نباشد.

به سفال ها و نقش های آن که نگاه میکنم به این می اندیشم که این سفالینه ها روزگاری جهیزیه نو عروسان بود و تزیین سرا شاهان و از سفالگری شنیدم که دارا سفالش پر نقش تر بود و دوبار در کوره پخته می شد و دیگر مردم سفالشان کم نقش تر و یک بار پخت.

کارگاه های سفالگری گناباد چنانچه تقویت شوند و چنانچه بازارچه دایمی عرضه صنایع دستی در گناباد ایجاد شود هم بر رونق و سرزندگی هنرمندان منطقه می افزاید هم میراث گذشتگان را حفظ می کند و هم برای جوینگان کار اشتغل آفرینی می کند.

کمی توجه به داشته هایمان تیری است به چند هدف.