همیشه «مراقبت ویژه» خوب نیست

دو گروه از بیماران از ورود به بخش مراقبت ویژه سودی نمی‌برند ؛ به بیانی ساده تر آن دسته از بیمارانی که احتمال مرگ در آنها بسیار زیاد است و بیمارانی که احتمال مرگ در آنها بسیار کم است .

وقتی نیازمند مراقبت ویژه هستید
هر بیماری را که دچار عدم ثبات همودینامیک (اختلال در فشار خون و نبض شریانی)، کاهش سطح هوشیاری، آزمایش‌های مختل و درگیری عملکرد اعضای حیاتی شده باشد، می‌توان به بخش مراقبت ویژه منتقل کرد و از این انتقال، امید به بهبود بیمار داشت .
ولی با توجه به محدودیت تخت‌های ویژه کشور و گرانی تاسیس هر تخت مراقبت ویژه در کشور که به بیش از دو میلیارد تومان رسیده، مجبور به رعایت استانداردهایی در پذیرش بیمار به بخش آی سی یو هستیم. در حال حاضر پذیرش بیمار براساس مدل‌های مختلفی صورت می‌گیرد که عبارتند از:
مدل حق تقدم: این مدل بیماران را در چهار گروه تقسیم‌بندی می‌کند.
مدل تشخیص: این مدل نیز براساس شرایط خاص یا بیماری خاصی است.
مدل مشاهده‌ای: این مدل هم براساس علائم حیاتی و موارد آزمایشگاهی است.
مدل ترکیبی: این مدل از مجموعه این مدل‌ها استفاده می‌کند.

ملاقات ممنوع !
حدود ۱۰ درصد بیماران بستری در بیمارستان در بخش مراقبت ویژه بستری می‌شوند با این حال تا ۲۵ درصد عفونت‌های بیمارستانی در بخش مراقبت ویژه رخ می‌دهد. به عبارتی احتمال عفونت در بخش مراقبت ویژه پنج تا ده برابر سایر بخش‌های بیمارستانی است. به همین دلیل، قوانین سختگیرانه‌ای در کنترل عفونت در این بخش رعایت می‌شود که یکی از آنها ممنوع بودن ملاقات و در موارد خاص با رعایت تمام موارد کنترل عفونت نظیر شست‌وشوی دست‌ها و استفاده از گان( پوشش استریل ) است . در بخش‌های مراقبت ویژه استاندارد برای ملاقات بیماران و تماس نداشتن با بیماران از وجود راهرویی دور تا دور بخش استفاده می‌کنند و در صورت نبود فضای فیزیکی می‌توان از دوربین‌هایی بالای سر بیمار استفاده کرد که در ساعت ملاقات روشن شده و مشاهده بیمار برای همراهان وی در خارج از فضای آی سی یو ممکن می‌شود .

آی سی یو یا سی سی یو؟
طبق استاندارد اعلام شده تمام بیمارانی که به‌دلیل مشکلات قلبی در بخش مراقبت ویژه (آی سی یو) بستری می‌شوند، قابلیت پذیرش در بخش سی سی یو (بخش مراقبت ویژه قلب) را هم دارند . این موارد شامل انفارکتوس حاد قلبی عارضه دار، شوک کاردیوژنیک (افت فشار خون و کاهش خونرسانی به قلب )، آریتمی پیچیده که نیاز به پایش شدید و مداخله دارد،نارسایی احتقانی قلب در بیماری که دچار نارسایی تنفسی شده یا نیاز به حمایت همودینامیک (تنفسی) دارد، اورژانس افزایش فشار خون و بلوک کامل قلبی (غیرطبیعی بودن ریتم قلب) می‌شود .
حداقل زمان بستری در بخش مراقبت ویژه چند ساعت است، ولی حداکثر زمانی برای آن وجود ندارد. کمااین‌که بیمارانی هستند که سال‌ها در بخش مراقبت ویژه بستری می‌شوند .

مجوز خروج از آی سی یو
در شرایط زیر، نیازی به ادامه بستری بیمار در
آی سی یو نیست:
هنگامی که شرایط فیزیولوژیک بیمار پایدار شده و نیاز به پایش مداوم و حضور در بخش مراقبت ویژه ضروری نباشد و دیگر این‌که، شرایط فیزیولوژیک بیمار بهتر شده و مداخله فعال برای وی نیاز نباشد. در این صورت ترخیص بیمار به یک بخش با سطح کمتر مراقبت مناسب است.
در مواردی نیز بیمار از بخش آی سی یو به
اچ دی یو منتقل می‌شود .
این انتقال برای بیمارانی صورت می‌گیرد که نیاز به حمایت از یک عضو حیاتی غیر از دستگاه تنفس یا نیاز به پایشی دقیق تر و بیشتر از یک بخش معمولی دارند. همچنین بیمارانی که نیاز به
آی سی یو ندارند،ولی به اندازه‌ای خوب نیستندکه به بخش عادی انتقال یابند یا این که بعد از عمل جراحی، نیاز به پایش شدید بیش از چند ساعت دارند به این بخش منتقل می‌شوند .

پونه شیرازی

دانش و سلامت