حضور پررنگ ایران در سال کمرنگ فرانکفورت

به گزارش خبرنگار جام‌جم، در نمایشگاه امسال بیش از هر چیز حضور همدلانه طیف‌های مختلف جامعه نشر ایران در یک غرفه خودنمایی می‌کند. غرفه کشورمان امسال موفق شده هم اتحادیه‌های تخصصی نشر را پوشش دهد و هم برخی از ناشران دولتی و خصوصی را زیر پرچم ایران در فرانکفورت جمع کند. حضور انجمن ناشران انقلاب اسلامی، انجمن ناشران دفاع مقدس، انجمن ناشران زنان، اتحادیه نویسندگان کودک و نوجوان و ناشرانی خصوصی مانند ققنوس، نگاه و ثالث خود گواه این موضوع است. همچنین در غرفه ایران که یکی از شلوغ‌ترین و پربرنامه‌ترین غرفه‌هاست، جمع کثیری از طیف‌های مختلف نویسندگان و اهل قلم حضور دارند. از این جمله می‌توان به شهریار عباسی برنده جایزه‌های قلم زرین و جلال، فرهاد حسن‌زاده نامزد جایزه هانس‌کریستین اندرسن، محمود حسینی‌زاد برنده مدال گوته، مصطفی رحماندوست، فریدون عموزاده خلیلی و رضا نجفی اشاره کرد.

پنجشنبه امیرمسعود شهرام‌نیا رئیس موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران همراه رایزن فرهنگی ایران در آلمان و محمود آموزگار رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با یورگن باس رئیس نمایشگاه کتاب فرانکفورت دیدار و گفت‌وگو کردند. در این دیدار بحث مهمان ویژه شدن ایران در نمایشگاه فرانکفورت مطرح شد و یورگن باس اعلام کرد در تلاش است این موضوع در دستور کار قرار بگیرد. باس همچنین از این‌که آلمان مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران شود، استقبال کرد. همچنین صحبت‌هایی درباره فعال شدن آکادمی نشر ایران مطرح شد. براساس این دیدار قرار شد فناوری جدید صدور شابک نیز از طرف آلمان در اختیار ایران قرار بگیرد.

همچنین در این روز شهرام‌نیا با معاون نمایشگاه کتاب پکن درخصوص مهمان ویژه شدن چین در نمایشگاه تهران 2018 و رئیس اتحادیه ناشران ایتالیا مهمان ویژه نمایشگاه تهران 2017 و رئیس انتشارات وایلی دیدارهایی انجام داد.

از نکات قابل توجه غرفه ایران، برگزاری نشست‌های مختلف است. در این نشست‌ها مسائلی همچون کپی رایت، ترجمه آثار ایرانی در آن‌سوی مرزها و نیز مسائل نشر ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. پنجشنبه که به نام روز کودک و نوجوان نامگذاری شده بود، نشست‌هایی در این راستا انجام شد. دیروز هم که به‌نام ایران نامگذاری شده بود، نشست‌هایی درباره ایران و نیز طرح گرنت (ترجمه آثار فارسی به دیگر زبان‌ها و انتشار آنها) برگزار شد. البته بیشترین انتقاد وارده به این نشست‌ها این است که به زبان فارسی برگزار می‌شود و مخاطب آن تنها ایرانیان هستند.

یکی دیگر از برنامه‌های غرفه ایران که از سوی رایزنی فرهنگی تدارک دیده شده، نقالی است. در این برنامه دو نقال و یک نفر چنگ نواز، بر مبنای یک نقالی پژوهشی داستان قهرمانی هایزیگفرید اسطوره آلمانی و رستم پهلوان ایرانی را روایت می‌کنند. سارا عباسپور و پریسا سیمین مهر نقالان این روایت هستند و نازلی بخشایش چنگ می‌نوازد. این برنامه که با لباس‌هایی برگرفته از اقوام ایرانی اجرا می‌شود، مورد توجه قرار گرفته است.

تا سال‌های قبل، معمولا غرفه ترکیه با اتحاد توانسته بود طیف‌های مختلف نویسندگان و ناشرانش را زیر پرچم خود در فرانکفورت قرار دهد، اما حالا امسال انسجام و اتحاد غرفه ایران توانسته حتی توجه ترک‌ها را هم به خود معطوف کند. حتی مهتاب کرامتی بازیگر شناخته شده و سفیر یونیسف هم در غرفه ایران حضور دارد و در نشست روز پنجشنبه خود اعلام کرد حضورش در این غرفه برای این است تا به عنوان یک چهره شناخته شده بتواند معرف نشر و ادبیات ایران به جهان باشد.

از دیگر نکات جالب، مواجهه بازدیدکنندگان با کتاب‌های اتحادیه ناشران انقلاب و دفاع مقدس است. به طوری که کتاب‌های این حوزه برای خارجی‌ها جذابیت دارد. به نظر می‌رسد تقویت این حوزه می‌تواند حرف‌های زیادی از کشورمان برای جهانیان داشته باشد.

البته کمی آن‌سوتر غرفه کودک ایران هم برپاست. در این غرفه هم آخرین دستاوردهای ادبیات کودک در قالب چکیده داستان و معرفی نویسندگان به زبان انگلیسی ترجمه شده است. انتشارات شباویز از ناشران بین‌المللی کشورمان هم در سالن کودک نمایشگاه کتاب فرانکفورت 500 داستان کودک و نوجوان را به زبان انگلیسی عرضه کرده و قرار ملاقات‌های خوبی داشته است.

اگر بخواهیم به برخی حواشی نمایشگاه کتاب فرانکفورت 2016 هم نگاهی کنیم باید به حضور خیل عظیم جمعیت اشاره کرد. این درحالی است که در فرانکفورت سه روز اول به بازدید عمومی تعلق ندارد. در این بین بازار اغذیه‌فروشان و شرکت‌های تبلیغاتی هم حسابی گرم است. در محوطه حیاط نمایشگاه دود هات‌داگ فروشان به هوا بلند شده و در راهروها انواع اقلام تبلیغاتی به بازدیدکنندگان ارائه می‌شود. دست‌اندرکاران حوزه نشر نسبت به این روند در معتبرترین نمایشگاه بین‌المللی کتاب ابراز نگرانی می‌کنند. با این حال باید در نظر گرفت نمایشگاه کتاب فرانکفورت واقعا به یک جشن کتاب شبیه است.

سجاد روشنی