نابخردی ترامپ و فرصت تاریخی ایران

در این روزگار علم و اطمینان به دستاوردهای حاصل از مطالعات دانشمندان چنان حجیتی پیدا کرده است که پاپ فرانسیس در دیدار اخیرش با دونالد ترامپ در واتیکان در خصوص اثرات زیانبار تولید گازهای گلخانه‌ای برای محیط‌زیست جهانی هشدار می‌دهد و رهبران اتحادیه اروپا و کشورهایی همچون چین، هندوستان و روسیه با اتکا به نتایج غیرقابل انکار علمی، اقدام اخیر ترامپ را محکوم و بر ادامه تعهدات خود برای رسیدن به اهداف توافق‌نامه پاریس پافشاری می‌کنند. توافق‌نامه‌ای غیرالزام‌آوری که 21 آذر 94 به امضای رهبران 195 کشور جهان رسید و بر اساس آن کشورهای جهان متعهد شدند با انجام مجموعه اقداماتی که عمدتا بر کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و سرمایه‌گذاری در توسعه انرژی‌های جایگزین تاکید دارد، زمینه‌سازی لازم برای جلوگیری از افزایش2 درجه‌ای دمای میانگین کره زمین را از سال 1800 میلادی فراهم کنند.

در شرایطی که پیش از این به نظر می‌رسید با اعلام فرمان ترامپ مبنی بر خروج از توافق نامه پاریس، دیگر کشورهای تشکیل‌دهنده پازل این توافق نیز بهانه کافی برای خروج از تعهدات این توافق‌نامه فاقد ضمانت اجرایی را پیدا کنند، اکنون فرصتی تاریخی به دست آمده است تا آسیایی‌ها و اروپایی‌ها در غیاب ایالات متحده‌ای که رئیس‌جمهورش به توسعه استفاده از انرژی زغال‌سنگ می‌اندیشد، بیش از گذشته برای پیشرفت در حوزه توسعه فناوری‌های مرتبط با حوزه انرژی‌های پاک سرمایه‌گذاری کنند.

در این میان ایران به عنوان کشوری با موقعیت راهبری خاص در جغرافیای خاورمیانه و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های عظیم خدادادی برای بهره‌گیری از انرژی خورشید و همچنین انرژی باد در بخش‌های وسیعی از کشور، می‌تواند با بهره‌گیری از شرایط خاص سیاسی حاکم بر جهان، به عنوان کشوری باثبات و تامین کننده منابع انرژی تجدیدپذیر در خاورمیانه، با جذب سرمایه‌های خارجی به قطب تولید انرژی برق از منابع تجدیدپذیر در منطقه تبدیل شود. تعداد بالای روزهای آفتابی در پهنه‌های مرکزی و جنوبی کشور و بهره‌مندی از ظرفیت عظیم بادخیز در بخش‌های بزرگی از استان‌های گیلان، قزوین، زنجان، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان، آن قدر هست که نه فقط زمینه‌ساز اشتغال جوانان در این استان‌ها را فراهم کند که به منبعی درآمدزا برای تولید ثروت حاصل از صادرات برق برآمده از انرژی باد در کشور ما تبدیل شود. فراموش نکنیم کشور ما اکنون جزو ده کشور تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای در جهان است و شرایط ایجاد‌شده کنونی، بهترین فرصت برای تبدیل تهدیدی بزرگ به فرصتی تاریخی در جهت اصلاح الگوی اقتصاد انرژی در کشور است.

کاظم کوکرم

دبیر گروه دانش