در اندرون من خسته دل ندانم کیست

10 سال پرماجرا

‎‏شروع دردهای قلبی حضرت امام اوایل سال 1358 سبب شد ‎‏دکتر موسی زرگر وزیر وقت بهداری، اینجانب و چند نفر دیگر را برای تشخیص و درمان بیماری حضرت امام عزیز دعوت کنند. ابتدا مسئولیت دعوت‌ها، ‎‏مشورت‌ها، بستری شدن در بیمارستان قلب و درمان به عهده دکتر زرگر بود، ولی به علت نوع بیماری و تطبیق آن با رشته‌های تخصصی اینجانب و حضور‏‎ ‏بی‌وقفه حقیر در خدمت حضرت امام، بعد از مرخص شدن از بیمارستان قلب ‏مسئولیت به دوش حقیر گذاشته شد.‏

‏‏ده سالی که هر لحظه‌اش سالی پربار بر اعضای تیم پزشکی می‌گذشت و فرد فرد تیم پزشکی خوب می‌دانستند از ابرمردی تاریخی مواظبت می‌کنند و افتخار طبابت غیورمردی را دارند که ملت‌های ستمدیده دور و نزدیک جهان در انتظار تراوش‌های گهربار و انسان‌ساز او به سر می‌برند.‏ تیم پزشکی عاشقانه از قلب تپنده حامی مستضعفان جهان به نمایندگی از طرف فرد‏ فرد عاشقان، دلباختگان و شیفتگان حضرتش چون مردمک چشم پذیرایی می‌کرد.

‏‏پزشکی که برای سپری کردن ساعات کشیک در محل اقامت حضرت امام عزیز حاضر می‌شد، احساسی چند صد و حتی میلیون‌ها برابر بیشتر از آن داشت که در خط اول جبهه دارند. زیرا کسی که در جبهه است با یک دشمن روبه روست، ولی طبیب با هزاران بیماری خطرناک، مهلک و مرگبار و اکثرا با علل نامعلوم روبه رو خواهد بود.‏ من هم با مسئولیتی که با جان و دل متقبل شده بودم، همیشه در این جبهه در سنگر حاضر بودم و در مدت ده سال غیر از یک سفر حج کوتاه مدت از تهران خارج نشدم. فکر ما، ذکر ما، مطالعات آخرین کتب و مجلات پزشکی ما همه و همه در جهت حفظ سلامت و حیات حضرت امام عزیز بود.‏

‏‏هرگاه که دردی جانسوز یا بیماری‌ای به امام عزیزمان روی می‌آورد تار و پود وجود و تک تک سلول‌های اعضای تیم پزشکی را چنان به لرزه در می‌آورد که ‏کنترل آن ممکن نبود و همواره، بهترین و مهم‌ترین آرامبخش ‏ناراحتی‌های ما، سخنان و پندهای حکیمانه و جملات گهربار حضرت امام عزیز ‏بود.‏

پرستاری 24 ساعته

‏‏در‏‎ سال‌های ‎‏ابتدایی، افراد تیم پزشکی در فاصله چند متری محل سکونت‏‎ امام مقیم بودیم و در سه سال آخر به علت احتیاج به مراقبت ‏بیشتر و نزدیک‌تر، در چند قدمی محل سکونت ایشان ساکن شدیم و در موارد ضروری بسرعت در کنارشان حاضر می‌شدیم. هر چند وقت یکبار دور هم جمع می‌شدیم و راجع به بروز بیماری‌های احتمالی و پیشگیری و درمان ناراحتی‌های حضرت امام بحث و گفت‌وگو می‌کردیم و در صورت احتیاج از آخرین کتب و مجلات روز جهان بهره می‌بردیم.

اگر به این نتیجه می‌رسیدیم که صاف بودن و غیرعاج‌دار بودن کف کفش حضرت امام احتمال سر خوردن و صدمه زدن به ایشان را زیاد می‌کند، بلافاصله کفشی که کف آن عاج‌دار باشد تقدیمشان می‌کردیم.‏ اگر احتمال افتادن از حاشیه پلکانی داده می‌شد، بلافاصله نرده آهنی در ‏آنجا احداث می‌کردیم. اگر وسیله طبی یا دارویی مورد احتیاج بود، به هر نحوی در اسرع وقت آماده و تقدیم حضورشان می‌کردیم.‏ چون می‌خواستیم در هر لحظه هنگام بروز حادثه‌ای در خدمت حضرت امام باشیم، در اتاق نشیمن، اتاق کار، آشپزخانه، دستشویی، اتاق خواب و در نزدیک محل اقامه نماز، زنگ مخصوص نصب کردیم. یکی از همین زنگ‌ها در 6 فروردین 65 به صدا در آمد. در حالی که احساس بیهوشی به امام ‏دست داده بود‌. پس از زنگ زدن، در یک لحظه کوتاه قلبشان از تپش ایستاد و به دنبال صدای همین زنگ در آشپزخانه بود که ابتدا حاج سید‌حسن آقا، فرزند ارشد ‏حاج سید‌احمد آقا سپس خانم حاج سید‌احمد آقا و پزشک کشیک، دکتر مسعود پورمقدس و برادران دیگر به بالین امام آمدند و با ماساژ قلبی و تنفس دهان به دهان و اقدامات دقیق و صحیح پزشکی، حضرت امام دوباره علائم حیات پیدا کردند و به هوش آمدند.

‏‏پس از آن، با مجهزترین و جدیدترین امکانات فراهم شده در خدمت ایشان بودیم. کنترل ضربان منظم و نامنظم قلب از راه دور به مدت سه سال و سه ماه، منحصربه‌فردترین روشی بود که برای حضرتش انجام دادیم. تا آن زمان در تاریخ طب گزارش چنین موردی وجود نداشت که ضربان قلب بیماری را به مدت سه سال و سه ماه هر لحظه به طور مداوم و بدون انقطاع از راه دور کنترل کنند.

‏‏ فکر کردیم اگر قلب حضرت امام ناگهان کند شود یا ایست کامل پیدا کند، ضرورت دارد با باتری، قلب را وادار به ضربان کنیم. همچنین تصمیم به احداث مرکز بیمارستانی مجهز به امکاناتی مناسب گرفتیم و چون زمان در درمان بیماری‌های اورژانس بسیار مهم است، مرکز درمانی فوق را در فاصله 20 متری محل سکونت حضرت امام احداث کردیم.‏

‏‏تدبیر یادگار امام

در تمام موارد فوق، حامی، مشوق، هادی، طراح و مرشد ما مرحوم حاج سید احمد خمینی بود. بروز درد قلبی برای حضرت امام که اکثرا معلول مسائل اجتماعی و سیاسی بود، روح لطیف و حساس حاج احمد‌آقا را سوهان می‌زد، ولی به علت مصالح اجتماعی و انقلابی نمی‌توانست عکس‌العمل طبیعی در مقابل دردها و فشارها نشان دهد و در درون می‌ریخت و می‌سوخت و می‌ساخت.‏

‏‏حاج سید‌احمد آقا باید از طرفی درد جانسوز قلبی امام عزیز را تحمل می‌کرد و دم بر نمی‌آورد و از طرف دیگر با سیاست خاصی که مخصوص خود ایشان بود، علل ناهماهنگی‌ها، نابسامانی‌ها و فشارهای عصبی و استرس‌ها را بر طرف می‌کرد.‏ چون با قلب تپنده خود و میلیون‌ها انسان عاشق سروکار داشتیم از جان مایه گذاشتیم و آستانه بوسیدیم و با عرض ادب انجام وظیفه کردیم و چون فرزندی از پدر پیرمان پرستاری کردیم.

برگرفته از کتاب «طبیب دل‌ها»

دکتر سیدحسن عارفی‏

پزشک مسئول و سرپرست تیم‎ ‎‏پزشکی حضرت امام خمینی‌(ره) و استاد قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی تهران‏