شعارمحوری، مشکلی است که همواره در تبلیغات انتخاباتی کاندیداها وجود داشته و هنوز خبری از برنامه‌های عملی نیست

برنامه‌های کاغذی برای چالش‌های واقعی

تا فرارسیدن سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری مدت زیادی باقی نمانده است. طبعا انتظار عمومی این است نامزدهایی که برای حضور در عرصه رقابت اعلام آمادگی کردند، رسما اعلام کنند چه برنامه‌هایی برای پیشبرد و پیشرفت کشور از یک‌سو و همچنین حل معضلات و مشکلات جامعه دارند.

کد خبر: ۱۳۱۴۷۲۲

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روزنامه جام جم، این انتظار بحق اما در طول چهار دهه گذشته کمتر تحقق پیدا کرده است. عمدتا در ایام انتخابات ریاست‌جمهوری، حرف‌هایی از سوی نامزدها با عنوان برنامه‌های دولت احتمالی و آتی می‌شنویم که بیشتر به شعار می‌ماند تا یک برنامه مشخص و مدون برای ارائه راهکارهایی برای ارتقای سطح مدیریت اجرایی کشور.

آفت شعارمحوری

از چند ماه پیش به این سو، نامزدهای متعدد برای حضور در انتخابات چه به صورت رسمی و چه به صورت تلویحی در این عرصه اعلام آمادگی کردند و برخی که هنوز از سایه تردید بیرون نیامدند و البته شاید چراغ خاموش حرکت می‌کنند منتظرند زمان ثبت‌نام فرا برسد تا در یکی از روزهای نام‌نویسی به ستاد انتخابات وزارت کشور بروند.

این مساله تقریبا یک روال و شیوه مرسوم هر انتخابات است که کاندیداها برای جلب توجه عمومی و کسب آرای مردم شعارها و وعده‌های رنگارنگی ارائه می‌کنند. ارتقای سطح زندگی مردم، رفع معضل بیکاری، ریشه‌کنی اعتیاد، تسهیل امر ازدواج، بهره‌گیری از امکانات بهداشتی و درمانی، افزایش سطح تولید، رونق کشاورزی، بهبود کیفیت محصولات، ارتقای سطح رفاه اجتماعی، رساندن کشور به خودکفایی در بخش‌های مختلف صنعتی و کشاورزی، بهره‌مندی از خدمات بیمه‌های درمانی و.... از جمله شعارهایی است که به طور معمول در هر انتخاباتی از جمله انتخابات ریاست‌جمهوری از سوی کاندیدا مطرح می‌شود.

اما مساله این است شعارها در لفظ و بیان البته جذابند و حتی ممکن است در برخی موارد باعث جلب آرای عمومی هم شود اما واقعیت آن است که سابقه نشان داده عمده این وعده‌های انتخاباتی در حد شعار باقی می‌ماند و قریب به اتفاق نامزدها هم از ارائه برنامه مشخص و مدون خود برای تحقق این شعارها و وعده‌های انتخاباتی ناتوان هستند.

نامزدها برنامه بدهند

وجود این ضعف عمده باعث شده بارها رهبر انقلاب در نشست‌های عمومی و همچنین سخنرانی‌هایشان از نبود برنامه از سوی نامزدهای انتخاباتی انتقاد کنند. ایشان در دیداری که با کارگران و فعالان بخش تولید در سال92 و در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری دهم داشتند به این نکته اشاره کردند که نامزدها باید با برنامه، باتدبیر و با حکمت باشند.

همچنین ایشان در سخنان زنده تلویزیونی روز 12اردیبهشت در یک توصیه مهم به افرادی که وارد عرصه انتخابات می‌شوند، فرمودند: این افراد از سخنان و وعده‌های فریبنده و بدون پشتوانه فکری و بدون در نظر گرفتن امکانات یا بدون اطلاع از آنها حتما پرهیز کنند. رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: کسانی که وارد عرصه انتخابات می‌شوند باید یک برنامه واقعی ارائه دهند به‌گونه‌ای که کارشناسان با شنیدن این برنامه، آن را تصدیق کنند.

به‌رغم تجربه 12دوره‌ای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری همچنان بحث نامزدهای بی‌برنامه و وعده‌های انتخاباتی به عنوان یکی از معضلات اساسی به شمار می‌آید. توقع این بود در سال‌های گذشته سازوکار و تمهیدی برای رفع این نقیصه از سوی دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات اندیشه می‌شد اما با این وصف، این مساله مغفول مانده است.

حتی انتظار این بود که مجلس شورای اسلامی نیز در قالب اصلاح قانون انتخابات برای حل این معضل تدبیری کند اما چنین نشد. در عین حال زمزمه‌های جدیدی نیز از سوی شورای نگهبان شنیده می‌شود مبنی بر این‌که این نهاد علاوه بر رسیدگی به صلاحیت نامزدهای انتخاباتی به موضوع برنامه‌محوری آنها هم توجه دارد.

در همین زمینه عباسعلی کدخدایی، ضمن حضور در برنامه بدون تعارف در پاسخ به این سوال که آیا شورای نگهبان برنامه کاندیداها را بررسی خواهد کرد، گفت: سال ۹۶ و بعد از ابلاغ سیاست‌های کلی انتخابات، شورای نگهبان مصوبه‌ای دارد و یکی از نکاتی که در آن مصوبه ذکر شده این بوده که افراد بتوانند برنامه‌ای ارائه کنند. کسی که می‌خواهد وارد این میدان بزرگ اجرایی شود، باید معلوم شود چه می‌خواهد بکند.

سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: گاهی اوقات در تبلیغات انتخاباتی می‌شنویم که مطالبی را مطرح می‌کنند که یا در توان آنها نیست یا غیرواقعی است. یا به تعبیر رهبر معظم انقلاب فریبنده است. اینها اغوا کردن مردم است؛ بنابراین تصمیم بر این شد شورای نگهبان از کاندیداها دعوت کرده و برنامه را بررسی کند و دنبال این هستیم که در این دوره این کار انجام شود.کدخدایی گفت: بررسی برنامه‌ها برای این است که توانمندی کاندیداها را اجمالا بتوانیم احراز کنیم.

همچنین هادی طحان‌نظیف، عضو حقوقدان شورای نگهبان در توییتی نوشت: برنامه نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری با کارنامه سنجیده می‌شود.با توجه به این اظهارات و گفته‌ها به نظر می‌رسد این بار شورای نگهبان به عنوان مرجع رسیدگی به صلاحیت نامزدهای انتخاباتی بیش از گذشته به برنامه محوری کاندیدا توجه نشان می‌دهد.

وعده‌هایی که محقق نمی‌شود

فصل انتخاب، ایام وعده و شعار نامزدهای انتخاباتی است و البته ناگفته نماند در طول دوره‌های گذشته برخی شعارها و وعده‌ها در جلب آرای عمومی نقش مهمی داشته و حتی زمینه پیروزی نامزدها را فراهم آورده‌اند. اما مساله به اینجا ختم نمی‌شود.

طبعا هر دولتی که با رای مردم بر سر کار می‌آید، این سوال اساسی از سوی جامعه مخاطب و رای دهندگان مطرح می‌شود که در زمان استقرار کابینه و در طول زمان فعالیت دولت‌ها زمان اجرایی شدن و تحقق وعده‌های انتخاباتی و شعارها کی فرا می‌رسد. واقعیت آن است به هر صورت هر دولتی که بر سر کار می‌آید حتما تلاش می‌کند به وعده‌های داده شده عمل کند.

اما در عین حال با توجه به این‌که برخی شعارها صرفا به منظور استفاده تبلیغاتی ارائه شده و اساسا تاریخ مصرف آن برای همان دوره است، کم‌کم از سوی دولتمردان به فراموشی سپرده می‌شود. از سویی دیگر برخی شعارها البته ممکن است امکان تحقق داشته باشند اما نوع تصمیم‌گیری، نحوه انتخاب کارشناسان و مشاوران،‌ گزینش مدیران اجرایی، تاثیرپذیری از فضای حزبی و تشکیلاتی، کم‌توجهی به انتقادات دلسوزانه و مشفقانه رقبا و منتقدان و... از جمله عوامل ناکامی و کم توفیقی دولت‌ها برای عملی کردن به وعده‌های انتخاباتی محسوب می‌شود.

طبعا برای این مساله هم باید تمهیدی از سوی نهادهای ناظر اندیشیده شود و به لحاظ قانونی امکانی فراهم آید تا در صورت بی‌توجهی به شعارهای ارائه شده، مجریان و دست اندرکاران اجرایی و در راس آن رئیس‌جمهوری مورد بازخواست قرار گیرند.