ورزش، بی‌بهره از ظرفیت‌‌های کلان اقتصادی

ورزش ایران قطعا پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در ۴ دهه گذشته داشته و این کاملا محسوس است. به خصوص در برخی رشته‌های توپی و تیمی مثل والیبال، بسکتبال، هندبال، فوتسال و کبدی. این پیشرفت در برخی رشته‌های انفرادی هم مشهود است. به عنوان مثلا در رشته‌های رزمی، قبل از انقلاب حرفی برای گرفتن نداشتیم اما حالا در المپیک و بازی‌های آسیایی جزو مدعیان اصلی هستیم.

ما در عین حال در ورزش جانبازان و معمولان هم توفیقات خوبی داشتیم و‌ این‌که توانسته‌ایم به جانبازان و معلولان توجه ویژه‌ای داشته باشیم، خودش از موضوعات مهم است.

فراموش نباید کرد که ورود بانوان به رشته‌های مختلف ورزشی و مقام‌هایی که آنها در بازی‌های المپیک، رقابت‌های جهانی و بازی‌های آسیایی به دست آوردند هم از جمله مهمترین افتخارات ورزشی کشورمان در سال‌های پس از انقلاب محسوب می‌شود.

در این چهار‌دهه در ارتباط با توسعه زیرساخت‌ها هم کارهای خوبی انجام شده و الان شاهد هستیم که ورزشگاه‌های خوبی در کشور به بهره‌برداری رسیده که از جمله آنها می‌توان به استادیوم‌های فوتبال در اهواز، مشهد، تبریز و شیراز اشاره کرد. البته این نیاز در بدنه ورزش کشور احساس می‌شود که امکانات و زیرساخت‌های ورزشی گسترده‌تر شود.

اما فارغ از موفقیت‌های به دست آمده به لحاظ کسب مدال و توسعه نسبی زیرساخت‌ها، ما در ایران نیروهای مستعد بسیاری در دو گروه آقایان و بانوان داریم و می‌طلبد که از نسل جوان بهتر از اینها استفاده شود. وجود نیروهای مستعد، خلاق و جوان، پتانسیل ارزشمندی است که از آن می‌توانیم در هر دو عرصه علمی و ورزشی استفاده بهینه کنیم که اگر این اتفاق بیفتد قطعا می‌توان از این ظرفیت‌ها، به نحو بهتری بهره برد.

متاسفانه‌ یک روال غلط جا افتاده که هرکس وارد چرخه مدیریت ورزش می‌شود می‌خواهد از ابتدا چرخ را اختراع کند و هیچ استراتژی تعریف‌شده‌ای در ارتباط با ورزش نداریم. این هم برمی‌گردد به ناآگاهی و ناکارآمدی تعداد زیادی از مدیران ورزشی ما در این ۴‌دهه اخیر. در واقع ما نتوانستیم از ظرفیت‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در بعد حرفه‌ای ورزش بهره‌برداری مناسبی داشته باشیم. این شاید بزرگترین چالش در سال‌های اخیر بوده و باعث شده سهم ورزش ایران از گردش مالی ۷۵۰ میلیارد یورویی ورزش در جهان چیزی نزدیک به صفر باشد.

نتیجه این‌که ما سال‌هاست خودمان را از ابعاد پر مزیت اقتصادی ورزش محروم کرده‌ایم و همین عامل باعث شده بسیاری از باشگاه‌های بزرگ ورزشی کشورمان بالاخص در فوتبال با ورشکستگی روبه‌رو شوند. متاسفانه مدیران ما آگاهی لازم به مباحث اقتصادی ندارند و حتی مدیریت هزینه را هم بلد نیستند.

در هر صورت اگر بناست ورزش بهتر از امروز باشد اول از همه باید تربیت مدیرانی آگاه را در دستور کار قرار دهیم تا این مدیران بر اساس هدفگذاری‌های کلان ورزش کشور حرکت کنند. در کل من به آینده خوشبین هستم چراکه نیروهای جوان و خلاقی داریم. امیدواریم قدر این نیروها را به‌خوبی بدانیم و بتوانیم از این کارخانه عظیم انسان‌سازی به بهترین نحو بهره‌برداری کنیم و بیشتر از قبل بتوانیم در عرصه‌های محتلف ورزشی دنیا بدرخشیم.

امیررضا واعظی‌آشتیانی - کارشناس ورزش المپیک