در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
نگرانی این پدر از زمان انتشار خبر مرگ یک دختر 15 ساله در اصفهان به دلیل شرکت در یک چالش اینترنتی شدت بیشتری پیدا کرده است. به همین دلیل به دنبال آن است تا از متخصصان مشاوره دریافت کند.
از آنجا که این نگرانی در میان سایر والدین قابل مشاهده است و با توجه به حضور و نفوذ فناوری در زندگی نوجوانان و جوانان از دکتر سیدکاظم ملکوتی، روانپزشک، عضو دانشگاه علوم پزشکی ایران و دکتر نسرین دودانگی، فوقتخصص روانپزشکی کودک و نوجوان، استادیار دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی درخواست کردیم تا چند راهکار کلیدی برای مراقبت از کودکان در برابر آسیبهای جسمی و روانی بازیهای رایانهای برای شما خوانندگان عزیز ارائه دهند.
دکتر نسرین دودانگی
نظارت، شرط اول مراقبت از آسیبها
همه ما اعم از کوچک یا بزرگ به بازی کردن نیاز داریم، اما این نیاز در هر مقطع سنی کارکرد متفاوت دارد. برخلاف هراسی که والدین نسبت به بازیهای رایانهای دارند، این بازیها به عنوان جزئی جداییناپذیر از زندگی مدرن، جنبههای مثبت قابل توجهی دارند. ساده شدن فرآیند آموزش و یادگیری مهارتهای زندگی امروزی، افزایش انگیزه و اشتیاق کودک برای یادگیری و آموزش، افزایش تاثیرگذاری آموزش به دلیل تصویری بودن بازیها، امکان انتقال مفاهیم آموزشی به کودک و نوجوان به صورت غیرمستقیم از جمله ویژگیهای استفاده از بازیهای رایانهای است.
این تاثیرات مثبت زمانی قابل توجه است که بچهها تحت نظارت دقیق و درست والدین از بازیهای رایانهای استفاده کنند، زمانی که والدین ملاحظه کردند نوجوانشان به حدی از آگاهی و بلوغ رسیده که تمایل به انجام بازیهای رایانهای دارد، بهتر است به جای مقاومت امکانات لازم را برای فرزندشان فراهم کنند و به او اجازه دهند تحت نظارت خودشان، بچهها از انجام بازیهای رایانهای اعم از آنلاین یا آفلاین لذت ببرند.
در عین حال والدین باید فرزندشان را از آسیب احتمالی بازیها و کلا فضای مجازی مطلع کنند و فضای ارتباطی خود را با نوجوان به قدری باز و راحت نگه دارند که اگر فرزندشان با مشکلی مواجه شد، آن را با والدین خود در میان بگذارد.
محرومیت، مشوق پنهانکاری
در حال حاضر شرایط به گونهای است که دانش رایانهای بچهها بیش از والدین است. این مساله باعث شده تا برخی والدین از روی ترس و نگرانی نسبت به آسیبها، فرزند خود را برای استفاده از بازیهای رایانهای بسیار محدود یا حتی محروم کنند.
این والدین گمان میکنند، بچه به رایانه دسترسی ندارد و بازی نمیکند در صورتی که بچهها دست به پنهانکاری میزنند. این محروم سازی مخاطرات بسیار بیشتری دارد چون والدین نظارتی بر بازیهای نوجوان ندارند و نمیدانند فرزندشان از چه امکانات و در چه سطحی استفاده میکند. برخی والدین نیز فرزند خود را آزاد میگذارند تا در هر سطحی که دوست دارد از امکانات فضای مجازی مخصوصا بازیها استفاده کنند، هیچکدام از دو روش مذکور درست نیست.
ملاک عمل، میزان رشد شخصیت نوجوان
نوجوانها بر اساس ویژگیهای شخصیتی و دوره سنی که در آن زندگی میکنند، دوست دارند همه چیز را امتحان کنند، هیجانی و استقلال طلب هستند. دوست ندارند دیگران در کارشان دخالت کنند و گمان میکنند همه چیز را میدانند. به همین دلیل توصیه والدین و اطرافیان را دستور تلقی میکنند و نسبت به آنها حالت تدافعی میگیرند. البته شدت این رفتارها در نوجوانان متفاوت است.
سن شروع استفاده از اینترنت و استفاده از بازیهای رایانهای به سطح رشد کودک و نوجوان بستگی دارد. والدین باید توجه داشته باشند که اگر تقاضاهای نوجوان مکرر بود و احساس نیاز او به اندازهای بود که محرومیت میتواند باعث پنهانکاری او شود، باید شرایط و امکانات را برای استفاده فرد از فناوری و بازیهای رایانهای فراهم کنند.
پیشنهادهایی برای نحوه نظارت
رایانه مورد استفاده باید در جای مشترک منزل قرار داشته باشد و نوجوان اجازه رمزگذاری دستگاه را نداشته باشد. برای استفاده از بازیهای رایانهای باید محدودیت زمانی ایجاد شود، والدین همیشه باید یک گام جلوتر از فرزندشان باشند و از محتوای بازیها مطلع باشند تا در صورت نامناسب بودن بازی، مانع دانلود و استفاده آن شوند.
اگر والدینی از دانش رایانهای کافی برخوردار نیستند، سعی کنند آموزشهای لازم را در این زمینه کسب کنند. این به معنای نظارت کردن بر فرزندشان نیست،
اگر به هر علتی پدر یا مادری امکان افزایش دانش خود را ندارند، از اطرافیان خود پپبرای نظارت برنوع بازیهای نوجوان و مطالبی که آنها را جست وجو کرده است،
کمک بگیرند.
دکتر سیدکاظم ملکوتی
تاثیر فضای خانواده در انتخاب نوع بازی
ضربالمثل مرگ خوب است ولی برای همسایه، تفکری اغفالکننده است و چه بسیار والدینی که گمان میکنند نوجوان آنها هیچ گاه سراغ بازیها و کارهای خطرناک نمیرود.
به گفته متخصصان، با کمی دقت در نوع رفتارهایی که نوجوان در خانه با آنها مواجه است، میتوان تشخیص داد که او در معرض چه آسیبهایی قرار دارد و به سمت انتخاب چه نوع بازیهایی میرود.
بچههایی که با مشکلات عصبی یا خانوادگی مواجه هستند، معمولا جذب بازی نهنگ آبی و بازیهای مشابه آن میشوند، چرا که این بازیها خشونت علیه خود یا دیگ ران را با هدف انتقامجویی القا میکنند. رفتارهای پرخاشگرانه، تکانشی، انتقام گیری، احساس گناه در خود، فشار عصبی طولانیمدت و همچنین وجود تعارض با پدر ومادر، معمولا این بچهها را مستعد میکند که مورد هدف این بازیها قرار بگیرند.
همه بچهها تحت تاثیر این بازی قرار نمیگیرند. بچههای زیادی هستند که بازیهای مختلف الکترونیکی و مجازی را مشاهده میکنند اما خیلی هم جذب نمیشوند، آنچنان که این بازیها را نامناسب و حتی احمقانه تصور میکنند. بنابراین سلایق، علایق و شخصیت بچهها در انتخاب نوع بازی موثر است. در خانوادههایی که نوجوان، بازیهای رایانهای را تحت نظارت والدین انجام میدهد و اقدامات پیشگیرانه در انتخاب بازیها مورد توجه والدین است، جای نگرانی نیست، اما در خانوادههایی که فضا مملو از لجبازی، فشار، ناراحتی و طرد بچه است، ریسک گرایش نوجوان به بازیهای خشن و نامطلوب همچون نهنگ آبی بالاست.
سهیلا فلاحی
جامجم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با جام جم آنلاین:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»:
گفتوگوی «جامجم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر
یک کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با جام جم آنلاین:
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد