شور همدلی زیر آوار بی‌نظمی

همدلی مردم در جمع‌آوری کمک‌های مردمی در معابر شهر و فضای مجازی نیز آنقدر دلگرم‌کننده است که دیگر نیازی به اثبات ندارد؛ از گروه‌های خانوادگی بگیرید تا شبکه‌های مردمی و بسیاری از نهادها آنقدر در موارد مورد نیاز آسیب‌دیدگان دقت دارند که چیزی از قلم نمی‌افتد، اما به نظر می‌رسد مشکلاتی در نحوه توزیع امکانات در مناطق زلزله‌زده وجود دارد. به همین دلیل شماری از زلزله‌زدگان هنوز به امکانات اولیه‌ای مانند چادر مناسب دسترسی ندارند.

مشاهدات میدانی خبرنگاران جام‌جم از مشکلات زلزله‌زدگان نیز گواهی است بر این نقص، چراکه مشکل در تامین اقلام موردنیاز زلزله‌زدگان همچون پتو، دارو، غذا و چادر نیست، در واقع مشکل فعلی در نحوه توزیع اقلام به نیازمندان و زلزله‌زدگان است که متاسفانه سبب ایجاد بی‌نظمی شده است.

حسام‌الدین نراقی، رئیس هیات مدیره انجمن امداد ایرانیان به جام‌جم می‌گوید مناطق آسیب‌دیده از نظر اقلام مورد نیاز تامین شده‌اند، اما آنچه به دست مردم این منطقه می‌رسد با آنچه وجود دارد تناسبی ندارد. بسیاری از مردم این منطقه گلایه دارند که این اقلام کجاست که در خبرها شنیده می‌شود.

نراقی در این رابطه می‌گوید: آموزش،‌ هماهنگی، برنامه‌ریزی،‌ تامین منابع و همکاری بین بخشی، کارهایی است که باید پیش از چنین اتفاقاتی انجام شود. به این مفهوم که مدیریت بحران باید از پیش‌تر صورت می‌گرفت، ولی به هر دلیلی سازمان‌های متولی وظیفه شان را انجام نداده‌اند.

زمان مدیریت

به اعتقاد کارشناسان حالا زمان مدیریت است، اما‌ مدیریت هم شکل تعریف‌شده‌ای دارد، در این زمان باید خط فرمان تعیین شود و همکاری نهادها باید براساس آن خط صورت بگیرد. به این شکل که یا گوش به فرمان باشند یا حمایت ‌کنند.

نراقی درباره ضعف‌های دیده شده در توزیع اقلام می‌گوید:‌ در حال حاضر در منطقه آسیب‌دیده و در انبارهای هلال‌احمر اقلام موردنیاز وجود دارد، اما بخشی از مردم که نگران هستند درخواست اقلامی دارند که در شرایط کنونی چندان مورد نیازشان نیست یا بعضا به زور این اقلام را بر می‌دارند. بنابراین مشکلی که وجود دارد مشکل توزیع اقلام است نه کمبود. اگر مردم کمی آرامش داشته باشند و به دستگاه‌های متولی مثل هلال‌احمر اعتماد کنند، مشکلات بهتر حل می‌شود.

در این میان بسیاری از گروه‌های مردمی هم شکل گرفته‌اند. هر چند به نظر می‌رسد این کمک‌ها باید با هماهنگی سازمان‌ها صورت بگیرد تا کمتر موازی‌کاری در این میان پیش آید.

در حال حاضر بنا بر حرف‌های رئیس هیات مدیره انجمن امداد ایرانیان، بسیار بیشتر از ظرفیت موجود آب معدنی در منطقه وجود دارد، ضمن این‌که چادرهای ارسالی نیز بیش از ظرفیت سرشماری منطقه در سال 95 است.

نراقی می‌گوید: سازمان هلال‌احمر به عنوان متولی امداد و نجات 22 قلم کالای امدادی پایه را دارد که در انبارهایش ذخیره می‌کند و شامل بسیاری از اقلامی است که شاید در اذهان عمومی معمول نباشد (‌مثل لباس زیر)‌. مردم هم باید اعتماد کنند و بدانند هلال‌احمر برای این کار یک استاندارد دارد هر چند توزیع این اقلام کمی زمان می‌برد.

نقاط قوت مدیریت

هر چند توزیع اقلام به صورت مناسبی شکل نگرفته است، اما همراه با انتقاد باید به بعضی از نقاط قوت صورت گرفته هم اشاره کرد. به اعتقاد عبدالرضا مصری نماینده مردم کرمانشاه که خودش در شهر سر پل ذهاب حضور دارد به جرأت می‌توان گفت حتی یک نفر به واسطه نبود امکانات پزشکی جانش را از دست نداده است.

مصری به جام‌جم می‌گوید: تمام مجروحان به‌موقع و سریع به مراکز درمانی اعزام شده‌اند. بیش از 500 پرواز بالگرد برای این کار صورت گرفته است. هر چند در ساعت‌های ابتدایی بحران مهم این است که مجروحان فوت نکنند و افراد سالم مجروح نشوند. اما مشکل اصلی هم اکنون وضعیت اسکان افراد آسیب‌دیده است.

نماینده مردم کرمانشاه در مجلس می‌گوید: دیدگاهی وجود داشت که تنها به افرادی که خانه‌شان را از دست داده‌اند چادرهای اسکان تعلق بگیرد که این دیدگاه وقتی غیر عملی می‌شود که بدانیم با یک گستره وسیعی روبه‌رو هستیم که شامل 800 روستا و چند شهر می‌شود. اما دیدگاه دوم مبنی بر این است افرادی که خانه‌هایشان را هم از دست نداده‌اند از امنیت سکونت در خانه‌های خود بی‌بهره‌اند. براساس همین دیدگاه بود که تصمیم گرفته شد بین تمام خانواده‌های سر پل ذهاب چادرهای اسکان توزیع شود.

بحران و بی‌نظمی

نماینده مردم کرمانشاه به نبود امنیت در مشکل توزیع اقلام موردنیاز زلزله‌زدگان هم اشاره می‌کند. انتقادهای او اما وقتی جدی‌تر می‌شود که صحبت از ستاد مدیریت بحران به میان می‌آید.

مصری به جام‌جم می‌گوید: پیش از بحران جلساتی برگزار می‌شود اما در زمان بحران هیچ تقسیم‌بندی برای این کار وجود ندارد. این تقسیم بندی در پیش از بحران تعیین نشده است و در زمان بحران نوعی سردرگمی ایجاد می‌شود.

این سردرگمی را می‌شود در حرف‌های دیگر نماینده مردم کرمانشاه هم پیدا کرد.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در مورد آخرین وضعیت امدادرسانی به مناطق زلزله زده، می‌گوید: تامین امکانات در مقصد بدرستی تحقق می‌یابد اما متاسفانه در مبدا بدرستی مدیریت نشده و هرج و مرج در توزیع دیده می‌شود.

علی نوبخت حقیقی، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم با اشاره به برخی گلایه‌ها مبنی بر نبود چادر به میزان کافی می‌گوید: رئیس جمعیت هلال‌احمر در این باره تاکید کرد که اقلام موردنیاز برای مردم فرستاده شده است، اما نظم و انضباط لازم در توزیع آنها وجود ندارد؛ بنابراین از ستاد مدیریت بحران منطقه انتظار می‌رود که به وظایف خود بدرستی عمل کنند. با توجه به نظر کارشناسان باید تاکید کرد در چند سال گذشته آموزش برای آماده شدن شهروندان دربرابر بلایای طبیعی جدی گرفته نشده و مانورهایی که در این خصوص برای آمادگی شهروندان و مسئولان برگزار شده راه به جایی نبرده است به همین دلیل باید تاکید کرد برای تکرار نشدن چنین حوادثی نیاز است که بیش از پیش به این مساله پرداخت و از راهکارهای مناسب‌تری نیز بهره برد.

میثم اسماعیلی - جامعه