به گزارش جام جم آنلاین به نقل از نمناک، واژه آرتریت برای توصیف درد ، تورم و سفتی در مفصل یا مفاصل به کار می رود . آرتریت یک بیماری واحد نیست و چندین نوع مختلف دارد.
شواهد نشان می دهد که حدود 10 میلیون نفر در برخی کشور ها به بیماری آرتریت مبتلا هستند و این بیماری میتواند در هر سن و سالی در فرد بروز پیدا کرده و بر مفاصل او تاثیر بگذارد. برخی از انواع آرتریت در افراد مسن شایع تر است.
اگر دچار درد شدید مفاصل شدید و این درد بعد از گذشت چند روز از بین نمی رود باید سریعا به پزشک مراجعه کنید که شناسایی علت درد مفاصل شما، برای ارائه گزینه های مختلف درمانی بسیار مهم است.
اگرچه درمانی برای ورم و التهاب مفاصل وجود ندارد اما در سال های اخیر درمان ها بسیار پیشرفت کرده اند و برای بسیاری از انواع آرتریت به خصوص آرتریت التهابی، فواید آشکاری برای درمان در مراحل اولیه بیماری وجود دارد.
شناسایی دقیق علت بروز آرتریت کار دشواری است. چندین عامل سبب افزایش خطر ابتلا به آرتریت در فرد میشود که در برخی موارد ابتلا به این بیماری ناشی از ویژگی های ژنی و ارثی می باشد.
آرتریت با ایجاد درد سبب دشوار شدن زندگی فرد می شود ، علائم آرتریت از هفته به هفته و حتی روز به روز متفاوت است . بسیاری از انواع این بیماری دارای علائم طولانی مدتی هستند که البته در صورت انجام درمان و رویکرد درست ، می توانید علائم این بیماری را کنترل کنید.
در هر شرایطی که باشید ، فعال بودن از نظر جسمی به بهبود سلامت عمومی بدنتان کمک فراوانی می کند.
مفصل چیست و چگونه عمل می کند؟
مفصل به ناحیه ای گفته می شود که دو یا چند استخوان مانند انگشتان ، زانو ها و شانه ها با یکدیگر تلاقی دارند و مفصل، استخوان ها را در جای خود نگه داشته و به آن ها اجازه می دهد تا آزادانه در محدوده خود حرکت کنند .
بیشتر مفاصل بدن ما به وسیله یک کپسول قوی احاطه شده اند که این کپسول پر از مایعی غلیظی است که به روانکاری مفصل کمک می کند. این کپسول ها استخوان های ما را در جای خود نگه می دارند و آن ها این کار را با کمک رباط ها انجام می دهند.
انتهای استخوان ها داخل مفصل با غضروف پوشانده شده اند که این یک لایه صاف اما سخت است که باعث می شود، استخوان ها در حین حرکت بر روی یکدیگر بچرخند .
اگر بخواهیم استخوانی را جا به جا کنیم ، مغز ما سیگنالی به عضله می فرستد و سپس استخوان با کمک تاندون می چرخد و بنابراین عضلات نقش مهمی در حمایت از مفصل دارند .
علت های افزایش مایع درون مفصل :
همارتروز
شکستگی استخوان، پارگی رباط، منیسک ، بافت سینوویوم ، ضربه مختصر به مفصل فرد ابتلا به هموفیلی سبب بروز خونریزی درون مفصل می شود . به علت های خونریزی درون مفصل همارتروز Hemarthrosis میگویند.
کشیدگی و آسیب بافت سینوویال
کشیدگی و آسیب بافت سینوویال به دلیل پارگی های منیسک زانو سبب ترشح بیشتر مایع مفصلی می شود.
تومورهای بافت سینوویال
تومورهای بافت سینوویال و التهاب بافت سینوویال از علت های ترشح مایع مفصلی است .
اگر مفصل به هر علتی دچار آرتریت شود بافت سینوویال ملتهب می شود و مایع زیادی را ترشح می کند.آرتریت سبب التهاب مفصل در بافت سینوویال می شود. التهاب بافت سینوویال سبب ترشح مایع مفصلی می شود و یا ممکن است مقدار ترشح و تولید مایع مفصلی طبیعی باقی بماند اما خواص و جنس مایع مفصلی تغییر کند.
مهمترین علل آرتریت مفاصل :
آرتریت یا استئوآرتریت از علل آرتریت مفاصل است .
روماتیسم مانند آرتریت روماتوئید، تب روماتیسمی، اسپوندیلیت انکیلوزان، آرتریت پسوریازیسی، لوپوس نیز از مهمترین علل آرتریت مفاصل می باشد .
از مهمترین علل آرتریت مفاصل بیماری های متابولیک مثل نقرس می باشد .
عفونت های مفصلی مانند عفونت های چرکی، عفونت های سل ، عفونت های ویروسی نیز موجب ابتلا به آرتریت مفاصل خواهد شد.
رشد بافت سینوویال در بیماری هایی مثل روماتیسم مفصلی، عفونت سلی و یا تومورهای سینوویال نیز از علل ابتلا به آرتریت است .
بزرگ شدن استخوان مفصل در آرتریت از علل آرتریت مفاصل است .
در برخی از مواقع خود مفصل مشکلی ندارد و ورم مفصل به علت ورم بافت های اطراف آن می باشد مانند :
سابقه خانوادگی:
برخی از انواع آرتریت ارثی و ژنتیکی هستند و اگر خانواده فرد به این بیماری دچار باشد ، امکان ابتلا او نیز به این بیماری بیشتر است .
سن
با بالا رفتن سن خطر ابتلا به انواع آرتریت مانند آرتریت، روماتوئید آرتریت و نقرس افزایش می یابد.
جنس
خانم ها بیشتر از آقایان به روماتوئید آرتریت مبتلا می شوند.
آسیب به مفاصل
افرادی که مفصلشان به علت ورزش آسیب دیده باشد بیش از دیگران ممکن است به ورم مفاصل (آرتریت) دچار شوند.
چاقی
ابتلاء به آرتریت ، در افراد چاق و با وزن بالا افزایش می یابد زیرا در افراد چاق فشار بر مفاصل در ناحیه، زانو، لگن و ستون فقرات افزایش می یابد.
از آنجا که انواع مختلفی از آرتریت وجود دارد ، مهم است بدانید که کدام نوع از آن مبتلا هستید . انواع مختلف آرتریت دارای برخی شباهت و تفاوت های اساسی هستند .
استئو آرتریت
شایع ترین نوع آرتریت، استئوآرتریت است و تخمین زده شده که حدود 8.75 میلیون نفر به این نوع از بیماری آرتریت مبتلا هستند.
این بیماری با سخت شدن غضروف آغاز میشود و در چنین وضعیتی بدن شروع به ترمیم بافت های دارای مشکل خواهد کرد که موارد زیر شامل فرایند های ایجاد شده در بدن است:
بیماری های نقرس و کریستال کلسیم
نقرس نوعی آرتریت التهابی است که می تواند باعث تورم دردناکی در مفاصل شود. این بیماری به طور معمول بر روی پنجه های پا تاثیر می گذارد اما ممکن است در سایر مفاصل بدن نیز تاثیر گذار باشد .
مفاصل تحت تاثیر قرار گرفته توسط بیماری نقرس ممکن است قرمز و گرم شوند و همچنین پوست براق به نظر رسیده و باعث لایه برداری آن شود .
این بیماری به دلیل وجود بیش از حد ادرار و اسید اوریک در بدن ایجاد می شود و همه ما معمولا مقدار مشخصی ادرار درون بدن خود داریم.
با این وجود، اضافه وزن یا خوردن و نوشیدن زیاد برخی از انواع مواد غذایی و نوشیدنی های شیرین باعث می شود برخی از افراد ادرار بیشتری در بدن خود داشته باشند . ژن های ارثی نیز ممکن است احتمال بروز بیماری نقرس را بیشتر کنند .
اگر مقدار اسید اوریک در بدن به حد بالایی باشد ، اوره ممکن است در بلور هایی تشکیل شده و در اطراف مفاصل تجمع پیدا کند که این مواد ممکن است برای مدتی طولانی و بدون ایجاد هیچ گونه مشکلی در اطراف مفاصل جا خوش کنند .
ضربه زدن به بخشی از بدن یا داشتن تب می تواند منجر به ریزش بلور ها در قسمت نرم مفصل شود . این امر باعث بروز درد و تورم می شود.
داروهایی وجود دارند که می توانند مقدار ادرار را در بدن کاهش دهند و از حملات نقرس جلوگیری کنند . آلوپورینول و فبوکسوستات، نمونه ای از این داروها هستند. دارو های ضد التهابی استروئیدی و همچنین پاراستامول نیز میتوانند دارو های خوبی برای این منظور باشند.
خطر ابتلا به این بیماری در مردان در اواسط 20 سالگی و در خانم ها بعد از یائسگی شایع است . شرایطی وجود دارد که باعث ایجاد بلورهای کلسیم در مفاصل و اطراف آن می شود و همه ما برای قوی شدن استخوان ها و دندان ها به کلسیم نیاز داریم اما با این حال، برخی از افراد دارای مقداری کلسیم زیادی در بدن خود هستند که این امر ممکن است باعث تشکیل بلور های کریستال در اطراف مفاصل آن ها شود که این وضعیت در نهایت منجر به بروز تورم های درد ناک در مفاصل مورد خواهد شد .
بیماری های بلور کلسیم معمولا به خودی خود برطرف میشوند. مصرف داروهای مسکن و استفاده از یک بسته یخ پیچیده شده درون حوله، میتواند به تسکین درد و تورم کمک کند .
آرتریت روماتوئید نوعی آرتریت التهابی است و این همان چیزی است که به عنوان یکی بیماری خود ایمنی در بدن شناخته می شود.
سیستم ایمنی بدن ، سیستم دفاع شخصی طبیعی بدن است و ما را از عفونت ها و بیماری ها محافظت می کند و هنگامی که فردی دچار بیماری سیستم ایمنی است، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت های سالم بدن مانند مفاصل حمله کرده و سبب بروز التهاب می شود.
التهاب معمولا ابزاری مهم در سیستم ایمنی بدن است و زمانی بروز پیدا می کند که بدن خون و مایعات اضافی را برای نبرد با عفونت ها به ناحیه مورد نظر می فرستد و این همان چیزی است که هنگام بروز بریدگی در انگشت اتفاق میافتد و پوست آن ناحیه متورم و قرمز می شود.
اما در آرتریت روماتوئید، التهاب و مایع اضافی در مفاصل میتواند باعث بروز مشکلات زیر شود:
علائم آرتریت روماتوئید شامل موارد زیر است:
آرتریت روماتوئید در بزرگسالان در هر سنی ممکن است بروز پیدا کند. این بیماری معمولا در بین افراد 40 تا 60 ساله بروز پیدا می کند و این شیوع در زنان بیشتر از مردان است.
داروهایی وجود دارد که می تواند به کاهش نقص سیستم ایمنی و کاهش درد و تورم مفاصل کمک کند. این داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری نامیده می شوند و شامل درمان های بیولوژیکی می شوند و البته باید توجه کنید که مصرف داروهای کند کننده فعالیت سیستم ایمنی ، ممکن است سبب آسیب رسیدن به بدن شما نیز بشوند.
چنانچه این دارو ها مورد آزمایش قرار گیرند و موثر نباشند، پزشکان به امتحان درمان های بیولوژیکی جدیدتر خواهند پرداخت . روش های درمانی بیولوژیکی اثر هدفمند تری بر روی سیستم ایمنی بدن دارند.
آرتریت اسپوندیلوز، کلمه ای است که برای توصیف تعدادی از شرایط ایجاد کننده درد و تورم، به طور عمده در اطراف مفاصل ستون فقرات به کار میرود.
در این شرایط التهاب قسمت های کوچکی از بافت های همبند وجود دارد که به آن بطن می گویند. این تارهای سخت به تاندون های استخوان ها متصل می شوند.
اسپوندیلیت آنکیلوزان
اسپوندیلیت آنکیلوزان، نوعی اسپوندیلو آرتریت است و باعث درد و تورم در اطراف مفاصل ستون فقرات می شود.
در این شرایط، در پاسخ به التهاب اطراف ستون فقرات، بدن میتواند مقدار کلسیم معدنی بیشتری ایجاد کند. این ماده معدنی به طور طبیعی توسط بدن برای تقویت استخوان ها استفاده میشود. با این حال، در اسپوندیلیت آنکیلوزان، کلسیم اضافی میتواند باعث رشد قسمت های جدید استخوان در ستون فقرات شده و باعث بروز درد و سفتی در این ناحیه شود.
این حالت معمولا باعث درد و تورم کمر در نیمه شب و هنگام صبح می شود که معمولا بیش از نیم ساعت به طول می انجامد.
داروهایی وجود دارد که می تواند این روند را کند کنند و فعال بودن کمک زیادی در به حداقل رساندن سفتی ستون فقرات خواهد کرد و همچنین حفظ وضعیت مناسب بدن و جلوگیری از خمیدگی ستون فقرات نیز بسیار مهم است .
اسپوندلیت آنکیلوزان معمولا بین سنین 20 تا 30 سالگی رخ می دهد که این بیماری در بین مردان شایع تر است.
آرتریت پسوریاتیک
این نوع از بیماری آرتریت نیز یک بیماری خود ایمنی خودکار است و همچنین نوعی بیماری اسپوندیلوآرتریت نیز محسوب می شود .
در این بیماری سیستم ایمنی بدن می تواند باعث تورم سفتی دردناک در داخل مفاصل و همچنین جوش های پوستی، پوسته پوسته شدن شدن پوست شود که به آن پسوریازیس گفته می شود. جوش های پوستی ممکن است در چندین مکان در بدن از جمله آرنج، زانو، پشت، باسن و پوست سر ایجاد شوند.
خستگی شدید نیز یکی دیگر از علائم این بیماری است .
داروهای تعدیل کننده بیماری ضد روماتیسم و درمان های بیولوژیکی میتوانند علت التهاب مفاصل را درمان کنند. همچنین درمان های مختلفی از جمله کرم و داروها برای درمان پسوریازیس وجود دارد.
آرتریت پسوریاتیک معمولا در افرادی که قبلا پسوریازیس داشتند، بروز پیدا میکند. با این حال این بیماری در برخی افراد بدون علائم پسوریازیس بروز پیدا میکند.
این بیماری ممکن است در هر سنی در فرد بروز پیدا کند، اما در افراد بزرگ سال شایع تر است.
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
اگر نوجوانی قبل از شانزده سالگی به آرتریت التهابی مبتلا شود، به آن آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان یا JIA گفته میشود.
انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد که سیستم ایمنی در بروز این بیماری نقش داشته و سبب بروز درد و تورم میشود.
این بیماری هرچه سریعتر تشخیص داده شود، بهتر است. این امر به این دلیل است که گزینه های درمانی در دوره های اولیه پیشرفت بیماری بهتر پاسخگو هستند.
داروهای مسکن ، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، داروهای ضد روماتیسمی و روش های درمان بیولوژیکی میتوانند به کاهش علائم بیماری و درد و تورم آن کمک کنند.
حدود 12000 جوان در انگبیس به این بیماری مبتلا هستند.
آیا باید به پزشک مراجعه کنم ؟
داشتن گاه و بیگاه درد و تورم به خصوص در صورت داشتن فعالیت های شدید بدنی ، امری بدیهی است.
اگر تورم یا سفتی دارید که نمی دانید به چه دلیل اتفاق افتاده است و این وضعیت تا چند روز به طول می انجامد، همچنین اگر در صورت لمس کردن ناحیه مورد نظر دچار درد شدیدی می شوید، بهتر است هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید تا بیماریتان سریع تر تشخیص داده شده و درمان شود .
در اینجا به ارائه موارد دیگری که به شما در تشخیص این بیماری کمک می کند خواهیم پرداخت:
ماندگاری علائم
چگونه و چه زمانی درد شروع می شود؟
اگر درد پس از ورزش یا انجام فعالیت های غیر معمول به وجود آمد، نیازی به نگرانی وجود ندارد و درد در عرض چند روز برطرف خواهد شد.
اگر درد به یک آسیب مرتبط نیست و با گذشت چند روز کاهش پیدا نکرد، به پزشک مراجعه کنید.
تورم مفاصل
اگر مفصل بدون اینکه آسیبی به آن وارد شده باشد ، دچار تورم شود باید به پزشک مراجعه کنید.
این امر به ویژه اگر همراه با احساس ناراحتی ، قرمزی و گرم شدن مفاصل و همچنین بروز تب به وجود بیاید، بسیار مهم است .
در صورتی که به دلیل درد مفاصل و عضلات قادر به انجام کارهای روزمره خود نیستید ، به پزشک مراجعه کنید.
همچنین در صورت بروز هرگونه علائم جدید و بدون هیچ گونه دلیل مشخصی، لازم است که حتما به پزشک مراجعه کنید.
تعدادی بیماری دیگر وجود دارند که می تواند باعث بروز درد و تورم در مفاصل و اطراف آن شوند :
لوپوس
لوپوس یک بیماری خود ایمنی است که در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت های سالم بدن حمله می کند و در این بیماری اعضای مختلف بدن مانند قلب ، ریه و سایر ارگان ها مورد حمله سیستم ایمنی قرار می گیرند و درد و تورم در لوپوس به ویژه در مفاصل کوچک دست و پا شایع است . درد مفاصل در لوپوس ممکن است از مفصلی به مفصل دیگر منتقل شود.
تشخیص بیماری لوپوس دشوار است زیرا می تواند باعث بروز علائم مختلفی همانند سایر بیماری های دیگر شود.
فیبرومیالژیا
این بیماری یک بیماری طولانی مدت است که می تواند باعث درد و حساسیت بدن شود.
علائم این بیماری مشابه آرتریت است اما با این حال علائم بیشتر در عضلات است نه مفاصل.
شایع ترین علائم فیبرومیالژیا عبارتند از:
PMR
این بیماری شامل درد و سفتی عضلات است . باسن، شانه ها و ران ها معمولا در این بیماری تحت تاثیر قرار می گیرند.
بلند کردن هر دو بازو به سمت بالای سر ممکن است برای فرد بسیار دردناک باشد . درد و سفتی عضلات معمولا در هنگام صبح بیشتر است. علائم دیگر شامل دلزدگی و خستگی است .
این بیماری عمدتا در افراد بالای 70 سال بروز پیدا می کند. در این بیماری سرخرگ های مغزی افزایش حجم پیدا میکنند و این امر منحر به بروز علائم درد و حساسیت در سر میشود. این وضعیت همچنین ممکن است باعث بروز درد در ناحیه زبان و فک در هنگام جویدن غذا نیز بشود، همچنین در برخی موارد نادر در بینایی فرد نیز تاثیر گذار خواهد بود.
در صورت مشاهده هرکدام از این علائم سریعا به پزشک مراجعه کنید و در صورت عدم درمان این بیماری، فرد ممکن است دچار نابینایی کامل شود. این بیماری با مصرف قرص و سایر روش های درمانی بیولوژیکی قابل درمان است.
کمر درد
کمردرد یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از ما آن را تجربه کرده ایم . این وضعیت ناشی از فشار عضلانی یا رباط است و معمولا منجر به بروز مشکل جدی نمی شود. کمر درد معمولا بعد از گذشت دو هفته از بین می رود و استفاده از دارو های مسکن به کاهش درد کمر کمک فراوانی خواهد کرد.
تاندینوپاتی
تاندینوپاتی شرایطی است که در آن تاندون ها ، بند های قوی که عضلات را به استخوان ها وصل می کنند، دچار درد شدید می شوند. قسمت آسیب دیده بدن در این بیماری، گرم ، قرمز و متورم می شود و این امر موجب دشوار شدن حرکت قسمت مورد نظر می شود. علائم دیگر این بیماری احساس گرسنگی شدید است.
این بیماری ناشی از استفاده بیش از حد از آن قسمت از بدن میباشد. توقف یا تغییر فعالیت مورد نظر، اولین قدم برای بهبودی این بیماری است. مصرف داروهای مسکن نیز کمک زیادی به کاهش درد این ناحیه میکند. استفاده از بسته یخ پیچیده شده توسط حوله نیز میتواند باعث کاهش درد و تورم شود.
در صورت مبتلا بودن به بیماری آرتریت چه اقداماتی باید انجام دهم؟
روش های درمانی مختلفی وجود دارد که می توانید برای مدیریت این بیماری انجام دهید.
ورزش کردن کمک زیادی به کاهش علائم این بیماری از جمله درد و تورم می کند. دلایل مختلفی در این مورد وجود دارد:
کاهش وزن :
در صورتی که شما اضافه وزن داشته باشید می توانید وزن خود را کاهش داده تا فشار برروی مفاصلتان کم شود .
ورزش :
ورزش منظم سبب نرم شدن مفاصل و منعطف شدن آنها می شود . شنا و ایروبیک آبی ورزش های مفیدی هستند زیرا خاصیت شناوری آب فشار را از روی مفاصل کم می کند.
کمپرس یخ
برای کاهش دادن درد آرتریت می توانید از دشک های برقی و کمپرس یخ استفاده کنید .
عصا، واکر
برای محافظت از مفاصل و بهبود وضعیتتان بهتر است از وسایل کمکی مانند عصا، واکر و توالت فرنگی استفاده نمایید.
برای درمان ورم مفاصل بسیاری از افراد از درمانهای جایگزین و سنتی استفاده می کنند . این درمان ها عبارتند از :
طب سوزنی:
در این نوع درمان، با فرو کردن سوزن هایی نازکی در نقاط خاصی از پوست درد آرتریت را کاهش می دهند.
یوگا یا تای چی :
بهبود انعطاف مفاصل و محدوده حرکت آنها و بهبود درد آرتریت می توان از حرکت کششی و آرام یوگا و یا تای چی استفاده کرد.
شنا، دوچرخه سواری، پیاده روی سریع ، یوگا ، پیلاتس و بسیاری دیگر از ورزش ها کمک زیادی به افراد مبتلا به آرتریت می کند. در صورت احساس درد در هنگام انجام ورزش نیازی به نگرانی نیست زیرا این امر بسیار طبیعی است و جای نگرانی وجود نخواهد داشت .
ورزش به کاهش درد ناشی از بیماری آرتریت کمک زیادی می کند. نکته مهم در مورد ورزش کردن افراد مبتلا به آرتریت این است که باید از انجام حرکات شدید ورزشی که موجب بروز دردهای آرتریت می شود، خودداری کنند فقط کافیست ورزش را از سطوح ابتدایی آغاز کرده و رفته رفته توانایی های خود را در این زمینه ارتقاء دهید .
ورزش کردن از آنجایی که باعث حفظ وزن مناسب می شود کمک زیادی به کاهش فشار ناشی از اضافه وزن برروی مفاصل خواهد کرد و همچنین میزان بروز التهاب در این افراد را نیز کاهش میدهد.
بهترین راه برای کاهش وزن، پیروی از رژیم غذایی مناسب، کم چرب، کم قند و متعادل است. میزان مصرف میوه و سبزیجات و آب خود را افزایش دهید و ورزش منظم را فراموش نکنید. برای پیروی از یک برنامه ورزشی متناسب با بیماری آرتریت، میتوانید از یک مربی ورزشی درخواست کمک کنید.
مواد غذایی که به کاهش التهابات بیماری آرتریت کمک میکند عبارتند از:ماهی، آجیل، میوه و سبزیجات، لوبیا، روغن زیتون، غلات کامل.
گیاهان و ادویه های مختلفی مانند زردچوبه، سیر، زنجبیل، فلفل سیاه و چای سبز به بهبود علائم این بیماری کمک میکند.
در صورت تصمیم گیری به استفاده از هرگونه داروی طبیعی برای بهبود بیماری خود، قبل از عملی کردن تصمیم خود حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.
برخی از مواد غذایی مانند گوجه فرنگی، که دارای مقدار زیادی سلانین هستند، با بروز دردهای آرتریت ارتباط دارند؛ بنابراین در صورتی که مبتلا به بیماری آرتریت هستید، مصرف گوجه فرنگی را کاهش دهید.
غذاهای شیرین و حاوی قند نیز، موجب تشدید علائم این بیماری میشوند.
تمرینات فیزیوتراپی که ممکن است برای کاهش درد بیماری آرتریت مورد استفاده قرار میگیرد شامل تمرینات اختصاصی و یا آب درمانی است. همچنین لازم است که این افراد نسبت به انجام فعالیت های روزانه خود و استفاده از تجهیزات تخصصی اقدامات لازم را انجام دهند.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
سیر تا پیاز حواشی کشتی در گفتوگوی اختصاصی «جامجم» با عباس جدیدی مطرح شد
حسن فضلا...، نماینده پارلمان لبنان در گفتوگو با جامجم:
دختر خانواده: اگر مادر نبود، پدرم فرهنگ جولایی نمیشد
درگفتوگو با رئیس دانشکده الهیات دانشگاه الزهرا ابعاد بیانات رهبر انقلاب درخصوص تقلید زنان از مجتهد زن را بررسی کردهایم