فاتحه‌ای چو آمدی بر سر خسته‌ای بخوان...

در سال 95، مرگ دست عده زیادی را گرفت و با خود برد که برخی از آنها چهره‌های مطرح سینما و تلویزیون بودند. در اینجا نگاهی گذرا به هنرمندانی می‌اندازیم که برای همیشه چشم به آن جهان گشودند:

ثریا حکمت و مرگ در تنهایی

این‌که می‌گویند سینما بی‌رحم است را می‌توان در سال‌های پایانی عمر این بازیگر قدیمی به عینه دید. او که هنگام مرگ فقط شصت و سه سال داشت، از دهه 50 کارش را آغاز کرد و جزو پرکارترین بازیگران زن دهه 60 بود. از شاخص‌‌ترین آثار او می‌توان به فیلم‌های نقطه ضعف، ای ایران، خواستگاری، آواز قو و مجموعه‌های تلویزیونی فاصله و آپارتمان اشاره کرد.

حکمت مرداد 1393 و پس از مدت‌ها فراموشی تیتر اول خبرها شد ولی این بار نه به خاطر نقش آفرینی اش بلکه به واسطه مشکلات عدیده مالی که در نهایت با مساعدت سازمان سینمایی و مردم تا حدودی بر طرف شد. حکمت در ابتدای سال به دلیل مسمومیت دارویی به بیمارستان منتقل شد و پس از بهبود و مرخصی از بیمارستان، بامداد شانزدهم فروردین دچار تشنج شده و به کما رفت و سرانجام بیستم فروردین جان به جان آفرین تسلیم کرد.

بهمن زرین‌پور بازیگر و کارگردان

زرین‌پور کارش را در سینما با بازیگری در دهه50 آغاز کرد و پس از انقلاب نیز در فیلم‌هایی همچون زرد قناری، تحفه‌ها و دختری با کفش‌های کتانی ایفای نقش کرد. وی در کنار بازیگری به شکل جدی به نویسندگی فیلمنامه و کارگردانی هم پرداخت که از شاخص‌‌ترینشان می‌توان به عطر گل یاس، آوای فاخته، زیر گنبد کبود و زیر چتر خورشید اشاره کرد که دوتای اول بیش از بقیه مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. او که همسر مینا جعفرزاده بود، هفدهمین روز تیرماه در هفتاد و پنج سالگی به واسطه بیماری ریوی چشم از جهان فروبست.

داوود رشیدی یکی از 5 قله بازیگری ایران

این بازیگر سرشناس ایران در سه عرصه سینما، تلویزیون و تئاتر حضوری پنجاه ساله داشته و نقش‌های ماندگار زیادی از خود به یادگار گذاشت که برای نمونه می‌توان به هزاردستان (مفتش شش انگشتی)، کمال‌الملک (رضا شاه)، گل‌های داوودی (عباس صفاری)، مختارنامه (نعمان بن بشیر)، معصومیت از دست رفته (نعمان) و امام علی(ع) در نقش حکیم ابن‌جبله اشاره کرد. او که همسر احترام برومند و پدر لیلی رشیدی است، پنجم شهریور ماه در هشتاد و سه سالگی رخت از جهان بست.

پرویز شاهین‌خو؛ پیرمرد دوست‌داشتنی سینما و تلویزیون

بازیگری با محاسن یکدست سفید که شانزدهم مرداد و در صد و یک سالگی درگذشت و انبوهی فیلم، سریال و تئاتر از خود به یادگار گذاشت. از میان این آثار می‌توان به فیلم‌های مادیان، یکبار برای همیشه و سریال‌های سربداران، افسانه سلطان و شبان، امام علی(ع)، آپارتمان، روزی روزگاری، تفنگ سرپر و روزگار قریب اشاره کرد.

عباس کیارستمی و سینمایی به وسعت جهان

یکی از تلخ‌‌ترین خبرهای سینمای ایران در سال 95، خبر درگذشت کیارستمی پس از بهبودی نسبی در فرانسه بود که حواشی بسیاری هم به دنبال آن به وجود آمد. او با فیلم‌های خانه دوست کجاست، زیر درختان زیتون و طعم گیلاس پرچمدار سینمای نوین ایران بود و تقریبا اغلب آثارش نیز روی آنتن تلویزیون کشورمان رفته است. کیارستمی چهاردهمین روز تیرماه و در هفتاد و شش سالگی درگذشت.

نیما طباطبایی مرگ دردناک یک فیلمساز جوان

او فرزند غلامرضا طباطبایی (بازیگر) و خواهرزاده رویا تیموریان، از جمله مستندسازان جوان کشور بود که با مستند بلند «من ناصر حجازی هستم» توجه مخاطبان عام را به خود جلب کرد. فیلمی تماشایی که در گروه هنر و تجربه روی اکران رفت و با استقبال گرم مخاطبان روبه‌رو شد. طباطبایی پس از ابتلا به تومور مغزی سرانجام بیست و هشتم آذر ماه در سی و نه سالگی چشم از جهان فرو بست.

ملیحه نیکجومند تصویری از یک مادر ایرانی

یکی از پرکارترین بازیگران سینمای پس از انقلاب که در دهه 50 کارش را آغاز کرد و چهره‌ای بسیار آشنا برای مخاطبان به حساب می‌آمد. او در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی نقش مادر را ایفا کرده که از به یادماندنی‌‌ترینشان می‌توان به سریال‌های آشپزباشی، رستگاران و زیر هشت اشاره کرد که مخاطبانش را به یاد تمام مادران ایران زمین می‌اندازد. نیکجومند چند روز پیش از مرگ به دلیل زمین خوردن دچار آسیب مغزی شد و در نهایت هفدهم تیرماه جان به جان آفرین تسلیم کرد.

جعفر والی مردی از تبار تئاتر

یکی دیگر از قدیمی‌های تئاتر ایران که در فیلم‌ها و سریال‌های مختلفی به ایفای نقش پرداخت اما متاسفانه امسال را به پایان نرساند. او در سینمای دهه 60 پرکار بود و با کارگردان‌هایی همچون رسول صدرعاملی، ناصر تقوایی و مهدی فخیم‌زاده همکاری می‌کرد. والی در همان ایام تنها فیلمش به نام «تا غروب» را کارگردانی کرد که موفق از کار درنیامد. نقش کوتاه وی در هزاردستان و حضور اندک اما تاثیرگذارش در فیلم پاداش سکوت از دیگر فرازهای کارنامه کاری والی و معمای شاه نیز آخرین نقش‌آفرینی وی به حساب می‌آید. والی بیست و هفتم آذر در هشتاد و سه سالگی پس از نه روز بستری بودن در بیمارستان به دلیل مشکلات ریوی جان به جان آفرین تسلیم کرد.

علی اکبر گودرزی طائمه تنها صداست که می‌ماند

صاحب یکی از زیباترین صداهای عرصه دوبله و گویندگی که چند مجموعه شعر هم به چاپ رسانده بود. گودرزی در عین حال چند آلبوم صوتی هم از خود به یادگار گذاشته که بسیار شنیدنی است. او نیز از سلسله هنرمندانی است که گرفتار سرطان شد و سرانجام در دوازدهم آبان در بیمارستان آراد درگذشت.

دنیا فنی‌زاده عروسک‌گردان محبوب

دختر پرویز فنی‌زاده و یکی از بهترین عروسک‌گردان‌های سینما و تلویزیون که بیش از بیست سال به یکی از محبوب‌‌ترین عروسک‌های تلویزیونی (کلاه قرمزی) جان داد. او در سال‌های اخیر با وجود تشدید بیماری سرطان که دستانش را هم تحت‌الشعاع قرار داده بود دست از کار نکشید. فنی زاده هشتم دی ماه در حالی که چهل و نه سال داشت چشم از جهان فرو بست.

کاظم افرندنیا همیشه مکمل کاربلد

یکی از نقش مکمل‌های قدیمی سینما و تلویزیون که در دهه‌های 60 و 70 پرکار بود و در سال‌های اخیر مانند بسیاری از همکارانش دوران کم‌کاری فرساینده‌ای را گذراند. این بازیگر نائینی‌الاصل که آخرین کار به نمایش درآمده‌اش معمای شاه در نقش تیمسار توفانیان است، یکم بهمن به دلیل خونریزی مغزی در بیمارستان بستری شد و نه روز بعد در هفتاد و یک سالگی درگذشت.

ایران شاقول نامی آشنا در اخبار تلویزیون

در دهه 60 که ایران فقط دو شبکه تلویزیونی داشت، بخش خبر، بینندگان بسیار داشت و مخاطبان از طیف‌های سنی مختلف با توجه به وقوع جنگ تحمیلی پای آن می‌نشستند. به همین دلیل گویندگان انگشت شمار اخبار به چهره‌هایی محبوب نزد مخاطبان تبدیل شده بودند که آنها را به نام می‌شناختند. ایران شاقول بدون تردید یکی از شاخص‌‌ترین آنها بود که در آن سال‌ها یکی از بهترین گویندگان زن اخبار تلویزیون به حساب می‌آمد. او در سال‌های اخیر کاملا از عرصه رسانه دور بود تا این‌که سرانجام یکم اسفند ماه در شصت و چهار سالگی به دلیل ابتلا به سرطان دستگاه گوارش درگذشت.

حسن جوهرچی شمایل جوان محجوب تلویزیون

یکی از خبرهای شوکه کننده امسال، خبر درگذشت حسن جوهرچی در نیمه بهمن ماه و در بحبوحه برگزاری جشنواره فیلم فجر بود. جوهرچی کارش را با فیلم «فیل در تاریکی» سال 67 آغاز کرد اما کاری که موجبات محبوبیت او را فراهم کرد، در پناه تو ساخته حمید لبخنده بود. وی برای نقش محمد منصوری بهترین انتخاب بود تا جایی که جوهرچی تا پایان عمر همچنان سایه سنگین این نقش را بالای سر خود داشت. سریال آرام می‌گیریم ساخته روح‌الله سهرابی آخرین نقش‌آفرینی او جلوی دوربین است که پخش نخستین قسمت‌های آن همزمان با درگذشت وی شد.

مهین کسمایی دوبلوری با صدای جادویی

یکی از بهترین دوبلورهای ایران که در نوجوانی وارد این رشته شد و سال‌های متمادی در جمعی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینما گویندگی کرد. همچنین می‌توان به برخی انیمیشن‌هایی اشاره کرد که گاه بارها مهمان قاب کوچک تلویزیون شده‌اند. کسمایی که در آمریکا به سر می‌برد، دوازدهم اسفندماه به دلیل سرطان ریه درگذشت.

همچنین در سال 95 هنرمندان دیگری همچون ایران بزرگمهری راد (دوبلور)، جمیله بی‌نیاز (گوینده رادیو)، رکن‌الدین خسروی و دکتر جابر عناصری (استاد دانشگاه، تعزیه‌شناس و شاهنامه‌پژوه)، سعید کشن‌فلاح (بازیگر و طراح گریم)، محمدرضا غیاث‌آبادی (بازیگر)، احمد مسروری (فیلمبردار)، کامران باختر (بازیگر)، جمشید ارجمند و محسن سیف (منتقد سینما)، پرویز صبری (کارگردان)، محمد زرین‌دست (فیلمساز)، علیرضا قومی (طراح گریم و مسئول جلوه‌های ویژه)، اصغر بیچاره (عکاس، بازیگر و ...) و کاظم فریبرزی (طراح دکور) درگذشتند.

علی تقی هاشمی

ضمیمه قاب کوچک جام جم