رویکرد آژانس همچنان سیاسی است/ از قول شفاهی تا اقدام عملی، آژانس در بوته یک آزمون بزرگ

به گزارش خبرنگار سیاسی جام جم آنلاین، «یوکیا آمانو» روز گذشته در حاشیه یک نشست در دبی گفت: «ایران همچنان به اجرای تعهدات اتمی خود بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام ادامه می‌دهد.»

این در حالی است: یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چندی پیش در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرگزاری آلمان اعلام کرده بود، روند اجرای توافق هسته‌ای هنوز هم شکننده است. ارتکاب اشتباهات فنی کوچک یا هر گونه قصور کوچک در روند اجرای این توافق ممکن است به مسائل بزرگ سیاسی تبدیل شود که می‌تواند بر کل توافقنامه هسته‌ای تاثیر منفی بزرگی داشته باشد.

گفتنی است: آژانس تاکنون در گزارش‌های خود به صراحت اعلام کرده ایران به شرایط و مفاد توافقنامه هسته‌ای پایبند بوده است. این موارد موضوعاتی را مانند رعایت محدودیت ذخایر اورانیوم غنی شده و تعداد سانتریفوژهای نصب شده در ایران را در بر می‌گیرد.

«حسن هانی‌زاده» کارشناس سیاست خارجی در گفت‎‎وگو با جام جم آنلاین، پیرامون عملکرد آژانس طی سالیان گذشته گفت: معتقدیم که آژانس انرژی اتمی همچنان رویکرد سیاسی خودش را در حوزه هسته‎ای حفظ کرده چرا که اگر اینگونه نبود، عهد شکنی‎ و نقض برجام از طرف واشنگتن، حتما باید مورد اعتراض آژانس واقع می‎شد.

وی افزود: آژانس بین المللی انرژی اتمی به واقع متولی نظارت بر فعالیت هسته‎ای کشورهاست و جمهوری اسلامی عضو رسمی آژانس است. این نهاد بین‎المللی موظف است از حقوق تهران در برابر عدم پایبندی طرف غربی دفاع کند.

هانی‌زاده تصریح کرد: آمانو در رابطه با این موضوعات هیچ موضع قاطعی نداشته، از این جهت ما بر این باوریم که رویکردهای این سازمان نسبت به ایران مانند قبل سیاسی تعریف می‌شود.

این کارشناس سیاست خارجی با تأکید به پایبندی جمهوری اسلامی در چارچوب برجام و اجرای تعهدات خود یادآور شد: طبیعتا آژانس دیگر نمی‌تواند در مقابل برنامه صلح آمیز هسته‌ای کشورمان اقدام به بهانه جویی کند.

از سویی دیگر «علی اصغر زرگر » کارشناس روابط بین‌الملل از دانشگاه ژنو، در تأیید اظهارات هانی زاده به ارزیابی عملکرد آژانس پرداخت و افزود: در رابطه با موضوع هسته‎ای ایران، آژانس صرفا از بعد فنی به مسئله نگاه نکرده و بعضا در خارج از چاچوب وظایف سازمان تصمیم ‎گیریهایی شده است. لذا گمان می‎رود، تاکنون مباحثی که در مورد برنامه صلح آمیز هسته‎ای جمهوری اسلامی مطرح بوده؛ رنگ و بوی سیاسی داشته است.

وی خاطر نشان کرد: سیاسی نمودن برنامه هسته‎ای ایران، تبدیل به ابرازی در دستان قدرتهای بزرگ به خصوص آمریکا شد. در حالی که دربهای اماکن هسته‎ای جمهوری اسلامی همواره بر روی بازرسان آژانس (در قالب پروتکل) باز است. از این رو شایسته بود راستی آزمایی فعالیتهای هسته‎ای ایران در درون سازمان ذیربط صورت می‎گرفت.

زرگر با استناد به اظهارات آمانو ادامه داد: تاکنون دولت جدید آمریکا در زمینۀ توافق هسته‌ای ایران با وی تماسی نداشته است. بنابراین باید منتظر مواضع آژانس بعد از تبادل نظر با کاخ سفید باشیم چون سابقه نشان داده رویکردهای اعلامی دستخوش تغییرات خواهد شد.

اظهارات آمانو را همچون نامه آرامش بخش کاخ سفید به بانکها بدانیم!؟

امروز آژانس بین‎المللی به استناد بازرسی‎های متعدد خود از فرآیند هسته‎ای ایران، بیش از هر دولت و یا سازمانی واقف بر این موضوع است که؛ پاک بودن و به تعبیری صلح آمیز بودن کلیه برنامه‎های هسته‎ای کشورمان اعم از روند تحقیقاتی و چرخه تولید سوخت هسته‎ای خدشه بردار نیست.

حال سوال اینجاست دلیل کارشکنی‎ها و بد قولی‎های آمریکا و طرف غربی در عملیاتی کردن برجام چیست؟ آژانس بعنوان متولی راست آزمایی در حوزه انرژی اتمی جهان، چه وظایفی در قبال بدعهدی آمریکا دارد؟ بنظر می‎رسد در شرایط کنونی خود این سازمان در بوته یک آزمون بزرگ قرار گرفته است. امیدواریم اظهارات آقای مدیرکل از نسخه آرام بخش دولت اوباما به بانکها برای تجارت با ایران کپی نشده باشد.