چراغ سبز محیط‌زیست به توسعه مَکران

به گزارش جام‌جم، سال‌هاست که رهبر معظم انقلاب ضرورت توجه به سواحل جنوب شرق کشور را که به «مَکران» شهرت دارد گوشزد و بر توسعه آن تأکید کرده‌اند.

این سواحل از نظر ترانزیتی موقعیت بی‌همتایی دارد. استان سیستان و بلوچستان در مسیر دو کریدور از سه کریدور ترانزیتی بزرگ دنیا قرار دارد و راه دسترسی کشورهای آسیای میانه و افغانستان به آب‌های بین‌المللی محسوب می‌شود. این امر، منطقه مکران را به‌عنوان محور ترانزیتی طرح توسعه جنوب شرق مطرح می‌کند.

در کنار توسعه ترانزیتی، توسعه صنعتی در این منطقه برای شکوفایی اقتصاد استان سیستان و بلوچستان در دستور کار قرار گرفته است. در برنامه ششم توسعه‌ به توسعه سواحل مکران اشاره و تاکید شده است و در این راستا قرار است سازمان توسعه سواحل مکران به‌عنوان سازمان توسعه‌ای با شخصیت شرکتی برای برنامه‌ریزی، اجرا و نظارت بر برنامه‌های توسعه در سواحل مکران در محدوده شهرستان‌های میناب، سیریک، جاسک، چابهار و کنارک ایجاد شود.

قسمتی از سواحل مکران در اختیار منطقه آزاد چابهار قرار دارد که نقش محوری را در توسعه این منطقه بر عهده دارد، از جمله ، توسعه صنایع پتروشیمی، فولاد، چندین نیروگاه، پالایشگاه و توسعه گردشگری و ...

زیستگاه مرجان‌ها

مکران در ابتدای راه توسعه قرار دارد و کارشناسان معتقدند اگر می‌خواهیم همچون گذشته شاهد فجایع زیست‌محیطی ناشی از توسعه صنعتی نباشیم اکنون زمان توجه به تبعات زیست‌محیطی توسعه صنعتی و برنامه‌ریزی برای پیشگیری از وقوع آنهاست.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست اواخر سال گذشته در جریان بازدید از مجتمع پتروشیمی چابهار گفت: محیط‌زیست در تکمیل فرآیندهای زیست محیطی پتروشیمی مکران هیچ مشکلی ندارد و نهایت همکاری را هم انجام خواهد داد.

به گفته مدیر کل حفاظت محیط‌زیست سیستان و بلوچستان، خلیج چابهار از نظر زیست‌محیطی منطقه مهمی به‌شمار می‌آید. این خلیج زیبا زیستگاه مرجان‌هاست و حفاظت از آن یکی از اصول اولیه ماست.

سعید محمودی با اشاره به این‌که سواحل مکران ظرفیت توسعه‌ای زیادی دارد و از نظر جغرافیایی منطقه‌ای سوق‌الجیشی به‌شمار می‌آید، به جام‌جم می‌گوید: از این منظر و با توجه به شرایط اقتصادی مردم در جنوب شرق کشور توسعه در این منطقه منطقی و اجتناب‌ناپذیر است. به گفته او، برخلاف دیگر مناطق صنعتی کشور که بدون توجه به آمایش سرزمینی و تبعات زیست‌محیطی توسعه پیدا کردند، نظیر ماهشهر، بوشهر، عسلویه و... برای توسعه سواحل مکران مطالعات زیادی انجام شده و مسائل زیست‌محیطی آن نیز مدنظر قرار گرفته است.

همراهی توسعه صنعتی با محیط‌زیست

محمودی با بیان این‌که طرح پیشنهادی وزارت صنعت، معدن و تجارت و منطقه آزاد که برای بررسی و دریافت مجوز به ما داده شد شامل 17 واحد پتروشیمی و همچنین دریافت مجوز برای برداشت آب و تخلیه پساب در خلیج بود، می‌افزاید: پس از مطالعات کارشناسی، ما به شش واحد پتروشیمی که کمترین مخاطرات زیست‌محیطی را در آینده خواهد داشت موافقت کردیم. افزون بر این هرگونه برداشت از خلیج چابهار و تخلیه پساب در آن را ممنوع کردیم و شرط ارائه مجوز را نیز منوط بر این امر دانستیم. درباره موارد دیگر مانند فولاد و پالایشگاه نیز در حال بررسی هستیم تا بهترین راهکار را بیابیم، برای این‌که هم چراغ صنعت روشن بماند و هم مباحث محیط‌زیستی لحاظ شود.

در کنار استقرار صنعت که مراحل اولیه را طی می‌کند، نیروهای نظامی هم برای صیانت از مرزهای آبی و سواحل جنوب شرق کشور در این منطقه حضور دارند و بدین منظور نیاز به توسعه زیرساخت‌ها برای حضور هر چه مؤثر تر در این منطقه دارند. به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سیستان و بلوچستان، نیروهای نظامی نیز به نوبه خود طرح پیشنهادی خود را به اداره کل محیط‌زیست استان ارائه کرده‌اند از جمله استقرار یک پایگاه نظامی توسط نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که با توجه به تمهیدات زیست‌محیطی مجوزهای لازم صادر شد.

طرح فراملی برای حفظ گواتر

خلیج گواتر با داشتن جنگل‌های حرا یکی از نقاط مهم محیط‌زیست کشورمان به‌شمار می‌رود که زیستگاه پرندگان مهاجر هم است. مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران در سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به تدوین برنامه حفاظت از خلیج گواتر، به جام‌جم می‌گوید: از آنجا که بخشی از خلیج گواتر در آب‌های ایران و بخش دیگر آن در آب‌های پاکستان واقع شده، بنابراین حفاظت کامل این خلیج نیازمند همکاری دو کشور است.

محسن سلیمانی روزبهانی با بیان این‌که در حال حاضر با همکاری پاکستان و اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت، طرح پیشنهادی برای حفاظت از خلیج گواتر ارائه شده است،‌می‌افزاید: طی سال‌های اخیر ورود آلاینده‌های صنعتی به این خلیج باعث شده تا محیط‌زیست آن بشدت تهدید شود.

او همچنین به صیادی بی رویه در آب‌های خلیج گواتر توسط صیادان غیرمجاز اشاره می‌کند و آن را عامل مهم دیگری در تهدید محیط‌زیست این خلیج می‌خواند.

کمیل انتظاری

ایران