حال نامساعد گوزن زرد ایرانی در جزیره اشک

متاسفانه هم‌اکنون گوزن زرد ایرانی در خطر انقراض قرار دارد و کاهش خلوص ژنتیکی و نیز کاهش مقاومت بدن حیوانات در مقابل سرما و برخی بیماری‌ها مهم‌ترین علائم این تهدید به‌شمار می‌رود.

برای رفع این مشکل راهکاری وجود دارد از جمله انتقال چند راس گوزن زرد از دشت «ناز ساری» به پارک ملی که البته این اقدام باید در فصل پاییز انجام شود تا میزان تهدید تقارب ژنتیک را کاهش دهد.

طبق آخرین سرشماری در اسفند 94 تعداد 160 تا 170 گوزن زرد در جزیره اشک زندگی می‌کردند اما کاهش آب دریاچه و به هم چسبیدگی جزایر موجب شده است حیوانات وحشی مثل روباه و شغال وارد زیستگاه گوزن‌های زرد شوند و زندگی آنان را تهدید کنند. از همین رو و با هدف حفاظت از گونه نادر و در معرض انقراض گوزن زرد ایرانی باید یک سایت زنده‌گیری در جزیره اشک دریاچه ارومیه تا پایان سال ایجاد شود. با ایجاد این سایت در صورت بیماری یکی از گوزن‌ها می‌توان بقیه گوزن‌ها را به صورت زنده گیری در این سایت نگهداری کرد تا بیماری به گونه‌های دیگر منتقل نشود.

وسعت جزیره اشک به عنوان مهم‌ترین زیستگاه این نوع گوزن در پارک ملی دریاچه ارومیه، 2500هکتار است و هم اکنون گوزن زرد ایرانی به جزیره اشک عادت کرده و این مکان به بهترین زیستگاه این گونه با ارزش تبدیل شده است. گوزن زرد ایرانی از جمله گونه‌های بسیار مهم در دنیا به‌شمار می‌رود که این روزها حال و روز خوبی ندارد؛ این گوزن طبق فهرست ارائه شده از طرف اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (که به لیست سرخ معروف است)، در رده EN قرار دارد و در معرض خطر محسوب می‌شود.

در سال‌های 1356 تا 1368 به‌منظور جلوگیری از انقراض این‌گونه با ارزش، تعدادی از آنها به جزیره اشک دریاچه ارومیه منتقل شد.

جزیره اشک در پارک ملی دریاچه ارومیه به‌عنوان دومین جزیره بزرگ دریاچه محسوب می‌شود و با دارا بودن پوشش گیاهی غنی، شرایط زیستی مناسبی برای گوزن زرد دارد.

شرایط زیستی مناسب امنیت غذایی و جانی، وجود نداشتن بیماری‌های کشنده و دشمن‌های طبیعی در جزیره اشک باعث شده است تا این جزیره به عنوان بهترین و مطمئن‌ترین زیستگاه گوزن زرد ایرانی در کشور تلقی شود.

امید یوسفی

رئیس اداره حیات‌وحش حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی