چرا ترامپ؟

پیروزی دونالد ترامپ میلیاردر 70ساله چنان نخبگان و شهروندان آمریکایی را به تعجب واداشت که در تاریخ بروز و ظهور آمریکا بی‌سابقه است. پیروزی دونالد ترامپ از زوایای مختلف توسط نظریه‌پردازان و مفسران تحلیل و کنکاش شده، اما فارغ از این تحلیل‌های رنگارنگ توجه به این نکات خالی از لطف نیست.

نخست این‌که پیروزی ترامپ نشان داد مردم آمریکا بویژه طیف حامیان پروپا قرص وی دنبال قهرمان بودند. آمریکا در حالی وارد هزاره سوم شد که شاخ این غول در پی وقوع حادثه یازدهم سپتامبر با انهدام برج‌های دوقلوی تجارت جهانی شکست و در واقع آمریکا هزاره سوم را با شاخ شکسته آغاز کرد. این موضوع در کنار چالش‌های اقتصادی و اجتماعی در سطح داخل بویژه وجود 46 میلیون نفر زیر خط فقر در سال‌های اخیر از‌جمله عواملی هستند که به نظر می‌رسد در اقبال شهروندان آمریکایی به دونالد ترامپ موثر بوده است.

نکته دوم آن‌که ترامپ برخلاف هیلاری کلینتون دارای کارنامه سیاسی نبود و اصلا در میان سیاستمداران استخواندار جامعه آمریکا به حساب نمی‌آمد، با وجود این مردم به شعارهای انتخاباتی او دل بستند و وی را بر هیلاری کهنه‌کار ترجیح دادند، اما این‌که ترامپ تا چه میزان به شعارها و وعده‌های انتخاباتی خود پایبند خواهد بود و آنها را عملیاتی خواهد کرد، موضوعی است که باید منتظر ماند و نتایجش را دید.

نکته سوم، برخلاف انتخابات گذشته آمریکا در این دوره مشخص شد که نظرسنجی‌های متنوع و رنگارنگ مراکز نظرسنجی و رسانه‌های مختلف خیلی قابل اتکا نیستند، چراکه قریب به اتفاق نظرسنجی‌ها از پیشتازی هیلاری کلینتون و فاصله حداقل یک تا 2 درصدی وی با ترامپ حکایت داشت ‌اما آنچه در عمل اتفاق افتاد نشان داد این یافته‌ها با واقعیات جامعه فاصله داشت.

نکته چهارم، بی‌تاثیر بودن گروه‌های مرجع و حتی محبوبیت ستارگان هنری و ورزشی در سوق دادن آرای مردم به نامزد مورد نظر بود. با وجود روی آوردن هیلاری کلینتون به ستارگان هالیوود و حضور خوانندگان سرشناس در کمپین‌‌های تبلیغاتی وی و حتی حضور قهرمانان ورزشی که شاید ترامپ را به وحشت انداخته بود، نتوانست زمینه‌ساز اقبال مردمی به هیلاری باشد.

نکته پنجم اقدام اف‌بی‌آی بود فارغ از این که با برنامه‌ریزی یا به شکل طبیعی برای تاثیرگذاری بر سرنوشت انتخابات ورود پیدا کرد، جای تعمق دارد؛ چرا که نشان داد چنین شوک‌هایی می‌توانند در تصمیم رای‌دهندگان نقش داشته باشند چه زمانی که ایمیل‌های هیلاری را زیر سوال برد و چه زمانی که وی را تبرئه کرد.

نکته ششم پیروزی جمهوریخواهان در مجالس نمایندگان، سنا و فرمانداری هاست. به‌این ترتیب عملا آمریکا وارد حاکمیت یکدست شده است که این موضوع با توجه به شعارهای ترامپ می‌تواند برای تفکیک قوا در آمریکا و تصمیمات حوزه سیاست خارجی آمریکا در بُعد فرامرزی نگران‌کننده باشد؛ چرا که اهرم‌های مهار به صورت مقطعی کارایی خود را در ساختار سیاسی آمریکا از دست داده است. از این رو دست ترامپ برای پیگیری سیاست‌هایش زیاده از حد باز است.

نکته هفتم پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی ورود ترامپ به کاخ سفید است. شاید به همین علت بود که به محض اعلام رسمی پیروزی ترامپ در انتخابات، بسیاری از کشورها حتی شرکای آمریکا همچون ژاپن و کره جنوبی نشست‌های اضطراری برگزار کردند تا پس‌لرزه‌های این جابه‌جایی قدرت در آمریکا را ارزیابی کنند.

نکته آخر این‌که با این پیروزی غیرمنتظره که حاصل انتخاباتی مملو از بی‌اخلاقی، فحاشی و حرکات و مواضع عجیب‌و‌غریب دو نامزد بود، دموکرات‌ها به کما رفتند، چراکه تصور نمی‌کردند خروجی این کارزار فردی مثل ترامپ باشد.

دکتر مراد عنادی - مدیر مسئول